• EDB

    • Ministerstwo Zdrowia opublikowało specjalny film nt. koronawirusa

       

       

      Drodzy uczniowie kl. VIII !

       Witam Was bardzo serdecznie. Zamknięcie szkoły ze względów bezpieczeństwa to dla nas wszystkich nietypowa sytuacja. Od dziś Wasz dom będzie dla Was drugą szkołą. Przed nami czas pełen nowych zadań. W związku z tym, na stronie naszej szkoły możecie znaleźć zakładkę ZDALNE NAUCZANIE, w której będę umieszczała materiały do zajęć. Proszę na bieżąco o sprawdzanie jej zawartości. W przypadkach jakichkolwiek pytań czy wątpliwości proszę do mnie pisać.

       


      Pozdrawiam i życzę nam Wszystkim dużo zdrowia.

      Małgorzata Witkowska

       

       26.03.2020r.

      PODSTAWY PIERWSZEJ POMOCY

      1. Podstawowe wiadomości z zakresu pierwszej pomocy

       

       W celu utrwalenia wiadomości na temat udzielania pierwszej pomocy (by poznać swoje słabe i mocne strony w tym zakresie), postanowiłam przypomnieć Wam materiał, z którym zapoznałam Was na ostatnich zajęciach.

       Podstawowe pojęcia

       

      •  ​Pierwsza pomoc to zespół prostych czynności podejmowanych na miejscu zdarzenia przed przybyciem profesjonalnych ratowników w celu ratowania zdrowia i życia osób, które doznały obrażeń lub nagle zachorowały.
      • W ramach udzielania pomocy poszkodowanym wyróżnia się : pierwszą pomoc, kwalifikowaną pierwszą pomoc oraz medyczne czynności ratunkowe.
      • Do działań z zakresu pierwszej pomocy zalicza się : rozpoznanie sytuacji, zabezpieczenie miejsca zdarzenia i zabezpieczenie ratownika, wezwanie profesjonalnej pomocy, zapewnienie ciągłości krążenia i oddychania oraz wykonywanie pozostałych czynności ratowniczych i ułożenie poszkodowanych w pozycji bezpiecznej.
      • Najistotniejsze dla ratownika podczas udzielania pierwszej pomocy jest zapewnienie u poszkodowanego prawidłowego działania układów krążenia, oddechowego i nerwowego.
      • Stan nagłego zagrożenia zdrowotnego to nagłe lub przewidywane w krótkim czasie pogorszenie stanu zdrowia, którego bezpośrednimi następstwami mogą być poważne uszkodzenie funkcji organizmu, uszkodzenie ciała lub utrata życia, wymagające podjęcia natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych i leczenia.
      • Poszkodowany znajdujący się w stanie nagłego zagrożenia zdrowia wymaga natychmiastowej pomocy medycznej. Czas, w jakim zostanie ona udzielona, ma ogromne znaczenie.

       

       

      Przyczyny nagłego zagrożenia zdrowotnego:

      • utrata przytomności
      • zatrzymanie oddychania
      • zaburzenia pracy serca (zatrzymanie krążenia)
      • duszności
      • ostry ból w klatce piersiowej
      • upadek z wysokości
      • udar cieplny
      • wyziębienie organizmu
      • zaburzenia świadomości
      • drgawki
      • rany
      • oparzenia
      • reakcje uczuleniowe
      • porażenie prądem
      • zatrucie

       

       

      Pierwsza pomoc – procedura

      1. rozpoznanie sytuacji
      2. zabezpieczenie miejsca zdarzenia i samego siebie
      3. wezwanie profesjonalnej pomocy
      4. zapewnienie poszkodowanym ciągłości podstawowych funkcji życiowych (krążenie, oddychanie)
      5. wykonanie pozostałych czynności ratowniczych – opatrywanie ran, opieka
      6. ułożenie poszkodowanych w pozycji bezpiecznej

       

       

          W Polsce, zgodnie z Ustawą z 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, ratowanie życia i zdrowia ludzkiego odbywa się na trzech poziomach:

      Pierwszą pomocą nazywamy czynności podejmowane w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, wykonywane przez ludzi znajdujących się w miejscu zdarzenia (świadków). Udzielający pierwszej pomocy nie muszą mieć żadnych kwalifikacji, ukończonych szkoleń czy kursów. Każdy, kto zauważy osobę lub osoby znajdujące się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, ma obowiązek udzielenia pomocy. Za nieudzielenie pomocy Kodeks karny przewiduje karę pozbawienia wolności do lat 3. Oczywiście, udzielając pierwszej pomocy, nie musimy narażać swojego życia i zdrowia. rys0(1). doc

      Patrząc od podstawy trójkąta, pierwszy poziom jest wykonywany przez ludzi znajdujących się na miejscu zdarzenia, a dwa pozostałe przez wykwalifikowany personel medyczny

       

      Zapamiętaj!

      Czynność, którą każdy z nas powinien wykonać, widząc osobę potrzebującą pomocy, to wezwanie odpowiednich służb ratowniczych.

      Osoby udzielające pierwszej pomocy nie muszą obawiać się odpowiedzialności karnej za nieumiejętne jej udzielenie bądź popełnienie błędu podczas niesienia pomocy poszkodowanym. Ratowanie życia i zdrowia to stan wyższej konieczności, a życie jest zawsze cenniejsze od zdrowia. Ponadto jeżeli osoba udzielająca pierwszej pomocy poniesie szkodę na mieniu, przysługuje jej roszczenie o jej naprawienie od skarbu państwa, reprezentowanego przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce powstania szkody.

      Czynności podejmowane wobec osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego wykonywane przez ratownika to kwalifikowana pierwsza pomoc. Ratownikiem zostaje osoba, która ukończyła kurs w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy (KPP). Kurs KPP trwa 66 godzin i kończy się egzaminem. Po zaliczeniu egzaminu otrzymuje się zaświadczenie ważne 3 lata od dnia jego wydania; aby nie stracić uprawnień, egzamin należy powtarzać. Kwalifikowanej pierwszej pomocy udzielają m.in. strażacy, ratownicy wodni, górscy itp.

      Medyczne czynności ratunkowe to świadczenia zdrowotne podejmowane wobec osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, udzielane przez lekarzy, pielęgniarki i ratowników medycznych. Mają oni obowiązek doskonalenia zawodowego w różnych formach kształcenia.

         Sprawne ratowanie życia i zdrowia wymaga szybkiego działania, które pozwoli zminimalizować skutki nagłego urazu, a często nawet zapobiec śmierci. Rolą ratownictwa medycznego nie jest leczenie, ale utrzymanie człowieka przy życiu, zmniejszenie powikłań i jak najszybszy transport do właściwego szpitalnego oddziału ratunkowego. Czynnik, który w ratownictwie medycznym jest kluczowy, to czas. Najważniejsza jest tzw. złota godzina, która – na przekór nazwie – nie zawsze stanowi 60 minut. Jest to czas od wystąpienia jakiegoś zdarzenia (wypadku, urazu, utraty przytomności) do znalezienia się poszkodowanego na stole operacyjnym (oddziale intensywnej opieki medycznej). Im krótszy jest ten okres, tym większe szanse ofiar wypadku na przeżycie. Uproszczoną zależność życia od czasu reakcji prezentuje rys1(1). doc

      Jeżeli „złota godzina” wydłuża się, to szanse na przeżycie drastycznie maleją

       

       

      Ważne!

      Edukacja w zakresie pierwszej pomocy pomaga skrócić „złotą godzinę”, a to daje możliwość uniknięcia dużej liczby zgonów.

      Najgroźniejszy stan, jaki może spotkać każdego z nas, to nagłe zatrzymanie krążenia (NZK). Osoba poszkodowana przestaje wtedy oddychać, a krew krążyć w jej organizmie. Stan ten jest odwracalny przez około 3‑6 min. Jeśli w tym czasie nie nadejdzie pomoc, nastąpi bardzo szybka śmierć mózgu, a tym samym nieodwracalne zmiany w organizmie poszkodowanego. W ratownictwie medycznym ten czas jest nazywany „platynowymi minutami”. Służby ratunkowe, wezwane nawet natychmiast po zdarzeniu, bardzo rzadko dojadą do osoby poszkodowanej w tak krótkim czasie. Europejska Rada Resuscytacji szanse na przeżycie osoby z NZK przedstawia jako tzw. łańcuch przeżycia. Składa się on z czterech ogniw rys2(1). doc, z których każde jest tak samo ważne.

      Opóźnienie lub ominiecie któregoś z ogniw zmniejsza szanse przeżycia osoby z NZK

      • Ogniwo 1 – szybkie rozpoznanie zagrożenia życia oraz wezwanie pogotowia ratunkowego może zapobiec wystąpieniu NZK.
      • Ogniwo 2 – szybkie rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo‑oddechowej (RKO) przez świadków zdarzenia może dwu-, a nawet trzykrotnie zwiększyć szanse przeżycia osób z zatrzymaniem krążenia.
      • Ogniwo 3 – w wielu przypadkach szybka defibrylacja elektryczna zwiększa szanse na przeżycie.
      • Ogniwo 4 – wczesne wdrożenie specjalistycznych zabiegów resuscytacyjnych, opieka i leczenie poresuscytacyjne mają duży wpływ na jakość życia po NZK.

      Trzy pierwsze ogniwa wdrożone przez osoby udzielające pierwszej pomocy jeszcze przed przyjazdem zespołu ratownictwa medycznego stanowią o przeżyciu i niejednokrotnie o jakości życia po NZK – stanie, który kiedyś niewątpliwie spotka każdego z nas.

      Podsumowanie

      • W Polsce ratowanie życia i zdrowia ludzkiego odbywa się na trzech poziomach określanych jako: pierwsza pomoc, kwalifikowana pierwsza pomoc i medyczne czynności ratunkowe.
      • Podstawowe znaczenie dla przeżycia osób poszkodowanych ma pierwsza pomoc, w ramach której m.in. alarmujemy podmioty ustawowo powołane do niesienia pomocy osobom poszkodowanym. Po przybyciu na miejsce zdarzenia udzielają one kwalifikowanej pierwszej pomocy lub podejmują medyczne czynności ratunkowe.
      • Kwalifikowanej pierwszej pomocy udzielają ratownicy pełniący służbę w policji, straży pożarnej lub osoby pracujące w takich organizacjach, jak WOPR, GOPR, TOPR, itp.
      • Medyczne czynności ratunkowe są podejmowane przez zespoły ratownictwa medycznego (w tym specjalistyczne i podstawowe) oraz zespoły lotniczego pogotowia ratunkowego, w których pracują lekarze, pielęgniarki i ratownicy medyczni.
      • Udzielanie pierwszej pomocy jest obowiązkiem każdego z nas, za jej nieudzielanie grozi kara pozbawienia wolności do lat trzech.
      • W pierwszej pomocy najważniejszy jest czas opisywany jako „złota godzina” i „platynowe minuty”.
      • Europejska Rada Resuscytacji, podsumowując czynności niezbędne do przeprowadzenia skutecznej resuscytacji, opracowała „łańcuch przeżycia”, składający się z czterech ogniw.
      • Wzywając pomoc, pamiętaj o numerach alarmowych. rys3(1). doc    

      yes

       

       

      02.04.2020r.

      PODSTAWY PIERWSZEJ POMOCY

      1. Postępowanie w miejscu zdarzenia

      ZAPAMIĘTAJ!!!!

