Klasa VII
Aktualizacja 21 XII 2021
Temat: Praca klasowa na podstawie "Opowieści wigilijnej" K. Dickenesa.
Napisz wypracowanie na temat: „Kto kocha się w pieniądzach, pieniądzem się nie nasyci”. Wypracowanie zredaguj na podstawie poniższego schematu. Odwołuj się do treści lektury i czerp z niej przykłady. W trzecim akapicie rozwinięcia odwołaj się do lektury „Mały Książę”. Praca nie powinna mieć mniej niż 200 słów.
Schemat pracy:
NAPISZ, CZYM SĄ PIENIĄDZE DLA LUDZI, CO DZIĘKI NIM MOŻNA KUPIĆ, A CZEGO NIE DA SIĘ Z ICH POMOCĄ OSIĄGNĄĆ. ZAPISZ PODANE ZDANIA: Zgadzam się z myślą zawartą w temacie wypowiedzi, że „Kto kocha się w pieniądzach, pieniądzem się nie nasyci”. W poniższych akapitach postaram się udowodnić moją tezę.
Moim pierwszym argumentem jest to, iż posiadanie dużej ilości pieniędzy psuje lub wcale nie czyni ich lepszymi. Przykładem tego stwierdzenia jest główny bohater Opowieści wigilijnej Ebenezer Scrooge. TU NAPISZ, CO EBENEZER STRACIŁ, STAJĄC SIĘ CORAZ BOGATSZYM, Z CZEGO ZREZYGNOWAŁ, CZEGO NIE CHCIAŁ ROBIĆ, JAK TRAKTOWAŁ BIEDNYCH I POKRZYWDZONYCH PRZEZ LOS, JAK ODNOSIŁ SIĘ DO SYTUACJI TIMA I BOBA (negatywne zachowania Scrooge’a przed przemianą).
Nie mniej ważnym argumentem, który przemawia za moim stanowiskiem, jest to, że za pieniądze nie kupimy przecież uczuć, czego uzasadnieniem jest znowu życie głównego bohatera Opowieści wigilijnej. TU NAPISZ, JAKI MIAŁ CHARAKTER EBENEZER, JAK ODNOSIŁ SIĘ DO ŚWIĄT, CO MYŚLELI O NIM INNI LUDZIE, JAK ZACHOWYWALI SIĘ WOBEC NIEGO PRZECHODNIE I OBCY. Do tego tematu bardzo dobrze pasuje, przysłowie Pieniądze szczęścia nie dają
Ostatnim już moim argumentem jest to, iż że pieniądze zaślepiają ludzi. Tutaj przykład znajdziemy w książce Mały Książę, a dokładniej w fragmencie opisującym wizytę Małego Księcia u biznesmena. OPISZ DOKŁADNIE, CO LICZYŁO SIĘ DLA TEGO CZŁOWIEKA, JAK ROZUMIAŁ SŁOWO „POSIADAĆ”, CZY UMIAŁ DOSTRZEC PIĘKNO I CO TAK NAPRAWDĘ MIAŁ ORAZ DLACZEGO MAŁY KSIĄŻĘ OD NIEGO ODSZEDŁ.
Mam nadzieję, że powyższymi argumentami udowodniłem/am, że pieniądze to nie wszystko i nie są one w stanie zaspokoić wyższych potrzeb ludzi, a do tych potrzeb zaliczyć można: przyjaźń, poczucie spełnienia i bycia szczęśliwym czy zachwyt nad światem. Owszem, pieniądze są potrzebne, ale sami pieniędzmi, choć bylibyśmy i najbogatsi, nie da się żyć.
PRACE PRZESYŁACIE NA ADRES MAILOWY DO KOŃCA DZISIEJSZEGO DNIA.
Aktualizacja 23 XI 2021
Temat: Praca klasowa na podstawie „Balladyny” J. Słowackiego.
Napisz wypracowanie według poniższych punktów, odnosząc się ściśle do tekstu lektury.
Liczba słów: 250–300.
Wypracowanie proszę napisać w zeszycie.
Temat wypowiedzi: Zło jest destrukcyjne i niszczy przede wszystkim tego, kto je wyrządza.
Wstęp: Przepisz zdania: „Ludzie często popełniają błędy. Niektóre z tych błędów możemy nazwać grzechami, niektóre występkami czy wręcz zbrodniami. Ważne jest jednak uświadomienie sobie tego, że to, co ludzie czynią złego, nie niszczy tylko innych, ale powoduje przede wszystkim destrukcję tego, kto się dopuszcza czynienia zła. W poniższych przykładach dotyczących postaci z dramatu romantycznego Juliusza Słowackiego postaram się dowieść tego stwierdzenia”.
Rozwinięcie (każdy punkt to kolejny akapit):
1. Udowodnienie, że Balladyna wpada w pułapkę zbrodni – by ukryć pierwsze morderstwo, dopuszcza się kolejnych. Należy podać przykłady. Należy stwierdzić, że później Balladyna przestaje panować nad tym, co robi.
2. Wymienienie negatywnych skutków działań Balladyny (chodzi o skutki, które dotyczą niej samej). Podpowiadam: zniszczenie rodziny, negatywny stosunek wobec matki, utrata dawnych znajomych, ciągły strach przed wyjściem jej zbrodni na światło dzienne, samotność, utrata zaufania do męża, brak panowania nad własnymi pragnieniami – rządza władzy, bliskość obłędu, śmierć. Za każdym razem trzeba odnieść się do tekstu lektury!
3. Zło jako brak skruchy i żalu za popełnione czyny – brak sumienia (rozmowa Balladyny z Goplaną przemienioną w zamordowaną Alinę; rozmowa Balladyny z Pustelnikiem). Tu należy podać wnioski dotyczące losu i zachowania bohaterki po rozmowie z nimfą i przypomnieć, co wywnioskował na temat Balladyny Pustelnik.
4. Złe uczynki, zły charakter, złe wybory niszczą także inne postaci dramatu – chodzi tu o Grabca i Fon Kostryna (także byli źli, choć w innym stopniu niż Balladyna). Należy wyjaśnić, w jaki sposób.
Zakończenie: Podkreślenie stwierdzenia, że nie ma winy bez kary i skrótowe wypisanie wszystkich strat, które dotknęły bohaterkę w wyniku jej zbrodniczych działań.
PISZ PEŁNYMI ZDANIAMI
UNIKAJ POWTARZANIA TYCH SAMYCH WYRAZÓW
KAŻDY AKAPIT ROZWINIĘCIA ZBUDUJ WEDŁUG PODANYCH WYŻEJ WSKAZÓWEK
UŻYWAJ WYRAŻEŃ I SŁÓW, KTÓRE SŁUŻĄ SPÓJNOŚCI TEKSTU, np.: przede wszystkim, / po pierwsze, / po drugie..., / następnym przykładem, / warto również zauważyć, że,...., / jak widzimy w dramacie, / z kolei, / przywołam teraz, / odniosę się do, / ilustruje to moment, gdy... / ponadto... / kolejnym ważnym spostrzeżeniem jest to, że ... / odwołując się do tekstu dramatu, możemy wskazać, że... itp.
Pozdrawiam
Praca domowa z 5 XI 2021
Proszę wydrukować lub przepisać, a następnie uzupełnić kartę pracy znajdującą się w poniższym linku:
Pod kartą pracy proszę zapisać poniższą notatkę:
Podczas zbierania malin Alina wydaje się życzliwa w stosunku do siostry, poza tym martwi się, że dzban Balladyny jest pusty. Nie wie, że wzbudza w siostrze coraz większy gniew. Gdy widzi bladosiną twarz bohaterki, próbuje ją uspokoić, a nawet gotowa jest do ustępstw, jeśli tamta ją o to poprosi. Alina nie zdaje sobie sprawy z powagi sytuacji. Snuje marzenia o ślubnym wianku i przekomarza się z siostrą, nie rozumiejąc, do czego jej starsza siostra jest zdolna.
Balladynie towarzyszą właśnie uczucia złości i zazdrości, które są wypisane na jej białej twarzy i w przyciętych ustach. Słyszy śmiech w głosie Aliny – bardzo ją to drażni, denerwują ją też upomnienia Aliny. Próbuje w siostrze wzbudzić poczucie winy („Idź i bądź panią! Siostra się zaprzęże / Jak wół do pługa...”). Nie może znieść myśli, że Alina zostanie panią Kirkorową. Żąda, aby ta oddała jej swój dzban pełen malin – gdy odmawia, woli zabić siostrę.
Pozdrawiam
OD TEGO MIEJSCA W GÓRĘ ROK SZKOLNY 2021/2022
Aktualizacja 31 III 2021
Zredaguj rozprawkę na temat: Starsi ludzie są skarbem, a z ich życiorysów możemy bardzo wiele dla siebie wyciągnąć. Uzupełnij rozprawkę przykładami popierającymi tezę i odnoszącymi się ściśle do treści lektur („Stary człowiek i morze”, „Latarnik”).
Wstęp (tu zawrzyj następujące informacje):
♣ czym jest starość? – definicja;
♣ Jak starzy ludzie są postrzegani we współczesnym świecie?
♣ Dlaczego są często pomijani, traktowani gorzej, stygmatyzowani?
♣ Jak powinni być traktowani i dlaczego należy się im szacunek?
♣ Nawiązanie do tezy i wprowadzenie do rozważań.
Rozwinięcie
I akapit: Argument I: Bagaż doświadczeń życiowych ludzi w podeszłym wieku może być dla nas nauką, jak postępować w życiu, np. kiedy być ostrożnym, jak przewidywać rozwój zdarzeń itd. (Tu odwołaj się do konkretnych przykładów z lektury „Latarnik”).
II akapit Argument II: Ludzie starsi pokazują sens naszego życia i wartości, jakie naprawdę powinny być dla nas ważne (Tu odwołaj się do konkretnych przykładów z lektury „Stary człowiek i morze”).
III akapit Argument III: We współczesnym świecie żyje bardzo dużo ludzi, którzy choć mają już wiele lat, są autorytetami (Tu odwołaj się do rzeczywistych osób)
Zakończenie:
♣ Jeszcze raz pokrótce odnieś się do wskazanych lektur.
♣ Potwierdź, że udało Ci się obronić tezę.
♣ Podsumuj.
Podkreślone fragmenty należy przepisać do swojej pracy.