      Nie zwlekaj z udzieleniem pierwszej pomocy, ponieważ często sekundy decydują o ludzkim życiu. Zachowaj spokój. Jeżeli nie wiesz, jak sobie poradzić, od razu wezwij pomoc. 

      Jeśli solidnie przyłożycie się do dzisiejszego zajęcia będziecie wyposażeni w wiedzę, która pozwoli Wam prawidłowo zachować się na miejscu zdarzenia.

      ZAPAMIĘTAJ!!!

      • Oceń sytuację
      • Oceń stan poszkodowanego, który może być przytomny lub nieprzytomny.

      Jeśli jest przytomny, reaguje prawidłowo wtedy:

      1. Zostaw poszkodowanego w pozycji, w której go zastałeś, o ile nie zagraża mu żadne niebezpieczeństwo.
      2. Dowiedz się jak najwięcej o stanie jego zdrowia (co się stało, co mu dolega, na co choruje).
      3. W razie konieczności wezwij zespół ratownictwa medycznego, dzwoniąc pod numer alarmowy 999 lub 112.
      4. Zawsze możesz otrzymać wsparcie dyspozytora medycznego – poinstruuje Cię, jak masz udzielić pierwszej pomocy poszkodowanemu.
      5. Regularnie oceniaj stan poszkodowanego do chwili przybycia zespołu ratownictwa medycznego.

       

      Jeśli  jest nieprzytomny, nie reaguje wtedy|:

      1. Głośno zawołaj o pomoc, bez oddalania się od poszkodowanego.
      2. Usuń z dróg oddechowych widoczne ciała obce i zanieczyszczenia.
      3. Udrożnij drogi oddechowe: odegnij głowę i wysuń żuchwę do przodu.
      4. Przez 10 sekund sprawdzaj oddech – przyłóż policzek do ust poszkodowanego w taki sposób, abyś mógł jednocześnie usłyszeć, wyczuć oddech i obserwować, czy unosi się klatka piersiowa poszkodowanego. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących prawidłowego oddechu działaj tak, jakby był nieprawidłowy.

      Jeśli oddycha prawidłowo

      1. Ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej (bocznej).

             https://www.youtube.com/watch?v=o0KutNaPk8c

      1. Wezwij zespół ratownictwa medycznego, dzwoniąc pod numer alarmowy 999 lub 112.
      2. Regularnie oceniaj jego stan.

       

      Jeśli oddycha nieprawidłowo (oddech rzadki i/lub nieregularny) lub oddech jest nieobecny

      1. Wezwij zespół ratownictwa medycznego, dzwoniąc pod numer alarmowy 999 lub 112, lub poproś kogoś o wezwanie pomocy oraz przyniesienie AED (automatycznego defibrylatora), jeśli jest dostępny.
      2. Pozostaw poszkodowanego tylko wtedy, gdy nie masz innej możliwości wezwania pomocy.
      3. Wykonaj 30 uciśnięć klatki piersiowej, tj. ułóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej poszkodowanego (dolna połowa mostka poszkodowanego), nadgarstek drugiej dłoni ułóż na grzbiecie pierwszej, spleć palce obu dłoni i upewnij się, że nacisk nie będzie kierowany na żebra poszkodowanego, utrzymuj ramiona wyprostowane, uciskaj klatkę piersiową na głębokość ok 5 cm, ale nie więcej niż 6 cm.

                     https://www.youtube.com/watch?v=-yF_1BM3F8E

      Jeśli nie możesz lub nie chcesz wykonywać oddechów ratowniczych, możesz wykonywać tylko masaż zewnętrzny serca, uciskając klatkę  piersiową z częstością co najmniej 100 i maksymalnie 120 uciśnięć na minutę. Zwiększy to powodzenie akcji ratunkowej wykonywanej przez wykwalifikowane służby, a tym samym szanse poszkodowanego na przeżycie.

       

       

      WAŻNE!

      Jeśli poszkodowanym jest dziecko

      1. Usuń z dróg oddechowych widoczne ciała obce i zanieczyszczenia.
      2. Udrożnij drogi oddechowe poprzez odgięcie głowy do tyłu i wysunięcie żuchwy do przodu.
      3. Przez 10 sekund sprawdzaj oddech – przyłóż policzek do ust poszkodowanego w taki sposób, aby móc jednocześnie wyczuć oddech i obserwować, czy unosi się klatka piersiowa poszkodowanego.
      4. Wykonaj najpierw 5 oddechów ratowniczych.
      5. Rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową w sekwencji: 15 uciśnięć klatki piersiowej (ułóż nadgarstek jednej ręki w dolnej połowie mostka, unieś palce, aby upewnić się, że nie uciskasz żeber) i 2 oddechy ratownicze.
      6. Jeśli nie masz przeszkolenia w udzielaniu pierwszej pomocy dzieciom, używaj sekwencji postępowania, jak u osób dorosłych, ponieważ jeśli nie podejmiesz żadnych działań, szansa na przeżycie dziecka będzie niewielka.
      7. U małych dzieci wykonuj oddechy ratownicze, obejmując swoimi ustami jednocześnie nos i usta dziecka (jeśli chcesz uniknąć bezpośredniego kontaktu ze skórą poszkodowanego, możesz użyć gazy lub innego materiału), uciskanie klatki piersiowej u niemowląt wykonuj opuszkami dwóch palców.

       Zapoznajcie się z tekstem - podręcznika ŻYJĘ I DZIAŁAM BEZPIECZNIE rozdział 3 str. 66

      yes

       

       

      08.04.2020r.

      POSTĘPOWANIE W MIEJSCU ZDARZENIA

       

      Zabezpieczenie miejsca zdarzenia jest fundamentalnym i niezwykle istotnym elementem w ratownictwie. Należy pamiętać, aby przede wszystkim zadbać o bezpieczeństwo. Miejsce wypadku powinno zostać tak zorganizowane, aby zminimalizować wszelakie niebezpieczeństwa mogące zagrażać ratownikom, poszkodowanym oraz gapiom.

      Każdy wypadek jest inny. Zawsze będą nieco odmienne warunki, okoliczności przez co bardzo trudno stworzyć uniwersalny schemat, który będzie miał zastosowanie w większości przypadków. HSR promuje krótki lecz bardzo treściwy schemat. Jeżeli każdy stosowałby się do zalecenia: "zatrzymaj się - pomyśl - działaj", udzielanie pomocy byłoby bardziej efektywne, nawet podczas skomplikowanych przypadków. Niemniej jednak przedstawiony poniżej algorytm postępowania jest dosyć uniwersalny i jego zastosowanie pozwoli prawidłowo zabezpieczyć miejsce wypadku komunikacyjnego.

      I. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia:

      1. Zaparkuj pojazd przed miejscem wypadku. Należy ocenić sytuację i pozostawić pojazd w takiej odległości, aby nie był narażony na uszkodzenia związane z odłamkami karoserii, płynami eksploatacyjnymi oraz paliwami. W przypadku zerwania trakcji elektrycznej, niebezpieczeństwa pożarowego, wycieku paliwa lub innych niebezpiecznych substancji zatrzymaj samochód w odległości minimum 30 metrów od miejsca zdarzenia. Następnie zabezpiecz swój pojazd poprzez: skierowanie kół (lub całego pojazdu w zależności od warunków) w stronę pobocza, zaciągnięcie hamulca ręcznego oraz włączenie świateł awaryjnych. Skierowanie kół w stronę pobocza, ma na celu ochronę miejsca znajdującego się przed pojazdem. W sytuacji gdyby nadjeżdżający pojazd uderzył w nasz samochód, dzięki takiemu ustawieniu kół, zmniejszymy prawdopodobieństwo, że pojazd ten przesunie się do przodu, gdzie być może będziemy udzielać pomocy. Przekręcamy kluczyk w stacyjce, wyjmujemy go i kładziemy na podszybiu (jeżeli podróżujemy w towarzystwie). Jeśli zajdzie konieczność przestawienia Twojego pojazdu, strażacy nie będą mieli problemu ze znalezieniem kluczyków.
      2. Nocą załóż na siebie kamizelkę, coś jasnego lub przyczep sobie jakiś materiał odblaskowy. Używaj latarki, najlepiej czołowej dzięki czemu będziesz miał obie ręce do dyspozycji. Stosuj ogólne zasady bezpieczeństwa oraz dobrze oznacz miejsce zdarzenia np. również za pomocą świec chemicznych.
      3. Zapewnij sobie pomoc innych osób. Nikt nie jest w stanie sam w szybki i prawidłowy sposób przeprowadzić poniższych czynności, poświęcając im odpowiednią ilość czasu. Zadbaj, aby inne osoby również były widoczne oraz miały podstawową ochronę osobistą - rękawiczki lateksowe.
      4. Włącz światła awaryjne oraz ustaw trójkąty ostrzegawcze. Odległość należy zawsze dostosować do warunków panujących na drodze. Jednakże przepisy kodeksu ruchu drogowego regulują odległość umiejscowienia trójkąta. Ustawiamy go tuż za pojazdem w terenie zabudowanym, 60 m od pojazdu w terenie niezabudowanym, 100 a nawet 150 m na drogach ekspresowych i autostradach.
      5. Następnie oceń wypadek. Postaraj się określić liczbę poszkodowanych, ich stan (przytomny/nieprzytomny) oraz czy trzeba wezwać specjalistyczne jednostki ratownicze. Wezwanie odpowiedniej pomocy jest kluczową sprawą. Postaraj się zrobić to sam, lecz wiąże się to z upływającym czasem, który w danej chwili może być decydujący dla życia i zdrowia poszkodowanych.
      6. Jeśli masz możliwość oraz wymaga tego sytuacja, wyślij świadków wypadku, aby ostrzegali nadjeżdżających kierowców oraz powiadomili policję, pogotowie ratunkowe, straż pożarną. Poproś o to kilka niezależnych osób poprzez bezpośredni zwrot do każdej z nich, aby mieć pewność że pomoc zostanie wezwana. Jeżeli krzykniesz do tłumu "wezwijcie pomoc" może się zdarzyć, że żadna z nich tego nie zrobi - będą myśleli, że ktoś inny zatelefonował. Natomiast jeżeli palcem wskażesz konkretną osobę, będzie się ona czuła zobowiązana, a ponadto inni będą "pilnować" wykonania polecenia.
      7. Zwróć uwagę czy pojazdy są w stabilnym położeniu. Jeśli samochód stoi na wszystkich kołach, zaciągnij hamulec ręczny, włącz bieg lub zablokuj koła. W razie potrzeby spróbuj zabezpieczyć pojazd przed przewróceniem się. Rozejrzyj się, czy istnieją inne zagrożenia. Być może w najbliższym otoczeniu są pojazdy z oznakowaniem wskazującym na niebezpieczny ładunek, została zerwana linia energetyczna, bądź jest rozlane paliwo itd. Pamiętaj o niebezpieczeństwie "wystrzelenia" poduszki powietrznej, jeżeli nie nastąpiło to podczas zderzenia. Ustawiaj się wówczas tak, abyś zawsze był odwrócony plecami do niej.
      8. Wyłącz zapłon (kluczyki na podszybiu) we wszystkich uszkodzonych pojazdach i jeśli masz możliwość, odłącz akumulator. Jeżeli pod maską auta wystąpił pożar, niezwłocznie zaopatrz się w kilka gaśnic. Przy pomocy np. drążka podnieś maskę na kilka centymetrów (nigdy nie otwieraj do końca - większa ilość tlenu może doprowadzić do zwiększenia się pożaru), abyś mógł swobodnie opróżnić całą zawartość gaśnicy.

      II. Czynności ratownicze:

      1. Selekcja - nie przystępujemy od razu do udzielania pomocy pierwszemu napotkanemu poszkodowanemu. Spośród wszystkich poszkodowanych wybieramy osobę w najcięższym stanie, ale z szansą na przeżycie. Docelowo należy udzielić pomocy wszystkim poszkodowanym, lecz w początkowej fazie akcji ratowniczej niezbędne jest również określenie ilości poszkodowanych. Przy ich większej liczbie powinniśmy poinformować SOR (szpitalny oddział ratunkowy), a także w sytuacji, gdy ilość poszkodowanych jest dużo większa od pierwotnie zgłoszonej np. poszkodowany odrzucony na większą odległość, oddalenie się osoby pod wpływem szoku powypadkowego itd. Ponadto być może będą do dyspozycji tylko dwie apteczki samochodowe, które nie będą zawierały odpowiedniej ilości środków opatrunkowych. Dlatego należy bardzo rozsądnie i rozważnie podzielić materiały opatrunkowe. Zaczynamy wówczas od opatrzenia masywnych krwotoków, a następnie drobniejsze skaleczenia.
      2. Następnie przechodzimy do udzielania pomocy. Trudno określić szczegółową kolejność zabezpieczania obrażeń. Jednakże udrożnienie górnych dróg oddechowych oraz tamowanie krwotoków to priorytety. Czynności te wystarczą, aby podtrzymać kogoś przy życiu do przyjazdu wyspecjalizowanych jednostek. W stabilnych warunkach staramy się nie poruszać poszkodowanymi. Natomiast z pojazdu wyciągamy osoby wyłącznie w następujących przypadkach:
        • zatrzymanie akcji serca, a co za tym idzie konieczność wykonania RKO,
        • poszkodowany jest zagrożony poprzez np. wybuch, najechanie przez kolejny pojazd oraz wystąpienie wstrząsu.
      3. Jeżeli dysponujesz i ćwiczyłeś zakładanie kołnierza stabilizującego odcinek szyjny kręgosłupa, bezwzględnie zrób to. Każdego z poszkodowanych w wypadku komunikacyjnym traktujemy jako osobę z prawdopodobnym uszkodzeniem kręgosłupa.
      4. Staraj się zawsze udzielać poszkodowanemu pomocy nie zmieniając jego pozycji ciała. Wyjątkami są stany bezpośredniego zagrożenia życia np. zatrzymanie krążenia, wstrząs itd.
      5. Nieustannie monitoruj stan poszkodowanych. W wielu przypadkach pomimo naszej pomocy może się pogarszać i być może będą potrzebne kolejne czynności ratownicze.

      Najważniejsze abyś cały czas analizował sytuację, przewidywał, a swoje czynności prowadził stanowczo i pewnie!

       

       Zapoznajcie się z tekstem - podręcznika ŻYJĘ I DZIAŁAM BEZPIECZNIE rozdział 3 str. 70

      yes

       

       

      Wiosny w sercu i pogody w duchu! Szczęśliwych i spokojnych świąt wielkanocnych.

       

       

       

      16.04.2020r.

      POMOC OSOBIE NIEPRZYTOMNEJ

       

      Zasady udzielania pierwszej pomocy osoba przytomna

      Udzielanie pierwszej pomocy można podzielić na następujące etapy:

      1. Ocenić sytuację – co się stało, czy jestem w stanie pomóc, czy pomoc drugiej osobie nie stwarza dla mnie zagrożenia; w przypadku stwierdzenia, że pomoc drugiej osobie może stanowić bezpośrednie niebezpieczeństwo dla mnie lub innej osoby dzwonimy po odpowiednie służby – to już jest pomoc;
      2. Nawiązać kontakt werbalny z poszkodowanym – poszturchując delikatnie za ramię krzyczymy: Halo, czy Pan/Pani mnie słyszy? Proszę otworzyć oczy! W przypadku, gdy osoba jest przytomna należy zadać pytania i zebrać następujące informacje: Jakie jest imię i nazwisko poszkodowanego? Co się stało? Jak można pomóc? Czy poszkodowany bierze jakieś leki? Czy jest na coś chory, uczulony? Czy powiadomić kogoś z rodziny?
      3. Zapewnić pomoc drugiej osoby – może być ona przydatna podczas udzielania pierwszej pomocy, kontaktu ze służbami ratunkowymi, zmiany osoby wykonującej czynności resuscytacyjno krążeniowo-oddechowe. W celu zapewnienia sobie wsparcia dodatkowej osoby należy zwrócić się bezpośrednio do niej: Pan/Pani w czarnym płaszczu, Pan/Pani w czerwonych  okularach, czy może mi Pan/Pani pomóc?
      4. Wezwanej osobie nakazać wykonać telefon pod numer 112/999 (Pogotowie ratunkowe) mówiąc: Proszę zadzwonić pod numer 112/999, powiedzieć, że jesteśmy na Starym Rynku przy ratuszu, poszkodowany w wieku 50 lat jest przytomny, oddycha, posiada następujące urazy: … Czy zrozumiał(a) Pan/Pani? Jak się Pan/Pani dodzwoni, proszę mi o tym powiedzieć.
      5. Stosownie do urazu udzielamy pierwszej pomocy.
      6. Czekamy na przyjazd karetki.

       

       

      Wskazówki i uwagi

      Oczekując na przybycie karetki należy regularnie kontrolować oddech poszkodowanego. Najlepiej ciągle, jednak nie rzadziej niż co 1 minutę.

      Jeśli czas dotarcia pomocy specjalistycznej wydłużałby się, osobę nieprzytomną po 30 minutach powinno obrócić się na drugi bok.

      W pozycji bezpiecznej powinni zostać ułożeni poszkodowani, u których nie podejrzewamy urazu kręgosłupa. Niestety Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji, które dotyczą ratowania osób nieurazowych, nie wspominają ani słowem co zrobić, jeśli istnieje podejrzenia urazu kręgosłupa.

      Nie ma znaczenia bok, na którym poszkodowany zostanie ułożony. Wyjątek stanowią kobiety w zaawansowanej (widocznej) ciąży. Te zawsze należy ułożyć na boku lewym.

      Nawet, jeśli temperatura otoczenia nie jest ekstremalnie niska, poszkodowanego należy okryć, by nie dopuścić do wychłodzenia organizmu.

      Obejrzyjciesmiley

      https://www.youtube.com/watch?v=IofL73p82l4

      Badanie palpacyjne- palpacja, inaczej omacywanie, badanie dotykiem – metoda diagnostyki medycznej, która polega na takim macaniu palcami, aby wyczuć rozmiar, kształt, twardość lub położenie określonej struktury anatomicznej. Wikipedia

      Zapoznajcie się z tekstem - podręcznika ŻYJĘ I DZIAŁAM BEZPIECZNIE rozdział 3 str. 77

      yes

       

       

      22.04.2020r.

       

      RESUSCYTACJA KRĄŻENIOWO- ODDECHOWA

      Celem podstawowych czynności resuscytacyjnych jest zapewnienie krążenia krwi i oddechu do czasu przybycia ekipy wykwalifikowanych ratowników, które rozpoczną działania zaawansowanymi zabiegami reanimacyjnymi.

      Nieodwracalne zmiany w mózgu osoby poszkodowanej zaczynają się już po 4-6 minutach od zatrzymania krążenia, a zmiany w sercu po 15-30 minutach. Jednym z najważniejszych elementów skuteczności naszego postępowania jest więc jak najszybsze rozpoczęcie resuscytacji, gdy nie doszło jeszcze do wyżej wymienionych zmian.

       
      Co to jest nagłe zatrzymanie krążenia?

      Nagłe zatrzymanie krążenia jest to stan chorobowy, w którym dochodzi do zatrzymania czynności mechanicznej serca prowadzącej do ustania krążenia krwi. Doprowadza to do wtórnego zatrzymania oddechu i do nieodwracalnego uszkodzenia mózgu.

      UWAGA! Najczęstszymi przyczynami nagłego zatrzymania krążenia są:

      • zawał mięśnia sercowego i inne ostre zespoły wieńcowe,
      • zaburzenia rytmu serca (np. migotanie serca),
      • zator tętnicy płucnej,
      • zatrucie, przedawkowanie leków,
      • hipoksja czyli niedotlenienie organizmu (zwykle powodowana przez niedrożne drogi oddechowe np. po zachłyśnięciu czy zadławieniu),
      • kwasica organizmu (np. przy źle kontrolowanej cukrzycy),
      • zaburzenia elektrolitowe,
      • wyziębienie lub przegrzanie organizmu,
      • odma opłucnowa (występująca po urazach klatki piersiowej),
      • tamponada serca.
       

       

      Resuscytacja krążeniowo-oddechowa - pierwsza pomoc

       

      Po pierwsze:

      •   zapewnij bezpieczeństwo własne, ratowanego i świadków zdarzenia. Jeśli nie ma sytuacji zagrażającej życiu i bezpieczeństwu ratownika (pożar, ulatniający się gaz). Sprawdź czy nie ma ostrych przedmiotów pod poszkodowanym, które mogą doprowadzić do urazów.

      Po drugie:

      • sprawdź czy poszkodowany reaguje na głos, dotyk – najlepiej potrząsnąć poszkodowanego za barki i zapytać Czy pan/pani mnie słyszy?
       

      Resuscytacja krążeniowo-oddechowa - poszkodowany reaguje

      1. Pozostaw poszkodowanego w pozycji w jakiej go zastałeś, o ile jest ona dla niego bezpieczna.
      2. Uzyskaj informacje o stanie poszkodowanego.
      3. Wezwij pomoc jeśli jest potrzebna.
      4. Regularnie oceniaj funkcje życiowe.
       

      Resuscytacja krążeniowo-oddechowa - poszkodowany nie reaguje

      1. Głośno wołaj o pomoc.
      2. Odwróć poszkodowanego na plecy (ostrożnie ze względu na możliwy uraz kręgosłupa szyjnego).
      3. Udrożnij drogi oddechowe ratowanego przez odchylenie głowy, trzymając jedną ręką za czoło a drugą za żuchwę.
      4. Następnie sprawdzaj oddech trzema sposobami - oceniając wzrokiem ruchy oddechowe klatki piersiowej, słuchając oddechu przy ustach ratowanego oraz starając się poczuć wydychane powietrze na swoim policzku (grzbiecie dłoni). Nie może nam to zająć więcej niż 10 sekund.
       

      Resuscytacja krążeniowo-oddechowa - poszkodowany jest nieprzytomny i nie oddycha

      1. Zadzwoń na nr 112 albo 999, lub wskaż osobę która to zrobi celem wezwania pogotowia ratunkowego!
      2. Uklęknij obok poszkodowanego na wysokości jego klatki piersiowej.
      3. Połóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej w linii środkowej ciała, następnie dołącz do niej nadgarstek drugiej ręki.
      4. Uciskaj klatkę piersiową 30 razy na głębokość 4-5 cm z częstością około 100 razy na minutę.
      5. Po wykonaniu 30 uciśnięć udrożnij drogi oddechowe sposobem opisanym wcześniej.
      6. Wykonaj dwa skuteczne oddechy ratownicze (powietrze wdmuchujemy przez usta tak aby klatka piersiowa się widocznie uniosła, czas wdmuchiwania około jedna sekunda). W razie nieskutecznej wentylacji przechodzimy od razu do uciskania klatki, nie próbujemy ponownie wykonywać wdechów.
      7. Kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy w stosunku 30 do 2.
      8. Defibryluj automatycznym defibrylatorem zewnętrznym, jeżeli jesteś w jego posiadaniu.
       