Praca nie powinna mieć mniej niż 250 słów.
Na prace czekam do godziny 18.00
Aktualizacja 25 III 2021
Lekcja znajduje się w załączniku:
Aktualizacja 18 III 2021
Temat: Emigracja – trudne doświadczenie Polaków pozbawionych bytu państwowego na przykładzie Skawińskiego - głównego bohatera noweli H. Sienkiewicza. Zbliżenie na bohatera i przebieg wydarzeń.
1. Jeśli ktoś jeszcze tego nie zrobił, proszę zapoznać się z tekstem lektury „Latarnik”; dostęp:
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/latarnik.html
Pod tematem proszę wykonać następujące zadania:
A. Proszę odpowiedzieć zwięźle, ale pełnymi zdaniami na pytania i polecenia:
Ile lat miał główny bohater?
Jakiej narodowości był główny bohater?
Dlaczego Skawiński pragnął objąć posadę latarnika?
Wymień cztery zawody, których podjął się Skawiński zanim został latarnikiem.
Wymień trzy niepowodzenia, których główny bohater doświadczył w swoim życiu.
Opisz zwykły dzień Skawińskiego jako latarnika na wyspie.
Co Skawiński robił w dzień wolny?
W jaki dzień tygodnia Skawiński opuszczał wyspę?
Ile lat Skawiński nie widział ojczyzny?
Dlaczego Skawiński dostał polskie książki?
Dlaczego Skawiński stracił posadę latarnika?
Kim dla Skawińskiego był Falconbridge?
Jakich wiadomości Skawiński szukał w „Heraldzie” pożyczonym od Falconbridge’a?
W jaki sposób Skawiński był zaopatrywany w żywność i wodę?
Kim był Johns?
Co po wypowiedzeniu pracy staje się dla bohatera najważniejsze?
Na ilu kontynentach był Skawiński, zanim trafił do Ameryki?
W jaki sposób Skawiński udowodnił, że był walecznym żołnierzem?
W jaki sposób Skawiński wykonywał powierzone mu obowiązki latarnika?
Czy – zanim Skawiński podjął się pracy latarnika – wiedział, z czym się wiąże służba morska? Gdzie był Skawiński, gdy dowiedział się o wakacie na stanowisku latarnika?
Na co Skawiński wydawał swoją miesięczną pensję?
Jakie wrażenie wywarła na bohaterze polska książka, którą dostał w paczce?
B. Proszę wykonać następnie wszystkie zadania z karty pracy „Wydarzenia w noweli Henryka Sienkiewicza”.
-Latarnik-_Wydarzenia_w_noweli_H._Sienkiewicza.pdf
Pozdrawiam
Aktualizacja 17.03.2021
Pod notatkami z lekcji wczorajszej proszę zapisać podaną poniższą notatkę, którą jednak musicie dokończyć. W tabeli w części z oznaczeniami literowymi (A, B, C…) zapisane zostały zdania lub sformułowania mające charakter opinii o Santiago, zaś w części z oznaczeniami cyfrowymi (1, 2, 3…) podano argumenty potwierdzające te opinie. Proszę, żebyście połączyli je ze sobą (tak jak pokazano we wzorze), a następnie zapisali na tej podstawie krótką notatkę o Santiago.
A
Spracowany.
1.
Lubił medytować nad sprawami nieoczywistymi, niebanalnymi, dotyczącymi ludzkiego istnienia, losu, szczęścia, fatum, grzechu, wiary i nadziei.
B
Pechowiec.
2.
Często jego jedynym „posiłkiem” była woda.
C
Zafascynowany światem i przyrodą.
3.
Gdy złowił zwierzę, zawsze odnosił się do niego z szacunkiem, a nawet pewną czcią.
D
Zwyciężony zwycięzca.
4.
W beznadziejnej sytuacji, w której się znalazł, myślał: „Chłopiec może się niepokoić”.
E
Miał świetny wzrok.
5.
Miał zniszczone ciało, a na skórze można było dostrzec plamy po niezłośliwym raku skóry.
F
Wrażliwy i myślący o innych.
6.
Umiał wyrazić podziw dla natury, obserwował zwierzęta, znał wiele gatunków ryb, a także potrafił odczytywać znaki, jakie dawała natura.
G
Niewykształcony, ale mądry.
7.
Inni rybacy mówili tak o nim, gdyż często zdarzało mu się nie złowić przez wiele dni ani jednej ryby.
H
Był biedny.
8.
Codziennie pijąc tran, spowodował, że mimo późnego wieku, mógł szczycić się umiejętnością dostrzegania szczegółów z dużej odległości.
I
Czuł mistyczną więź między ofiarą i łowcą.
9.
Klęskę przyjął z podniesioną głową, nie przeklął własnego losu.
J
Wojownik.
10.
Nigdy nie opuszczała go nadzieja, zawsze umiał znaleźć pocieszenie, morze traktował jak swoją żonę.
K
Kochający życie.
11.
W jego pomarszczonej twarzy błyszczały się pełne siły i blasku oczy.
L
Młody duchem.
12.
Walczył z oddaniem i determinacją do samego końca. Najpierw musiał pokonać swoje słabości i ułomności, następnie marlina, później stawił czoła rekinom, by wreszcie zmierzyć się z przegraną.