      Resuscytacja krążeniowo-oddechowa - kiedy ją przerwać?

      Resuscytację przerywamy dopiero wtedy, gdy poszkodowany zacznie prawidłowo oddychać. Gdy jest więcej niż dwóch ratowników należy się zmieniać co 2 minuty, starając się, aby przerwy w resuscytacji były jak najkrótsze. W sytuacji, gdy nie możesz lub nie chcesz prowadzić sztucznej wentylacji, można ograniczyć się do samego uciskania klatki. W pierwszych minutach resuscytacji utlenowanie ważnych życiowo narządów takich jak mózg i serce zależy bardziej od pracy serca, dlatego też priorytetem powinno być zawsze uciskanie klatki piersiowej.

      Po odzyskaniu prawidłowego oddechu przez osobę reanimowaną należy kontrolować czynności życiowe poszkodowanego do przybycia profesjonalnej pomocy (np. karetki pogotowia ratunkowego). Należy zwrócić uwagę na utrzymanie głowy poszkodowanego w pozycji odchylonej (udrożnione drogi oddechowe).

      Resuscytację krążeniowo–oddechową przerwij jeżeli:

      • opadniesz z sił;
      • poszkodowany odzyska funkcje życiowe;
      • profesjonalna pomoc przejmie od nas pacjenta;
      • ktoś inny będzie nas w stanie zastąpić.
       

      Resuscytacja krążeniowo-oddechowa - jak ją wykonać?

      Ogólne zasady prowadzenia resuscytacji:

      • nie wykonujemy resuscytacji na miękkiej powierzchni (np. łóżko, materac);
      • nie sprawdzamy tętna;
      • nigdy nie sprawdzamy oddechu poprzez przyłożenie lusterka do ust (wystarczy zmiana temperatury, żeby zaparowało);
      • podczas wykonywania uciśnięć należy pamiętać, aby ręce były wyprostowane w stawach łokciowych.
       

       

      Resuscytacja krążeniowo-oddechowa - automatyczny defibrylator zewnętrzny

       

      Obecnie coraz częściej, w miejscach gdzie przebywa wielu ludzi (jak np. hipermarkety, lotniska), zaczynają pojawiać się automatyczne defibrylatory zewnętrzne (AED). Są one tak skonstruowane, że za pomocą komend głosowych prowadzą niedoświadczonego ratownika przez proces defibrylacji, czyli przywracanie właściwego rytmu serca przez wyładowanie prądu stałego o dużej energii. Potrafią samodzielnie zdiagnozować pacjenta, a następnie zaproponować najlepszą metodę postępowania.

      Sposób wykonania defibrylacji za pomocą AED:

      1. Włącz AED, naklej elektrody, jedną poniżej prawego obojczyka, drugą poniżej i na lewo od brodawki sutkowej lewej.
      2. Odsuń się na czas analizy rytmu serca i wyładowania, naładuj i wyzwól wyładowanie jeżeli AED zakomunikuje, że jest ono wskazane.
      3. Po jednej defibrylacji natychmiast podejmij resuscytację krążeniowo – oddechową i prowadź ją przez 2 minuty, następnie znów oceń rytm AED. Zapoznajcie się z tekstem z podręcznika ŻYJĘ I DZIAŁAM BEZPIECZNIE rozdział3 str.85

      Obejrzyjciesmiley

      https://www.youtube.com/watch?v=airKvfKYzR4

      Zapoznajcie się z tekstem - podręcznika ŻYJĘ I DZIAŁAM BEZPIECZNIE rozdział 3 str.85

      yes

       

      29.04.2020r.

      PROSZĘ O ROZWIĄZANIE TESTU

      test_EDB.doc

       

      06.05.2020r.

      APTECZKA PIERWSZEJ POMOCY - rodzaje, informacje, instrukcje.

      Prawdopodobnie każdy z nas miał z nią kiedyś do czynienia. Może w domu, w szkole a może na obozie harcerskim, wycieczce lub na pielgrzymce. Małe niepozorne pudełko, które może pomóc nam w udzieleniu pierwszej pomocy a czasami nawet w uratowaniu życia naszego lub innej osoby. Czy zatem, należy obarczać naszą codzienność kolejnym przedmiotem, w i tak już zagraconej rzeczywistości? Odpowiedź może być tylko jedna: tak!

      Apteczka pierwszej pomocy jest niewielkiej wielkości pojemnikiem zawierającym podstawowe materiały i środki, używane do udzielania pierwszej pomocy. Apteczka może wisieć na ścianie lub być pojemnikiem wolnostojącym. Istotne jest aby była czysta i w miarę możliwości trwała. Powinna znajdować się w miejscu łatwo dostępnym i być dobrze oznakowana. Najczęściej znakiem szczególnym jest wyraźny krzyż, umieszczony na zewnątrz apteczki.

      Rodzaje apteczek
      Wyróżnia się kilka podstawowych rodzajów apteczek pierwszej pomocy:

      Apteczka samochodowa – niezbędna w wypadkach komunikacyjnych. Oprócz materiałów opatrunkowych zawiera także środki zabezpieczające osobę udzielającą pomocy. Na jej wyposażeniu z reguły znajdują się:
      - gazy jałowe,
      - kompresy,
      - opaski elastyczne służące podtrzymaniu opatrunku jałowego,
      - rozciągliwe bandaże przydatne w tamowaniu krwi,
      - koc lub folia ratunkowa termoizolacyjna chroniące przed wychłodzeniem lub przegrzaniem,
      - chusty trójkątne i sterylne chusty opatrunkowe,
      - plastry,
      - opatrunki indywidualne umożliwiające opatrzenie rany samemu sobie,
      - rękawiczki jednorazowe,
      - nożyczki.
      Dodatkowo apteczka samochodowa może zawierać latarkę, agrafki przydatne np. w zapięciu chusty czy bandażu, ustnik do sztucznego oddychania i chusteczki dezynfekujące lub płyn do odkażania rąk. Oczywiście taka apteczka zawiera także instrukcję udzielania pierwszej pomocy, co może ułatwić nam zadanie, zwłaszcza jeśli działamy w stresie i potrzebujemy podpowiedzi w uporządkowaniu czynności, jakie powinniśmy wykonać pomagając osobie poszkodowanej.
       

      Apteczka turystyczna – to podręczna, osobista apteczka, która może nam się przydać podczas wyjazdów, wędrówek, czy przejażdżek rowerowych. Zazwyczaj jest stosunkowo niewielka, zawiera więc tylko najbardziej podstawowe materiały opatrunkowe typu plastry, opatrunki indywidualne, bandaże, kompresy gazowe. W takiej apteczce umieszcza się czasem także wodę utlenioną, agrafki, rękawiczki jednorazowe czy koc ratunkowy. Aby była praktyczna powinna być wykonana z wodoodpornego materiału.

      Apteczka przemysłowa/zakładowa - jest to gotowy zestaw materiałów opatrunkowych i innych elementów niezbędnych w udzielaniu pierwszej pomocy przygotowany specjalnie pod kątem biur, szkół, fabryk i zakładów przemysłowych. Najczęściej taka apteczka pojawia się w formie zawieszonej na ścianie skrzynki, w łatwo dostępnym miejscu. Można ją szybko zdjąć i dostarczyć w potrzebne miejsce. Opakowanie apteczki powinno być odporne na działanie czynników zewnętrznych tj. wilgoć czy pył. Ilość, sposób rozmieszczenia i zawartość apteczek dobiera się biorąc pod uwagę ryzyko zagrożeń, jakie mogą wystąpić w danym miejscu. Najczęściej apteczki takie zawierają:
      - bandaże,
      - kompresy, w tym kompresy zimne i kompresy na oko,
      - opaski elastyczne,
      - plastry,
      - sterylne opatrunki indywidualne,
      - chusty trójkątne,
      - chusty z fiseliny,
      - koce ratunkowe,
      - rękawiczki ochronne lateksowe,
      - ustnik do sztucznego oddychania,
      - chusteczki dezynfekujące,
      - nożyczki oraz instrukcję udzielenie pierwszej pomocy wraz z numerami telefonów alarmowych.


      Apteczka ścienna – jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych form apteczek, charakterystyczna dla miejsc publicznych. Minusem jest jej stałe przymocowanie do ściany co uniemożliwia przetransportowanie jej do osoby poszkodowanej.

      Apteczka domowa – taka apteczka wyróżnia się z pośród pozostałych tym, że często oprócz materiałów opatrunkowych zawiera różne leki. W warunkach domowych jest bardzo praktyczna, ponieważ wszystkie niezbędne środki medyczne kumulujemy w jednym miejscu, tym samym możemy szybko do nich dotrzeć. Inne apteczki nie powinny zawierać medykamentów, ponieważ udzielając pomocy obcej osobie poszkodowanej nie mamy pewności, czy nie wystąpi u niej np. reakcja alergiczna na podany lek.

      Apteczka medyczna/profesjonalna - takie apteczki zawierają większą liczbę materiałów opatrunkowych niż inne apteczki. Wyposażone są dodatkowo w kołnierz ortopedyczny, maskę twarzową, aparat do płukania oka, specjalistyczne szyny służące unieruchomieniu złamań a także flary ostrzegawcze (światło ostrzegawcze używane np. w ruchu ulicznym). Apteczki profesjonalne mają z reguły dużo uchwytów ułatwiających przenoszenie ich a także usztywniane ścianki, co zabezpiecza sprzęt przed mechanicznymi uszkodzeniami.

      Normy DIN
      DIN jest skrótem od Niemieckiego Instytutu Normalizacyjnego (Deutsches Institut für Normung). Organizacja ta jest przedstawicielem ogólnoświatowych i europejskich organizacji normalizujących. Z racji faktu, że w Polsce nie mamy precyzyjnych norm dotyczących składu apteczek pierwszej pomocy, skład ten określa się w oparciu o niemieckie normy DIN. Na tych samych normach wzoruje się większość krajów Unii Europejskiej. Rodzaje norm DIN:
      DIN 13164 – Tę normę spełniają tzw. apteczki samochodowe. Skład apteczki jest tutaj dostosowany do udzielania pierwszej pomocy w terenie. Jej wyposażenie jest przeznaczone do opatrywania ran powstałych w wyniku wypadków drogowych, podczas wędrówek bądź prac terenowych. Instrukcja obsługi zawiera opis czynności które należy podjąć w wypadkach w terenie. Środki opatrunkowe także dobrane są pod kątem udzielania pomocy w terenie, w tym do samodzielnego opatrywania ran własnych. W Polsce nie ma obowiązku prawnego posiadania apteczki samochodowej, jednak biorąc pod uwagę, jakie obecnie panuje na drogach natężenie ruchu, jak spotęgowana jest liczba kolizji i wypadków drogowych i jak ważne jest udzielenie pomocy w pierwszych minutach po wypadku, każdy powinien zaopatrzyć się w taką apteczkę. Liczy się tutaj bezpieczeństwo nasze własne ale nie tylko. Prawo jednak nakłada na nas obowiązek udzielenia pomocy osobie poszkodowanej. Zawartość apteczki oraz opisy w instrukcji mogą umożliwić nam skuteczne podjęcie próby udzielenia pierwszej pomocy.
      DIN 13167 – Norma ta określa skład apteczki używanej najczęściej w motocyklach, rowerach i innych pojazdach tego typu. Jest to bardzo mobilna apteczka, z mniejszą zawartością niż samochodowa. Nie zajmuje wiele miejsca, toteż używa się jej także jako podręczną apteczkę turystyczną. Jej zawartość jest dostosowana do podstawowych urazów komunikacyjnych.
      DIN 13157 – Apteczka spełniająca tę normę jest nazywana przemysłową. Ten rodzaj apteczki powinien być używany w takich miejscach jak zakłady pracy, szkoły, biura czy tereny budowy. Skład tej apteczki jest znacznie obszerniejszy niż dwóch wyżej wymienionych. Wynika to z faktu, że ma ona za zadanie zabezpieczać większą liczbę osób oraz, że istnieje więcej czynników ryzyka np. porażenie prądem, oparzenie czy zatrucie. Skład takiej apteczki może być znacznie powiększony, ponieważ nie ma ograniczenia miejscem jej przechowywania, jak to się dzieje w przypadku apteczek samochodowych czy turystycznych. Wszystkie niezbędne czynności, jakie trzeba podjąć niezwłocznie po zaistniałym wypadku są opisane w dołączonej instrukcji obsługi apteczki.
      DIN 13169 – apteczka spełniająca tę normę ma niemal identyczny skład, jak apteczka DIN 13157, z tą różnicą, że jej skład jest powiększony o powielające się elementy opatrunkowe. Większa ilość materiałów pierwszej pomocy służy do zabezpieczenia większej ilości osób.

      Zastanawiając się nad tym, czy warto mieć apteczkę pierwszej pomocy w najbliższym otoczeniu, należy odpowiedzieć sobie na proste pytanie – dlaczego warto ją mieć? Odpowiedź jest jednocześnie trywialna i niezmiernie poważna – ponieważ apteczka może pomóc nam uratować zdrowie lub nawet życie.

      Apteczka pierwszej pomocy może okazać się przydatna w wielu życiowych sytuacjach. Na przykład będąc uczestnikiem lub świadkiem wypadku drogowego, może okazać się, że użycie ustnika do sztucznego oddychania lub koca ratunkowego istotnie wpłynie na przebieg akcji ratunkowej. Może okazać się, że samochodowa apteczka pierwszej pomocy uratuje komuś życie. Oczywistym wydaje się również fakt posiadania apteczki w domu lub w miejscu pracy. Dla przykładu, w przypadku urazu mechanicznego np. złamania ręki niezwykle istotne w pomocy poszkodowanemu, może okazać się chusta trójkątna, która może posłużyć za usztywniający rękę temblak.

      Bardzo ważną, jednak powszechnie pomijaną, jest apteczka osobista. Taka apteczka, może okazać się przydatna na wszelkiego rodzaju wyjazdach. Dla przykładu, zwykła weekendowa wyprawa w góry może okazać się niezłym testem sprawdzającym przydatność takiej apteczki. W przypadku zwichnięcia kostki lub otarcia stopy lub zranienia ręki albo nogi, pomocne okażą się plastry opatrunkowe czy gazy jałowe i opaska elastyczna.

       

      yes

       

       

      13.05.2020r.

      TAMOWANIE KRWAWIEŃI KRWOTOKÓW

      Krwotok - rodzaje ran, pierwsza pomoc, tamowanie krwotoków

      Krwotoki i rany mogą przytrafić się w codziennych sytuacjach. Na ulicy, w pracy, w domu, w szkole, praktycznie wszędzie może dojść do wypadku. Krwotok może być bardzo niebezpieczny zarówno dla zdrowia, jak i życia poszkodowanego, dlatego warto wiedzieć, w jaki sposób można pomóc krwawiącej osobie. Taka wiedza jest bardzo prosta i może uratować zdrowie, a nawet życie ludzkie. Bardzo niebezpieczne może być nieustępujace krwawienie z nosa. Tamowanie krwotoków i opatrywanie ran to przydatne umiejętności w nagłych wypadkach i na co dzień.

      https://www.youtube.com/watch?v=oiB3Yxv9smM

      1. Krwotok - rodzaje ran

      Rany powstają wskutek uszkodzenia tkanek organizmu, łącznie z przerwaniem ciągłości skóry, bólem i krwawieniem. Można je podzielić na:

      • rany kłute – zadane przez ostre narzędzie, są głębokie, o równych brzegach, małej średnicy, zwykle niewiele krwawią, jednak mogą uszkodzić wewnętrzne narządy;
      • rany cięte – również są zadawane ostrym narzędziem, obficie krwawią;
      • rany miażdżone – powstają po upadku lub uderzeniu, mało krwawią, ale bolą, brzegi rany są postrzępione, nieregularne i zasinione, tkanki w okolicy rany są stłuczone i zmiażdżone;
      • rany szarpane – obficie krwawią, są spowodowane napięciem i rozciągnięciem tkanek ponad ich wytrzymałość, poszarpane są brzegi rany.
       

      2. Krwotok - pierwsza pomoc krwotokach

      Krwawienie może być spowodowane wieloma czynnikami. Najpowszechniejsze to uszkodzenie żyły lub tętnicy albo obu. Jak rozróżnić krew żylną od tętniczej, gdy nie jesteśmy specjalistami? Krew żylna jest ciemnoczerwona, płynie jednostajnym strumieniem.

      Krew tętnicza jest jasnoczerwona i zwykle tryska z rany z częstotliwością tętna. Wydobywanie się krwi tętniczej jest bardziej niebezpieczne, gdyż jest ona pod ciśnieniem. Krwotok może doprowadzić nawet do wstrząsu, gdy stracimy dużo krwi. Niezależnie od tego, czy krwotok jest żylny, czy tętniczy, pierwsza pomoc polega na założeniu opatrunku uciskowego. Kilkoma warstwami sterylnej gazy należy przykryć ranę i przymocować całość bandażem, dość silnie uciskając. Jeśli taki opatrunek nie pomaga, to należy założyć kolejną warstwę gazy i ponownie zabandażować. Taki opatrunek powinien zatrzymać krwotok. Później należy udać się do lekarza, który oceni ranę, czy konieczne jest jej oczyszczenie i zszycie.

       

      3. Krwotok - tamowanie krwotoków

      Celem pierwszej pomocy przy ranie jest zatamowanie krwotoku. Najpierw należy ranę zdezynfekować – przemyć utlenioną wodą, a następnie założyć opatrunek z jałowej gazy lub bandażu. Nie należy kłaść na ranę środków typu wata czy lignina, ponieważ mogą się one przyklejać i utrudniać gojenie. Zranioną osobę należy zawieźć do lekarza, by w razie potrzeby podrażniona zmiana została zszyta. Także drobne skaleczenia, które często lekceważymy, należy zdezynfekować i opatrzyć. Jeśli w trakcie gojenia się rany dojdzie do jej ropienia, można stosować maść i przemywać ją. Opatrywanie ran powinno się zawsze wykonywać w rękawiczkach.

      W ranie może znaleźć się ciało obce: drzazga, pręt, kamyki. W takim wypadku należy zatamować krwawienie wokół rany, np. w przypadku pręta w stopie i go unieruchomić. Nie wolno samodzielnie wyjmować go z rany. Tym zajmuje się lekarz. Robiąc to samemu, część ciała obcego może pozostać lub możemy doprowadzić do jeszcze większego krwotoku.

      yes

       

      20.05.2020r.

      ZŁAMANIA I ZWICHNIĘCIA

      https://www.youtube.com/watch?v=GzGrtX5lgH4

      Złamanie to przerwanie ciągłości kości, dzieli się je na złamania otwarte i zamknięte. W przypadku złamań otwartych następuje przerwanie ciągłości skóry; przy złamaniach zamkniętych nie dochodzi do przerwania skóry. Złamania dzieli się również na złamania z przemieszczeniem (odłamy kostne ulegają przemieszczeniu) i bez przemieszczenia (odłamy kostne zostają na miejscu). Zwichnięcia z kolei to uszkodzenie ciała, w którym dochodzi do chwilowej bądź trwałej utraty kontaktu powierzchni stawowych. Niezależnie od rodzaju złamania czy zwichnięcia, konieczna jest interwencja lekarza ortopedy. Warto jednak zapoznać się z zasadami udzielania pierwszej pomocy przy różnego rodzaju złamaniach, aby móc odpowiednio reagować do czasu wizyty u lekarza.

      1. Pierwsza pomoc przy złamaniach kończyn

      Objawy złamania różnią się w zależności od umiejscowienia i czynności danej kości, siły przyczepiających się do niej mięśni, typu złamania oraz rozległości szkód w tkankach miękkich. Natychmiast po złamaniu pojawia się silny ból, który może nie ustępować i nasilać się przy próbach ruchu oraz przy ucisku miejsca urazu. Innym charakterystycznym objawem jest utrata czynności kończyny, kręgosłupa itp.

      Przy znacznym przemieszczeniu odłamów wyraźnie widoczne jest zniekształcenie miejsca, gdzie nastąpiło złamanie.
 Podkreślić należy, iż podejrzewając złamanie ręki lub złamanie nogi, nie wolno poruszać uszkodzoną kończyną. Najważniejszą zasadą jest unieruchomienie uszkodzonego odcinka przed poruszaniem chorego. W celu osłabienia szybkości narastania obrzęku, w miejscu złamania należy kończynę położyć nieco ponad poziomem serca. W celu zmniejszenia obrzęku można okładać unieruchomioną część ciała lodem.

 Kończynę górną unieruchomić można najprościej poprzez podwieszenie jej na chuście trójkątnej lub zawieszenie na szyi za pomocą bandaża lub opatrunku Desaulta, czyli przymocowanie zranionej kończyny do klatki.

      W przypadku złamania kości przedramienia wystarczy unieruchomienie w krótkiej szynie sięgającej od stawu łokciowego do palców.

 W przypadku uszkodzenia kości udowej unieruchamiamy kończynę od biodra do kostki. W przypadku złamania kości goleni – od powyżej kolana do pięty. Szynę obwiązujemy zwykłymi opaskami gazowymi lub elastycznymi. Zawsze należy stosować regułę Potta, według której unieruchamia się uszkodzoną kość oraz przeciwległe stawy, które ta kość tworzy.
 Odstępstwem od reguły Potta jest złamanie kości udowej. W tym przypadku należy unieruchomić całą kończynę. Najdłuższa szyna powinna sięgać od czubków palców stopy niemal do łopatki. 
Odstępstwem od unieruchamiania w naciągu jest złamanie otwarte. Naciąg nie może być w sprzeczności z zasadą nieusuwania ciała obcego z rany.