Przykład rozpoczęcia notatki:
(A5) Santiago to człowiek spracowany, czego możemy się domyślić, gdy skoncentrujemy się na jego wyglądzie. Miał on zniszczone ciało, a na skórze widniały plamy po niezłośliwym nowotworze.
Temat (lekcja z dziś): Portret starego rybaka.
Proszę wyszukać w internecie następujące obrazy:
„Portret rybaka z Belle-Ile” (autor: Claude Monet)
„Portret rybaka” (autor: Vincent van Gogh)
„Rybak” (autor: Leon Wyczółkowski).
Jeśli będą trudności ze znalezieniem, to obrazy powinny być dostępne tutaj:
https://prezi.com/p/ccofn19dhrqf/stary-czowiek-i-morze-e-hemingway/
Zwróćcie uwagę na to, że wszyscy malarze skoncentrowali się na twarzach mężczyzn. Ponadto każda z nich ma swoje indywidualne, niepowtarzalne cechy.
Proszę, byście wybrali jeden obraz, który mógłby stanowić portret Santiago i uzasadnili, dlaczego tak Wam się wydaje (3–4 zdania).
Teraz wyszukajcie w tekście Hemingwaya opisu wyglądu Santiago. Od słów: „Stary był suchy i chudy…”. Czy opis literacki jest zindywidualizowany, czy ma swoje szczególne cechy? Nie jest zindywidualizowany – to mógłby być wygląd każdego rybaka. Jedyne, co wyróżnia Santiago, to oczy. Ale z drugiej strony to, co narrator mówi o oczach, jest dla nas informacją o jego charakterze, a nie wyglądzie. Stąd wniosek i notatka:
Nie można stworzyć ………………….. starego rybaka z opowiadania ……………………….., ponieważ …………………………. nie udziela nam prawie żadnych …………………….. na temat wyglądu swego bohatera. Jego opis daje tylko złudzenie, że wiemy, jak wygląda. Jeśli chodzi o oczy bohatera, to niosą one informacje o jego ……………………. .
Na czwartek (do godz. 15.00) czekam na emaile z opisem obrazu „Portret rybaka z Belle-Ile” (autor: Claude Monet). Pracę proszę wysłać w dokumencie tekstowym, czcionka – 12, Times New Roman, interlinia 1,5, tekst wyjustowany, minimalna liczba słów –150. Prace proszę przesyłać na adres: polski.trzebiego@onet.pl
Pozdrawiam
Piotr Arent
Aktualizacja (11 III 2021)
Test znajduje się w załączniku:
(Odpowiedzi z testu proszę wysłać na moją pocztę. Proszę zapisać je od razu w treści maila. Na prace czekam dziś do godziny 15.00).
Aktualizacja (25 II 2021)
Lekcja znajduje się w załączniku:
Aktualizacja (24 II 2021)
Lekcja znajduje się w załączniku:
Aktualizacja (22 II 2021)
Powtorka_z_czasownika_dla_klasy_7.docx
Aktualizacja (19 II 2021)
Same odpowiedzi z poniższego testu proszę przynieść do szkoły na poniedziałek.
Aktualizacja (16 II 2021)
PRACA KLASOWA LITERACKA
Plan wydarzeń opowiadania na podstawie motywów komedii "Zemsta"
♣ Wyobraź sobie, że jesteś wędrownym dekoratorem wnętrz. Przyjechałeś do Polski z Francji. Nosisz się w nowoczesnym (jak na tamte czasy) oświeceniowym stylu (jak Papkin). Twoim celem jest próba namówienia właścicieli zamku do zmiany wyglądu pomieszczeń oraz zmiany stylu ubioru Cześnika i Rejenta.
♣ Akcja Twojego opowiadania dzieje się w zamku. Czas akcji może, ale nie musi obejmować kilka dni.
♣ To Ty opowiadasz historię, a więc narracja jest pierwszoosobowa.
I Wstęp
- Przyjazd bohatera-narratora do zamku i przywitanie się z Rejentem.
- Zgoda Rejenta na zmiany i podpisanie umowy na zamówioną pracę.
II Rozwinięcie
- Zmiana wyglądu pokoju Rejenta.
- Poznanie Wacława i rozmowa z nieszczęśliwym młodzieńcem (nie może on ożenić się z ukochaną Klarą z powodu skłóconych ojca i Cześnika).
- Sprytna zmiana umowy i oszukanie przez Rejenta bohatera-narratora.
- Przedostanie się przez mur do Cześnika.
- Rozmowa z Cześnikiem i oferowanie swoich usług szlachcicowi.
- Wściekłość Raptusiewicza i wyrzucenie bohatera-narratora.
- Spotkanie przez bohatera-narratora Podstoliny (krótki opis postaci) szykującej się na odwiedziny Cześnika.
- Zaoferowanie swoich usług dekoratorskich i zgoda Podstoliny na zmiany w jej izbie.
- Wyjście z pokoju Podstoliny i spotkanie Papkina oraz namówienie Papkina do pomocy w odzyskaniu pieniędzy od Rejenta przez narratora-bohatera.
- Ponowne przybycie bohatera-narratora do Milczka.
- Wyrzucenie intruzów przez Milczka przy pomocy murarzy.