      2. Pierwsza pomoc przy złamaniach miednicy i kręgosłupa

      

Złamania w obrębie miednicy są z reguły uszkodzeniami bardzo poważnymi. W każdym przypadku rozległego uszkodzenia miednicy myśleć trzeba o możliwości uszkodzenia narządów miednicy małej (tj. pęcherza, nerki, jelita itd.). Pierwsza pomoc polega przede wszystkim na opróżnieniu pęcherza moczowego w celu uniknięcia uszkodzenia go przez odłamy kostne. Oczywiście, są to czynności, które wykonać mogą służby medyczne, z odpowiednim doświadczeniem i zapleczem sanitarnym. Jeżeli mocz zabarwiony jest krwią lub uzyska się go w małej ilości, należy cewnik pozostawić na stałe. Chorego należy położyć na noszach w pozycji na plecach, a pod kolana podłożyć zwinięty w rulon koc i przewieźć go do szpitala.

      Chorego z urazem kręgosłupa nie powinno się ruszać. Jeżeli trzeba go wynieść z miejsca, gdzie uległ wypadkowi, w żadnym wypadku nie wolno unosić go za głowę i biodra lub barki i biodra, lecz należy użyć prowizorycznych noszy, na które należy go delikatnie przesunąć. Nie wolno przekładać chorego z noszy na nosze, aż do chwili zbadania go przez specjalistę w szpitalu i ewentualnego wykonania zdjęcia RTG. W razie konieczności przeniesienia poszkodowanego na inne nosze, czynność ta powinna być wykonana przez kilka osób podtrzymujących jego głowę, kark, klatkę piersiową, okolicę lędźwiową, miednicę i uda. Dalsza pomoc, unieruchomienie na czas przewiezienia, należy do lekarza.



       

      3. Pierwsza pomoc przy złamaniach żeber i kości czaszki

      

Złamanie nawet jednego żebra może spowodować pogorszenie wentylacji płuc w następstwie silnego bólu, krwotoku przy uszkodzeniu miąższu płuca. Pierwsza pomoc polega na założeniu opaski ściskającej klatkę piersiową. Może to być bandaż elastyczny czy opaska gazowa. Opaskę należy założyć na poziomie złamania.

      Złamania kości czaszki dzielimy na złamania pokrywy i podstawy czaszki. Złamania pokrywy mogą mieć charakter linijny lub może dojść do fragmentacji odłamów z wgłobieniem lub bez fragmentu kostnego w mózg. Za złamaniem podstawy czaszki przemawiają następujące objawy:

      • tzw. krwiaki okularowe (podbiegnięcia krwawe wokół oczodołów),
      • wyciek krwi lub płynu mózgowo-rdzeniowego z nosa lub ucha,
      • ewentualnie uszkodzenie nerwów czaszkowych.

      Pierwsza pomoc polega na ułożeniu chorego w pozycji bezpiecznej, tzn. na boku z ręką leżącą u dołu, ułożoną wzdłuż tułowia z tyłu; druga ręka zgięta ma być w stawie ramiennym i łokciowym, a dłoń tej ręki położona pod policzek; noga z dołu zgięta w stawie biodrowym i kolanowym; druga noga wyprostowana. Jeżeli chory jest nieprzytomny, należy sprawdzić drożność dróg oddechowych i akcję serca.

      wink

       

      27.05.2020r.

      OPARZENIA I ODMROŻENIA

      Oparzenia - przyczyny, leczenie

      Oparzenia to uszkodzenie tkanek pod wpływem wysokiej temperatury. Już przy 42ºC dochodzi do martwicy naskórka, przy 55º wystarczą do tego 3 minuty, a przy 70º tylko 1 sekunda. Białko tkankowe ulega całkowitemu uszkodzeniu w temp. 55ºC. Działanie temperatury wyższej niż ta powoduje uszkodzenie skóry i tkanek głębszych, najczęściej martwicę. Oparzeniom towarzyszą wstrząs i choroba oparzeniowa, wywołana bólem, utratą krwi i zatruciem produktami rozpadu tkanek.

      1. Oparzenia - przyczyny

      Przyczyną mogą być różne czynniki. W związku z tym wyróżnia się oparzenia: termiczne, chemiczne, elektryczne i radiacyjne. Oparzenia termiczne powodowane są przez działanie wysokiej temperatury na skórę człowieka (np. poparzenie gorącym płynem bądź ogniem). Do oparzeń chemicznych dochodzi wówczas, gdy na skórę zadziałamy związkami chemicznymi (kwasami, zasadami, związkami organicznymi). Mogą one występować w różnych stanach skupienia. Jeśli dojdzie do porażenia prądem czy piorunem, wówczas są to oparzenia elektryczne. Z kolei oparzenia radiacyjne wywoływane są przez szkodliwe działanie promieniowania (np. promieniowanie słoneczne).

      Ze względu na głębokość oparzenia, wyróżnia się ich cztery stopnie:

      • Oparzenia pierwszego stopnia – skóra jest zaczerwieniona, opuchnięta, piecze, objawy znikają jednak po kilku dniach bez śladu; zazwyczaj tego typu oparzenia powstają w wyniku opalania lub działania pary wodnej;
      • Oparzenia drugiego stopnia – zaczerwienieniu, bólowi i obrzękowi towarzyszą pęcherze z płynem surowiczym; pęcherze to martwy naskórek, toczą się w nich procesy zapalne na granicy ze skórą właściwą – tego rodzaju zmiany po oparzeniu powstają zazwyczaj przy oparzeniach chemicznych;
      • Oparzenia trzeciego stopnia – skóra jest niszczona na całej grubości, czasami nawet do kości, często część martwicza wysycha i powstają biało-szare lub żółte strupy; ich powierzchnia jest niewrażliwa na dotyk, jednak powodują ból; obumarłe tkanki w III stopniu oparzenia oddzielają się i w ich miejscu pojawia się ziarnina i blizny;
      • Oparzenia czwartego stopnia – dochodzi do martwicy tkanek położonych pod skórą; obejmuje zasięgiem mięśnie, kości i ścięgna; przyczyną takiego oparzenia jest zazwyczaj długi kontakt z płomieniem.

      2. Oparzenia - leczenie

      Gdy dochodzi do oparzenia, musimy najpierw jak najszybciej wyeliminować jego przyczynę, np. jeżeli płonie ubranie na ciele człowieka, należy ugasić płomień. Jeżeli przyczyną oparzenia są substancje chemiczne, musimy pamiętać, że ciała oparzonego wapnem niegaszonym nie można polać wodą, zanim nie usuniemy żrącej substancji z ciała poszkodowanego.

      Ponadto, udzielając pierwszej pomocy, nie powinniśmy zrywać z danej osoby odzieży, bowiem mogła ona przykleić się do ciała. Domowe sposoby na oparzenia nie są godne polecenia (smarowanie kremami, tłuszczem czy rozbitym jajkiem). Mogą one doprowadzić do zakażenia. Często popełnianym błędem w leczeniu oparzeń jest także przebijanie pęcherzy – pod żadnym pozorem nie wolno tego robić. W przypadku powstania oparzenia należy polać miejsce zimną wodą, stosować zimne okłady do momentu ustąpienia bólu (do pół godziny). Jeśli doszło do poranień jamy ustnej, możemy podać poszkodowanemu kostkę lodu. Czasami w takich przypadkach pomaga również płukanie gardła zimną wodą. Gdy działania te nie przynoszą efektu, trzeba udać się do lekarza. W szpitalu specjaliści chłodzą newralgiczne miejsce, odkażają wodą utlenioną, podają pacjentowi środki uśmierzające ból oraz zakładają na oparzone miejsce opatrunek. W przypadku bardzo rozległych i głębokich oparzeń przeprowadza się niekiedy przeszczepy skóry, a czasami konieczna jest amputacja. Oparzenia pozostawiają po sobie ślady na całe życie w postaci blizn – jeżeli są one znacznych rozmiarów, mogą być usunięte poprzez operację plastyczną.

      https://www.youtube.com/watch?v=yHA9x6rVb80

       

      Odmrożenia - przyczyny, objawy, leczenie, profilaktyka

      Odmrożenia to dość powszechny problem, który zdarza się przede wszystkim zimą i podczas wyjazdów do miejsc o niskiej temperaturze. Do najbardziej podatnych na odmrożenia części ciała należą uszy, nos, palce rąk i stóp, policzki i broda, ale tak naprawdę każda część naszego ciała może ulec odmrożeniu. Z powodu szybszej utraty ciepła bardziej narażone na odmrożenia są dzieci i osoby w podeszłym wieku.

      1. Czym są odmrożenia i jak powstają

      Odmrożenia to zmiana miejscowa na skórze spowodowana działaniem niskiej temperatury otoczenia. Do powstania odmrożeń łatwiej dochodzi, jeśli niskiej temperaturze towarzyszą zimny wiatr czy wilgoć, osoba narażona jest w bezruchu, skóra jest odsłonięta, ubranie obcisłe lub też osoba znajduje się pod wpływem alkoholu czy narkotyków.

      Najczęstsze przyczyny powstawania odmrożeń to:

      • niska temperatura,
      • obcisłe ubranie,
      • wilgoć, np. mokre buty, spodnie,
      • głód,
      • niewystarczająca izolacja cieplna od mrozu i wiatru,
      • zmniejszone krążenie krwi w uciśniętych ubraniami tkankach,
      • zmęczenie,
      • duża wysokość,
      • współistniejące urazy,
      • choroby układu krążenia,
      • nieprawidłowe odżywianie,
      • odwodnienie,
      • hipotermia.

      W wyniku narażenia skóry na niską temperaturę dochodzi do odruchowego skurczu naczyń i ograniczenia dopływu krwi do danego obszaru skóry. W odciętych od krążenia naczyniach włosowatych dochodzi do powstania drobnych zakrzepów oraz zamarzania wody w tkankach. Podczas odtajania powraca mikrokrążenie, ale jednocześnie dochodzi do wzrostu przepuszczalności naczyń, powstawania obrzęków i nowych zakrzepów. Efektem tego jest odwarstwienie naskórka i tworzenie się pęcherzy, łatwe powstawanie ognisk martwiczych oraz często dołączanie się zakażenia w tych obszarach skóry.

      2. Podział odmrożeń na stopnie

      Powagę i wymiar odmrożenia, podobnie jak poparzenia, można opisywać w stopniach:

      • I stopień – powstaje po krótkotrwałym działaniu zimna, które powoduje przejściowe zaburzenia mikrokrążenia w skórze; skóra staje się blada lub jasnoniebieska, twarda i zdrętwiała, ale podatna na ucisk; pojawia się kłujący ból, który jednak szybko ustępuje; ogrzewanie prowadzi do pojawienia się zaczerwienienia i uczucia piekącego bólu, może także wystąpić łuszczenie naskórka.
      • II stopień – skóra jest woskowobiała, sztywna, twarda, po ogrzewaniu staje się sinoczerwona, a na skórze powstają pęcherze wypełnione płynem surowiczym i pojawia się rwący, piekący ból.
      • III stopień – do wyżej wymienionych objawów dołącza się wystąpienie powierzchownej martwicy skóry.
      • IV stopień – martwica obejmuje głębsze warstwy, a nawet całe palce, uszy lub nos, co może prowadzić do samoistnej amputacji odmrożonych części ciała.

      3. Objawy odmrożeń

      Objawy odmrożeń są zależne od ich głębokości. Na początku skóra przybiera kolor sinoniebieski, marmurkowaty, a jeśli ekspozycja na zimno trwa dłużej – w końcu woskowobiały. Po odtajaniu staje się czerwona lub sinoczerwona. Ponadto skóra jest twarda i zdrętwiała, w lekkich odmrożeniach podatna na ucisk, a w ciężkich twarda jak z drewna. Lekkie odmrożenia wywołują początkowo silny ból, który jednak szybko ustępuje, natomiast w przypadku ciężkich odmrożeń brak jest uczucia bólu. Ogrzewanie wywołuje silny, pulsujący, rwący, piekący ból. W lekkich odmrożeniach obserwujemy po ogrzaniu jedynie łuszczenie naskórka, natomiast w odmrożeniach ciężkich powstają pęcherze, martwica, a nawet dochodzi do samoistnej amputacji odmrożonych części ciała.

      W przypadku uogólnionej hipotermii ciała pojawiają się także dreszcze, obkurczenie naczyń powierzchownych, gęsia skórka, sine wargi, przyspieszenie oddechu i akcji serca, następnie zwolnienie oddechu i akcji serca, apatia, sen, a w ciężkich przypadkach letarg, utrata przytomności, ustanie akcji serca i zgon.

      4. Leczenie odmrożeń

      Pierwsza pomoc w przypadku odmrożeń polega na zabezpieczeniu odmrożonych okolic przed zimnem. Można w tym celu odmrożone ręce trzymać pod pachami, odmrożone części twarzy przykryć dłońmi w suchych rękawiczkach, a najlepiej nałożyć suchy jałowy opatrunek z grubą warstwą waty i z ciepło owiniętymi kończynami odwieźć chorego do szpitala. Nie można nacierać odmrożeń śniegiem czy zimną wodą ani bezpośrednio ogrzewać.

      W szpitalu odmrożone części ciała są ogrzewane w wodzie o stopniowo wzrastającej temperaturze – od około 25 do 40 stopni Celsjusza. Ogrzewanie takie może trwać 45-60 minut i jest często bolesne. W związku z tym przydatne są środki przeciwbólowe, a ze względu na powstawanie zakrzepów należy zastosować heparyny drobnocząsteczkowe. Interwencję chirurgiczną należy stosować tylko w ostateczności, raczej czekając na ewentualną samoistną amputację.

      5. Zapobieganie odmrożeniom

      Zapobieganie odmrożeniom zależy głównie od nas samych. Przede wszystkim pamiętajmy o tym, aby wychodząc na zimno, odpowiednio się ubrać. Odzież ma zapewnić właściwą izolację, a jednocześnie umożliwić parowanie potu. Należy zakładać kilka warstw luźnych, lżejszych ubrań pod okrycie wierzchnie. Nie wolno chodzić z nieosłoniętą głową – powoduje to bardzo dużą utratę ciepła. Na mrozy lepsze są rękawiczki z jednym palcem. Przed wyjściem na dwór trzeba również pamiętać o ciepłych, wełnianych skarpetach. Obuwie nie powinno być zbyt ciasne. Nie należy zapominać, że niebezpieczeństwo odmrożenia w niskich temperaturach zwiększa się wraz z podwyższeniem wilgotności powietrza i prędkości wiatru.

      6. Najczęstsze są odmrożenia dłoni

      Odmrożenia dłoni należą do najczęstszych odmrożeń ciała ze względu na to, że należą one do odsłoniętych powierzchni. Pierwszym objawem odmrożenia rąk jest zaczerwienienie, które pojawia się, kiedy krew przyspiesza, by ogrzać wyziębione partie ciała. Kolejne symptomy to odczuwanie bólu, swędzenie, wrażenie, że twoja skóra zaczyna puchnąć. Wbrew pozorom jest to pozytywny objaw, który świadczy o niewielkim stopniu odmrożenia.

      Z odmrożeniami dłoni jest podobnie jak z oparzeniami. Wiele osób nie wie, jak odpowiednio pomóc i przez to może spowodować jeszcze większy uszczerbek na zdrowiu. Jak więc należy zachować się, gdy dojdzie do odmrożenia dłoni? Oto kilka zasad, których należy przestrzegać:

      • nie poddawać odmrożenia wysokiej temperaturze,
      • nie pić alkoholu w nadziei na rozgrzanie organizmu,
      • nie palić nikotyny, ponieważ powoduje ona zwężenie naczyń i utrudnia krążenie,
      • nie pocierać odmrożeń,
      • nie przebijać pęcherzy powstających jako efekt odmrożenia skóry,
      • nie polewać odmrożeń zimną wodą i nie okładać śniegiem.

      Większość odmrożeń kończyn dolnych nie wymaga interwencji lekarskiej i wystarczy zaradzić im domowymi sposobami. Jeśli jednak zaobserwujesz u siebie następujące objawy, niezwłocznie udaj się do lekarza:

      • utrata czucia po ogrzaniu rąk,
      • nasilenie dolegliwości bólowych,
      • wystąpienie bezbarwnej, krwistej lub ropnej wydzieliny w miejscu odmrożenia skóry,
      • pojawienie się gorączki, nasilających się bólów mięśni,
      • wystąpienie zawrotów głowy,
      • ogólne złe samopoczucie.

      W przypadku odmrożeń dłoni bardzo ważna jest profilaktyka. Zimą należy smarować ręce specjalnym kremem, który wzmacnia ich warstwę lipidową. Ponadto, przy niskich temperaturach można zakładać dwie pary rękawiczek – jedną cienką, przylegającą do ciała i drugą nieco luźniejszą. Ogólnie należy wówczas cieplej się ubierać, zabezpieczając w ten sposób całe ciało przed utratą ciepła.

      https://www.youtube.com/watch?v=n0VO6wr5Smw

      wink

       

      03.06.2020r.

      ZDROWIE JAKO WARTOŚĆ. ZASADY ZDROWEGO STYLU ŻYCIA

      Zdrowy styl życia - podstawowe elementy, sen, aktywność fizyczna, używki

      Zdrowy styl życia to sposób życia, który ma na celu zapewnić optymalne zdrowie oraz minimalizować ryzyko zachorowania na choroby określane mianem społecznych. Do takich chorób zaliczane są przede wszystkim schorzenia układu sercowo-naczyniowego (choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie, miażdżyca, zawał), cukrzyca typu 2, astma oskrzelowa, a także nowotwory.

      Wpływ na nasze zdrowe mają przede wszystkim:

      • dieta,
      • długość snu,
      • aktywność fizyczna,
      • stosowanie używek (palenie papierosów, narkotyki, alkohol),
      • korzystanie z opieki medycznej (badania profilaktyczne).

       

      1. Podstawowe elementy zdrowego trybu życia

      Najważniejszym elementem zdrowego stylu życia jest odpowiednio zbilansowana dieta, która dostarczy w odpowiednich ilościach nie tylko składników odżywczych białka, tłuszcze i węglowodany), ale również błonnika, witamin i soli mineralnych.

      Składniki odżywcze – białka, tłuszcze, węglowodany, nie tylko dostarczają kalorii, ale również budują tkanki, regulują przemianę materii, zapewniają odporność organizmu. Z kolei błonnik poprawia perystaltykę jelit – zapobiega zaparciom oraz chroni przed rozwojem nowotworów układu pokarmowego. Witaminy i sole mineralne usuwają wolne rodniki, poprawiają wygląd skóry włosów i paznokci oraz budują np. kości (wapń, fosfor).

      Zdrowe odżywianie to także spożywanie 5 posiłków w regularnych odstępach czasu (co 3-4 godziny). Przy czym śniadanie należy zjeść w ciągu 30 minut od wstania z łóżka, a kolację na 2 godziny przed snem. W przeciwnym razie poziom przemiany materii zmniejszy się i organizm będzie gromadził nadmiar kalorii w postaci tkanki tłuszczowej. Komponując posiłki, najlepiej wybierać produkty jak najmniej przetworzone, gdyż nie zawierają dodatków do żywności (konserwanty, przeciwutleniacze, stabilizatory, emulgatory, słodziki), które mogą negatywnie wpływać na zdrowie.

      2. Sen elementem zdrowego trybu życia

      Ważnym elementem zdrowego stylu życia jest odpowiednia ilość snu, podczas którego organizm regeneruje się, a mózg odpoczywa. Wiele badań epidemiologicznych wykazało, że osoby, które śpią około 6-8 godzin na dobę, rzadziej chorują na schorzenia układu krążenia, nerwowego (depresja, nerwica), a także otyłość. Ważna jest także jakość snu. W pomieszczeniu, w którym śpimy powinna być temperatura około 21-22 stopni Celsjusza oraz powinno być dobrze wywietrzone. W przeciwnym razie możemy obudzić się z bólem głowy.

      3. Aktywność fizyczna podstawą zdrowia

      Regularne uprawianie ćwiczeń – spacery, jazda na rowerze, rolki, bieganie – zapobiega gromadzeniu się tkanki tłuszczowej i nadwadze. Podczas ćwiczeń fizycznych krew szybciej płynie w naczyniach krwionośnych, dzięki czemu tkanki są lepiej ukrwione oraz dotlenione. Ponadto wydzielają się hormony szczęścia – endorfiny, serotonina, które poprawiają nastrój. Jeżeli ktoś nie ma czasu na regularne uprawianie ćwiczeń, powinien zwiększyć swoją aktywność, podczas urlopu. Zamiast wylegiwania się cały dzień na plaży warto wybrać się w góry. Podczas wspinaczek pracują wszystkie partie mięśni oraz kształtuje się sylwetka.

      4. Negatywny wpływ na zdrowie używek

      Stosowanie używek wpływa negatywnie na zdrowie. Podczas palenia papierosów generowane jest mnóstwo wolnych rodników, które uszkadzają tkanki komórki, przyśpieszają proces starzenia się organizmu oraz powodują nowotwory (jamy ustnej, żołądka, pęcherza). Z kolei alkohol jest bardziej kaloryczny (1 g = 7 kcal) od węglowodanów i białek. Picie alkoholu, zwłaszcza piwa, do którego zazwyczaj spożywamy słone paluszki, orzeszki czy chipsy, sprzyja nadwadze i otyłości oraz nadciśnieniu tętniczemu.

      Ciekawostka!!!

      Spośród alkoholi korzystny wpływ na zdrowie wykazuje czerwone wino gronowe, które jest źródłem polifenoli (resweratrol). Polifenole korzystnie wpływają na układ krążenia – zapobiegają rozwojowi miażdżycy i chronią przed zawałem. Jednakże nie powinno spożywać się więcej niż jednej lampki wina w ciągu dnia.

      https://www.youtube.com/watch?v=xOZKV9ThfR0

       

      yes

       

      10.06.2020r.

       

      CHOROBY CYWILIZACYJNE - przyczyny i przykłady.

      Jak im zapobiegać?

      Choroby cywilizacyjne często są nazywane chorobami XXI wieku, ponieważ występują globalnie i są bardzo powszechne. Ich pojawianie się jest ściśle powiązane z postępem cywilizacyjnym, stąd ich znaczne rozprzestrzenienie się jest typowe dla krajów wysoko rozwiniętych. Choroby cywilizacyjne stają się coraz większym problemem współczesnego społeczeństwa. Co warto o nich wiedzieć? Jak im zapobiegać?

       

      1. Czym są choroby cywilizacyjne

      Choroby cywilizacyjne, inaczej choroby stylu życia, choroby społeczne czy tak zwana epidemia XXI wieku to niezakaźne i szerzące się globalnie choroby, związane z rozwojem cywilizacyjnym. Ich rozwój idzie w parze z uprzemysłowieniem, rozwojem ekonomicznym, zanieczyszczeniem środowiska oraz niezdrowym trybem życia.