III Zakończenie
- Pożegnanie z Wacławem i opuszczenie zamku.
- Przemyślenia o charakterach Cześnika i Rejenta.
- Wyjście z okolicy zamku i dosłyszenie odgłosów bójki o mur.
Aby Twoja praca nie była zbyt długa, skoncentruj się na wybranych punktach i im poświęć więcej uwagi, a inne punkty planu możesz zrealizować skrótowo (nawet w jednym czy dwóch zdaniach). Praca ma dowodzić, że dobrze znasz lekturę. Wprowadzaj dialog. Minimalna liczba słów to 250. Tekst musi być zapisany odręcznie. Termin oddania prac: poniedziałek (22 lutego).
Przykład właściwego zapisu dialogu:
– Nigdy nie myślałaś o zmianie wystroju, szanowna Podstolino? – próbowałem namawiać.
– Cóż, rzeczywiście przydałaby się zmiana – odparła wytwornie.
Aktualizacja (11 II 2021)
Temat: O komizmie w „Zemście” A. Fredry.
Proszę przeczytać poniższe fragmenty tekstu, a następnie uzupełnić każdą z notatek i przepisać je do zeszytu (odręcznie)
I
Akt trzeci
Scena druga
Rejent, Wacław
REJENT
Podstolina
Była quondam ta jedyna!
Ta wybrana! ta kochana!
Teraz bawi u Cześnika.
WACŁAW
z pośpiechem
Zaręczona Cześnikowi.
REJENT
Póty temu nie uwierzę,
Póki sama nie odpowie.
WACŁAW
Nie odpowie? Podstolina?
REJENT
Zapytałem ją w tej mierze;
A jeżeli Bóg dozwoli,
Przyjmie rękę mego syna.
WACŁAW
Lecz nie przyjmie syn jej ręki.
REJENT
Syn – posłuszny, Bogu dzięki. –
Intercyzę przyłączyłem,
Gdzie dokładnie wyraziłem –
Która zechce zerwać strona,
Ta zapłaci sto tysięcy.
WACŁAW
Moje szczęście warte więcej.
REJENT
Szczęściem będzie taka żona.
WACŁAW
Wprzód mogiła mnie przykryje
Lecz i Cześnik jeszcze żyje,
On nas spali w pierwszym pędzie.
REJENT
z flegmą, jak zawsze
Ha! – To Cześnik wisić będzie.
Niech się dzieje wola nieba,
Z nią się zawsze zgadzać trzeba.
NOTATKA
Fałszywa ……………, obłuda i świętoszkowatość Rejenta stają się widoczne, gdy zestawimy jego postępowanie z tym, co zawsze ………... Indywidualizacja języka podkreśla komizm …………... Zachowanie Rejenta śmieszy, ale i przeraża.
II
Akt czwarty
Scena piąta
CZEŚNIK
Teraz trzeba pisać właśnie –
Jakby Klara do Wacława...
DYNDALSKI
O! o!
CZEŚNIK
No, cóż – „o! o!”?
DYNDALSKI
podnosząc się
Jaśnie
Panie, wszak to despekt dla niej.
CZEŚNIK
Co się waszeć o to pyta.
Maczaj pióro, pisz, i kwita.
Dyndalski siada wyprostowany na brzeżku krzesła i macza pióro.
Papkin w ciągu tej sceny pisze. Czasem wstaje, przechodzi się w głębi, macza pióro u stolika, przy którym Cześnik siedzi, znowu siada – ciagle płacząc, wszakże bez przesady.
CZEŚNIK
po krótkim myśleniu
Tylko że to, mocium panie,
Aby udać, trzeba sztuki:
Owe brednie, banialuki,
To miłosne świergotanie...
myśli
Jak tu zacząć, mocium panie?
DYNDALSKI
podnosząc się
Cnym afektem ulubiony...
CZEŚNIK
O... o... o... o!... Jak od żony...
A tu trzeba pół, ćwierć słowa;
Ni tak, ni siak – niby owa:
„I chciałabym, i boję się”.
O! Już wiesz – no! na tym sztuka...
Lecz nie wasci w tym nauka.
Pisz waść...
nuci
Zaraz
nuci, dyktując
„Bardzo proszę”...
pokazując palcem na pismo
Co to jest?
DYNDALSKI
podnosząc się, jak to za każdym razem, kiedy mówi do Cześnika
B.
CZEŚNIK
To?
DYNDALSKI
B duże –
A capite, jaśnie panie.
CZEŚNIK
przez stół patrząc
B? To – kreska, gdzież dwa brzuszki?
DYNDALSKI
Jeden w spodzie, drugi w górze.
CZEŚNIK
dostając okularów
Cóż, u czarta!
bierze papier
Tać jest... duże...
Tu Papkin nachyla się przez Cześnika, chcąc zmaczać pióro; ten go odtrąca mówiąc co niżej, potem prowadzi oczyma aż na miejsce:
Czy go!...
Papkin odtrącony odchodzi; przystępując z tyłu do stolika, stąpa na nogę Dyndalskiemu.
DYNDALSKI
Ta, bo!...
CZEŚNIK
przypatrując się pismu
B, B duże...
Kto pomyśli, może zgadnie.
No, no – pisz waść, a dokładnie.
dyktuje
„Bardzo proszę” ... mocium panie...
Mocium panie... „me wezwanie”...
Mocium panie... „wziąć w sposobie”...
Mocium panie... „wziąć w sposobie,
Jako ufność ku osobie”...
Mocium panie... „waszmość pana,
Która lubo mało znana...
Która lubo mało znana”...
pokazując palcem
Cóż to jest?
DYNDALSKI
podnosząc się
Żyd{żyd – tu: kleks} – jaśnie panie,
Lecz w literę go przerobię.
CZEŚNIK
Jak mi jeszcze kropla skapie,
To cię trzepnę tak po łapie,
Aż proformę wspomnisz sobie. –
Czytaj waść...
Dyndalski obciera pot aż po karku
No! Jak tam było?
DYNDALSKI
czyta
„Bardzo proszę, mocium panie,
Mocium panie, me wezwanie,
Mocium panie, wziąć w sposobie,
Mocium”...
CZEŚNIK
wyrywa i drze papier
Niech cię czarci chwycą
Z taką pustą mózgownicą!
„Mocium panie” cymbał pisze!
DYNDALSKI
Jaśnie pana własne słowo.
CZEŚNIK
Milcz waść! Przepisz to de novo.
„Mocium panie” opuść wszędzie.
DYNDALSKI
chcąc zbierać kawałki
Z tych kawałków trudno będzie.
CZEŚNIK
Pisz de novo, pisz, powiadam. –
Mózgu we łbie za trzy grosze!
Siadaj! – Siadaj, mówię.
DYNDALSKI
Siadam.
CZEŚNIK
I powtarzaj.
dyktuje
„Bardzo proszę”...
Moć...
Zatyka sobie usta ręką
DYNDALSKI
powtarzając napisane
Moć...
CZEŚNIK
zrywa się
Co moć?... Cóż moć znaczy?...
Z tym hebesem{hebes – tuman, tępak} nie pomoże;
Trzeba zrobić to inaczej.
Nawet lepiej będzie może,
Gdy wyprawię doń pacholę
Z ustną prośbą. Tak, tak wolę. –
Słuchaj! – Idź mi... Ależ, ale! –
Rejentowicz od nikogo
Nie jest u mnie znany wcale...
NOTATKA
Cześnik w imieniu ………………, lecz bez jej wiedzy i zgody zamierza napisać …………… do Wacława.
Dyndalski jest człowiekiem starej daty, to znaczy, że hołduje odwiecznym obyczajom i tradycji ……………….. Dlatego właśnie nie potrafi się pogodzić z naruszeniem zasad honoru i w dwóch sprawach próbuje się przeciwstawić Cześnikowi, a mianowicie przeraża go fałszerstwo i podstępne działanie Cześnika, który postanawia zwabić …………… do swego domu i uwięzić. Z przerażenia Dyndalski – i tak niezbyt rozgarnięty – głupieje i nieporadnie zapisuje treść dyktowanego listu, notując dokładnie wszystko, co powiedział mu Raptusiewicz, łącznie z ulubionym powiedzonkiem: „………………”.
Ta scena jest jedną z najzabawniejszych w Zemście. Pojawiają się w niej wszystkie rodzaje komizmu. Komizm sytuacji, komizm …………… i komizm postaci.
III
Akt II
Scena VII
PAPKIN
O, królowo wszechpiękności!
Ornamencie człowieczeństwa{ornament człowieczeństwa – ozdoba rodzaju ludzkiego}!
Powiedz: „W ogień skocz, Papkinie” –
A twój Papkin w ogniu zginie.
Wstaje
KLARA
Nie tak srogie me żądanie;
Klejnot rycerskiego stanu
Pastwą{pastwa – tu: ofiara} ognia nie zostanie.
Lecz powtarzam waszmość panu:
Posłuszeństwa, wytrwałości
I śmiałości żądam próby.
PAPKIN
W każdej znajdę powód chluby.
KLARA
Posłuszeństwa chcąc dać miarę,
Milczeć trzeba sześć miesięcy.
PAPKIN
Nic nie gadać!
KLARA
Tak – nic więcej.
Wytrwałości zaś dam wiarę,
Gdy o chlebie i o wodzie...
PAPKIN
Tylko, przebóg, niezbyt długo.
KLARA
Rok i dni sześć...
PAPKIN boleśnie
Jestem w grobie...
Z ukłonem
Ale zawsze – twoim sługą.
KLARA
Zaś śmiałości – w tym sposobie
Da mi dowód, kto dać zechce:
W oddalonej stąd krainie
Jadowity potwór słynie,
Najmężniejszym trwogą bywa –
Krokodylem się nazywa.
Niech go schwyci i przystawi,
Moje oko nim zabawi;
Bom ciekawa jest nad miarę
Widzieć żywą tę poczwarę.
To jest wolą niewzruszoną.
A kto spełni, co ja każę,
Ten powiedzie przed ołtarze,
Tego tylko będę żoną.
Ukłoniwszy się, odchodzi w drzwi prawe
Akt II
Scena VIII
Wacław daje zaskoczonemu Papkinowi sakiewkę ze złotem.
PAPKIN po długim milczeniu
Krrrokodyla!
Ironicznie
Tylko tyle!
Co za koncept, u kaduka!