      Choroby cywilizacyjne to ważna kwestia, ponieważ dotyczą wszystkich, nie tylko osób starszych czy w okresie przekwitania. Coraz częściej diagnozuje się je również u dzieci. Co więcej choroby cywilizacyjne bardzo szybko się rozprzestrzeniają. Zachorowanie na jedną oznacza podwyższone zagrożenie nabycia kolejnej jednostki chorobowej.

      2. Przyczyny chorób cywilizacyjnych

      Jakie są przyczyny chorób cywilizacyjnych? To:

      • niewystarczająca codzienna aktywność fizyczna, siedzący tryb życia,
      • monotonna, źle zbilansowana dieta bogata w energię, cukry, tłuszcze zwierzęce, sól i produkty wysoko przetworzone, jednocześnie uboga w warzywa i owoce zawierające błonnik, witaminy i sole mineralne, a także produkty pełnoziarniste. Nie bez znaczenia jest ich jakość,
      • zanieczyszczenie środowiska naturalnego: powietrza, wody, gleby,
      • obciążenie genetyczne. Wpływ obciążenia genetycznego populacji w rozwoju chorób cywilizacyjnych, w zależności od źródeł, jest szacowany na 12-20 proc.
      • niehigieniczny tryb życia: stres i permanentne napięcie, przepracowanie, brak czasu na odpoczynek, brak odpowiedniej ilości regenerującego snu, sięganie po używki (palenie papierosów, spożywaniealkoholu), hałas i pośpiech,
      • zmiany klimatyczne, wyczerpywanie się zasobów naturalnych.

      3. Najczęstsze choroby cywilizacyjne

      Najbardziej powszechne choroby cywilizacyjne to te, które określa się dietozależnymi oraz choroby związane z zanieczyszczeniem powietrza oraz obecnością dymu papierosowego.

      Dietozależne choroby cywilizacyjne to:

      yes

       

      24.06.2020r.

      KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA W TROSCE O ZDROWIE

      Komunikacja interpersonalna – czym jest, na czym polega, jakie są jej cele

      W codziennym kontakcie przekazujemy sobie mnóstwo informacji za pomocą słów. Rozmowa to najbardziej naturalny sposób porozumiewania się między ludźmi. Ma ona charakter dwustronny i interaktywny, co oznacza, że uczestnicy dialogu zamieniają się rolami, raz mówiąc, innym razem – słuchając.

      1. Czym jest komunikacja interpersonalna

      Komunikacja interpersonalna to sposób porozumiewania się co najmniej dwóch osób (tzw. interlokutorów, rozmówców), polegający na wzajemnym wysyłaniu i odbieraniu komunikatów werbalnych i pozajęzykowych. Komunikację interpersonalną inaczej nazywa się rozmową. Jej celem jest nawiązanie interakcji pozwalającej na wymianę: informacji, emocji, myśli. W rozmowie biorą udział nadawca i odbiorca, którzy tworzą i analizują komunikaty, przygotowane w zrozumiałym dla obu stron kodzie i przesłane specjalnym kanałem. Komunikacja interpersonalna wraz z komunikacją intrapersonalną i komunikacją masową należą do komunikacji społecznej.

      Wyczerpujący opis tego, jak wygląda komunikowanie się, przedstawił Roman Jakobson. Jego teoria ma przede wszystkim charakter językoznawczy, niemniej jednak można ją też bardzo dobrze zastosować w opisie naszych codziennych rozmów.

      2. Jakie elementy są niezbędne w komunikacji interpersonalnej

      Budowany jest wokół naszych rozmówców, z których jeden jest nadawcą, drugi – odbiorcą. Role te, oczywiście, nie są stałe i zmieniają się. Aby mogli oni rozpocząć dialog, muszą mieć ze sobą kontakt.

      Kontakt to inaczej kanał, przez jaki można wymieniać się informacjami. Zwykle ma on charakter bezpośredni (twarzą w twarz), ale może być również pośredni, gdy do siebie piszemy lub gdy rozmawiamy przez telefon czy wykorzystując internet.

      Aby rozmówcy mogli się zrozumieć, muszą używać tego samego kodu. Chodzi tu po prostu o swobodne posługiwanie się danym językiem, np. polskim, choć nie tylko; kod może bowiem być systemem symboli lub umówionych gestów (np. układy palców pokazywane podczas meczu członkom drużyny piłki siatkowej).

      Dzięki kodowi możliwe jest tworzenie komunikatów, czyli wypowiedzi, myśli ubranych w słowa. Spotkanie rozmówców zawsze odbywa się w ustalonych okolicznościach miejsca i czasu. Nazywa się je kontekstem lub otoczeniem wypowiedzi.

      Dlaczego wymienione elementy są tak ważne dla komunikowania? Ponieważ każdy z nich ma wpływ na to, czy się porozumiemy czy nie. Jeśli rozmówcy nie będą mieli ze sobą kontaktu albo ten będzie zakłócany, do konsensusu nie dojdzie.

      Wystarczy sobie przypomnieć sytuacje z życia, na przykład gdy ktoś nie odbiera od nas telefonu albo gdy z powodu słabego zasięgu przerywa nam połączenie.

      Trudności mogą tkwić również w niedostatecznej znajomości kodu. Za przykład mogą służyć grypsujący więźniowie, którzy choć używają znanego języka, to mówią tak, by tylko oni mogli zrozumieć się w swoim środowisku.

      Próbując odczytać intencje rozmówcy bez znajomości kontekstu, też możemy popełnić błąd. Wyobraźmy sobie sytuację, gdy jedna osoba mówi do drugiej: „Gratulacje! To było spektakularne osiągnięcie”.

      Nie wiedząc, w jakich okolicznościach je wypowiedziano, możemy tylko przypuszczać, że albo ktoś naprawdę szczerze kogoś chwali, albo ironią próbuje komuś zrobić przykrość.

      3. Jakie funkcje w komunikacji interpersonalnej pełni kod językowy

      Podstawową funkcją języka jest przekazywanie informacji. Korzystamy z niej wtedy, gdy mówimy, co, gdzie, kiedy i dlaczego się stało oraz kto w tym uczestniczył. To tzw. funkcja poznawcza, która zwykle odnosi się do kontekstu.

      Gdy rozmówca próbuje na nas zrobić wrażenie (a więc skupia się na odbiorcy), np. zachwalając nam coś, korzysta z funkcji impresywnej języka.

      Kiedy skarży się lub cieszy i dzieli emocjami (wyróżniając siebie jako nadawcę), używa funkcji ekspresywnej. Gdy przytakuje lub mówi „mhm”, stara się podtrzymać kontakt, używając funkcji fatycznej.

      Czasem na okoliczność rodzinnej uroczystości trzeba powiedzieć lub napisać coś ładnego i stosownego, wówczas czerpiemy z funkcji poetyckiej (skupiającej się na komunikacie).

      Rozmawiając o języku (kodzie), np. o jego niekonsekwencjach, znaczeniach słów korzystamy z funkcji metajęzykowej.

      4. Co ma wspólnego komunikacja interpersonalna z komunikacją niewerbalną

      Mówiąc o komunikacji interpersonalnej wyróżnia się 2 sposoby przekazywania informacji – werbalny (słowny) i niewerbalny (pozasłowny). Ten pierwszy już opisaliśmy powyżej. Ten drugi obejmuje przekazy płynące z gestów, mimiki, postawy ciała oraz wyglądu naszego rozmówcy.

      Komunikowanie niewerbalne jest bardzo istotne z punktu widzenia skuteczności informowania kogoś o czymś. Badania wykazały, że na odbiór naszych wypowiedzi w 7% wpływa jej treść (a więc to, co mówimy), w 38% – brzmienie głosu (jak mówimy), a aż w 55% – nasza mowa ciała i nasz wygląd.

      Dlaczego tak się dzieje? Rozumienie wypowiedzi to proces intelektualny, który polega na wydobyciu najistotniejszej treści z potoku słów, a następnie na rozpoznaniu intencji mówiącego. Do wiadomości tych docieramy więc nie bezpośrednio, lecz po przeprowadzonej analizie, ścieżkami rozumowania (intelektu).

      Inaczej wygląda to w przypadku obserwowania i słyszenia głosu rozmówcy. Dane pochodzące ze zmysłów (zwykle wzroku i słuchu) docierają do nas bezpośrednio i pozwalają nam zwykle na szybką ocenę np. tego, jaki stosunek ma do nas druga strona (wrogi czy przyjazny) i czy będziemy chcieli ją wysłuchać.

      5. Dlaczego grzeczność jest ważna w komunikacji interpersonalnej

      Jest niezbędna, aby nawiązać trwały kontakt. Grzeczność językowa polega na okazywaniu szacunku naszemu rozmówcy za pomocą słów. Ogólną zasadą grzeczności stosowaną przez nas w zachowaniach językowych jest reguła: „Nie wypada nie powiedzieć…”, np. „Dzień dobry” sąsiadce.

      Z tej przyczyny grzeczność bywa wymuszona i może być nieszczera. Niemniej jednak jeśli nie jest środkiem manipulacji (co nie zawsze jesteśmy w stanie sprawdzić odpowiednio szybko), należy ją odwzajemniać.

      Małgorzata Marcjanik definiuje grzeczność jako rodzaj gry akceptowanej przez społeczeństwo. Badaczka wyróżnia w polskiej kulturze następujące strategie grzecznościowe:

      1. strategia symetryczności zachowań grzecznościowych, czyli odwzajemniania się, innymi słowy, odpłacania grzecznością za grzeczność;
      2. strategia solidarności z partnerem, czyli współodczuwania i współdziałania z rozmówcą, np. gdy wyrażamy żal, proponujemy swoją pomoc, życzymy komuś zdrowia lub mu gratulujemy;
      3. strategia bycia podwładnym, która polega na umniejszaniu własnej wartości (w odpowiedzi na pochwały, komplementy, np. „Proszę nie przesadzać”), pomniejszaniu własnych zasług (również w odpowiedzi na pochwały, np. „Dużo mi jeszcze brakuje”), ignorowaniu przewinień rozmówcy (w odpowiedzi na przeprosiny, np. „Nic nie szkodzi”), wyolbrzymianiu własnej winy (np. „Bardzo przepraszam, to przez moje zapominalstwo. Tyle czasu Wam zajęłam”).

      Podsumowanie

      https://www.youtube.com/watch?v=dUgrZg7JjCc

      https://www.youtube.com/watch?v=GmVsv5GtGxQ

      wink

       







      Cele w życiu człowieka powinny być jak horyzonty,
      tak aby osiągając jedne, zawsze widzieć nowe.  
      Agnieszka Lisak

      Drodzy Uczniowie,

      Dotarliście do mety ważnego etapu życia, musicie pamiętać, że do mety przybywa się tylko  po to, aby wyruszyć w dalszą drogę. Sięgajcie więc po nowe doświadczenia, pamiętając przy tym, że szczyty zdobywa się krok po kroku, nie zatrzymując się pomiędzy. Los sprzyja tylko odważnym, dla których pokonywanie siebie jest źródłem rozwoju. Wy wielokrotnie dawaliście dowody, że nie boicie się wyzwań. Pragnę, abyście tacy pozostali.

      Życzymy Wam dalszej wytrwałości, radości, sukcesów oraz niezapomnianych  wakacji, spędzonych ciekawie, przyjemnie i zdrowo.

      Powodzenia !

      M. Witkowska