Pannom w głowie krokodyle,
Bo dziś każda zgrozy szuka ;
To dziś modne, wdzięczne, ładne,
Co zabójcze, co szkaradne.
Dawniej młoda panieneczka
Mile rzekła kochankowi:
„Daj mi, luby, kanareczka”.
A dziś każda swemu powie:
„Jeśli nie chcesz mojej zguby,
Krrrokodyla daj mi, luby”.
Po krótkim milczeniu
Post, milczenie – wszystko fraszka{fraszka – tu: błahostka, drobiazg},
Straży przy mnie nie postawi.
Ale potwór nie igraszka.
Czart – nie Papkin go przystawi.
Idzie ku drzwiom prawym i spotyka się z wybiegającym Wacławem
Ha!
NOTATKA
W tej scenie najśmieszniejszy bohater Zemsty przechodzi samego siebie. Z pełnego patosu potoku słów wynika, że szczerze …………. i jest gotowy na wszystko, co oczywiście jest zaprzeczeniem jego …………… postawy w innych sytuacjach.
Józef Papkin – bawi jego sposób mówienia, niekonwencjonalne zachowania i zabawne teksty. Adorował …………… w komiczny sposób. Klara postawiła mu ………. warunki. Przeraził go jednak tak naprawdę tylko trzeci, co doprowadziło do arcyśmiesznego monologu bohatera o ………………….
IV
Akt IV
Scena IV
PAPKIN
rzucając się na krzesło
Umrzeć, umrzeć, wielkie nieba!
po krótkim milczeniu
Lecz gdzież była moja głowa!
Jam go beształ, mieszał z błotem,
On traktament miał dać potem;
I ten pośpiech jego wielki,
Z jakim wziął się do butelki,
z jakim nalał lampkę{lampka – tu: kieliszek, szklaneczka} całą,
Jeszcze że mi było mało!...
Tak, połknąłem, mam truciznę.
Już się z tego nie wyśliznę,
Więc testament mój ułożę...
z płaczem nie przesadzonym
Potem kupię wieczne łoże{wieczne łoże – tu: trumna},
Potem pogrzeb swój zapłacę...
Potem... requiescat in pace.
Papkin, ocierając często z łez oczy, pisze czas jakiś.
NOTATKA
Papkin, kiedy doszedł do wniosku, że …………….., postanowił napisać testament. Jest to jedyna scena w tej komedii, w której bohater stawia sobie jakieś zarzuty, mianowicie brak roztropności, zuchwalstwo wobec Rejenta, beztroskie zachowanie w domu Milczka, brak umiaru i ……………… (sam sobie dolał wina). Oczywiście robi to ze strachu, ale i tak jakakolwiek samokrytyka w jego wypadku jest niezwykła. Didaskalia dodatkowo podkreślają „dramatyczną” sytuację bohatera. Papkin jak zawsze bardzo elokwentnie przeżywa swoją tragedię. W scenie tej najwyraźniej widać komizm ………………
Komizm sytuacyjny – ukazanie zabawnych wydarzeń, sytuacji, które przytrafiają się bohaterowi, czasami go ośmieszają
Komizm słowny – oparty na grze słów lub kontraście między wypowiedziami a okolicznościami mówienia, dowcip językowy
Komizm postaci – wyposażenie bohatera w takie cechy, które wywołują śmiech np., postać Rejenta, który niby jest pobożny, a tak naprawdę chce się zemścić na Cześniku.
Aktualizacja (10 II 2021)
Test zdalny z „Zemsty”
I Odpowiedz krótko na pytania:
1. Za kogo podaje się Wacław przy spotkaniu z Papkinem?
2. Kto się podawał za księcia Radosława?
3. Jak miał na imię Cześnik?
4. Kto i dlaczego miał rzekomo otruć Papkina?
5. Co oznacza sformułowanie „Będziesz pisał po słowie”?
6. Kto spisał intercyzę i jakie były jej postanowienia?
7. Kto spisał testament i co komu w nim przekazuje po swojej śmierci?
8. Na co choruje Cześnik i kto o tym wie?
9. Według jakiej mody nosił się Papkin?
10. Gdzie stoją Rejent i Cześnik, gdy kłócą się o naprawę muru?
11. Papkin miał szablę o imieniu…
12. Podaj numer aktu i sceny, w której: Rejent przychodzi do Cześnika.
13. Podaj numer aktu i sceny, w której: Klara daje zadania do wykonania dla Papkina.
14. Podaj numer aktu i sceny, w której: Cześnik wysyła Papkina do Podstoliny.
15. Podaj numer aktu i sceny, w której: Rejent wyrzuca ze swojej części domu Papkina.
16. Podaj numer aktu i sceny, w której: Cześnik dyktuje list.
17. Podaj numer aktu i sceny, w której: dochodzi do bójki o mur.
18. Na kim wzorował się Fredro, gdy pisał tekst swojego dramatu?
19. Poszukaj w dodatkowych źródłach: w jakiej epoce literackiej tworzył Fredro?
20. Poszukaj w dodatkowych źródłach: kto grał Klarę, Podstolinę, Papkina i Cześnika w ekranizacji Zemsty z 2002 roku?
Odpowiedzi proszę wysłać na messengera do końca lekcji j. polskiego.
Aktualizacja (7 II 2021)
Temat: „Masz więc byka za jendyka”, czyli o zemście w „Zemście” A. Fredry. Odtwarzamy świat przedstawiony komedii.
Dziś zajmiemy się uporządkowywaniem wydarzeń. W tym celu proszę wykonać koniecznie w zeszycie zadania, które wysyłam w postaci załączonych plików.
Z zadania 1. przepisać należy tylko poprawną odpowiedź.
W zadaniu 2. należy od razu przepisać poprawione zdanie (uwaga! nie wszystkie są błędne).
Zadanie 3. należy zapisać w zeszycie w całości. (tak samo zadanie 4.).
Całą Waszą pracę sprawdzimy we wtorek.
Aktualizacja (4 II 2021)
Temat: Zemsta A. Fredy - wiadomości wstępne.
Proszę zapoznać się z informacjami zaczerpniętmi ze strony epodręczników:
Zemsta Aleksandra Fredry powstała w 1833 roku, została wystawiona na scenie we Lwowie w 1834 roku. Dzieło opublikowano cztery lata później – w 1838 roku. Utwór nawiązuje do autentycznego konfliktu, związanego z podziałem zamku w Odrzykoniu – miejscu, w którym komediopisarz osiadł po ślubie z Zofią z Jabłonowskich Skarbkową. Połowę zamku Fredro otrzymał w posagu, natomiast druga połowa należała do innej rodziny. Z dokumentów majątkowych tego rejonu wynika, że w XVII wieku w Odrzykoniu toczył się proces między sąsiadami zamieszkującymi dolny i górny zamek: Piotrem Firlejem i Janem Skotnickim. Osią niezgody stały się m.in. rynny zalewające dolną część zamku oraz… mur. Długi konflikt zakończył ślub dzieci przedstawicieli obu rodzin: syna wojewody lubelskiego – Mikołaja Firleja i córki kasztelana połanieckiego – Zofii Skotnickiej.
Aleksander Fredro
jeden z najznakomitszych polskich komediopisarzy, pamiętnikarz, poeta i bajkopisarz, także społecznik, żołnierz i polityk, pochodził z galicyjskiej rodziny średnioszlacheckiej. Fredro to także utalentowany gracz karciany, wielbiciel spotkań towarzyskich, aktywny uczestnik balów, barwna postać życia społeczno‑kulturalnego, doskonały obserwator czasów mu współczesnych. Pisarz nigdy nie zdobył formalnego wykształcenia, nie chodził do szkół publicznych, nie studiował na uniwersytecie, ale otrzymał edukację domową od pobłażliwego guwernera, Płachetki. Ten uczył młodego Fredrę tylko muzyki, francuskiego i znajomości obyczajów.
Aleksander Fredro brał udział w wojnach napoleońskich, co stało się dla pisarza wielką szkołą życia, świata i historii. Tak Fredro napisał o początkach swego życia wojskowego:
Pisarz odwiedził także Paryż (przebywał tam w latach 1850–1855), gdzie poznał Adama Mickiewicza. Fredro miał okazję bywać we wspaniałym paryskim teatrze, który wpłynął niewątpliwie na jego twórczość komediową. W 1828 roku Aleksander Fredro ożenił się z Zofią z Jabłonowskich Skarbkową i osiadł pod Lwowem. Prowadził aktywną działalność obywatelską i kulturalną, został posłem do Sejmu Stanowego w Galicji, walczył z władzami austriackimi o wprowadzenie języka polskiego do szkół i urzędów, współpracował z instytucjami naukowymi i lwowskimi teatrami. Fredro był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Pisarz został honorowym obywatelem Lwowa i członkiem Akademii Umiejętności w Krakowie. Sztuki komediowe autorstwa Fredry wciąż cieszą się dużym powodzeniem i nawet w czasach współczesnych są wystawiane w wielu polskich teatrach. Do najbardziej popularnych dzieł tego pisarza należą: Damy i huzary, Pan Jowialski, Śluby panieńskie, Mąż i żona, Dożywocie, Cudzoziemszczyzna i Zemsta.
Proszę dla przypomnienia obejrzeć film lub jego fragmenty:
https://www.youtube.com/watch?v=el0PtDvg2AE&ab_channel=SquickVOD
Określ nadawcę, adresata i kontekst wypowiedzi (ustnie)
1. Od powietrza, ognia, wojny, / I do tego od człowieka, / Co się wszystkim nisko kłania, / Niech nas zawsze Bóg obrania. ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
2. Idź, serdeńko, bo cię trzepnę. ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
3. Co on sobie – tylko proszę – / Mógł do tego B upatrzyć? ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
4. Byłbym przywiózł krokodyla, / Byłbym zyskał twoją rękę, / Lecz ostatnia przyszła chwila, / Dziś rycerską kończę mękę. ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
5. Nie mieć męża mocno boli [...]. ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
Aktualizacja (3 II 2021)
Test znajduje się w załączniku.
Aktualizacja (28 I 2021)
Temat: Skróty i skrótowce.
Dziś dowiecie się, czym skrót różni się od skrótowca, kiedy te wyrazy zapisujemy wielką, a kiedy małą literą oraz kiedy stosujemy po nich kropkę, a kiedy nie.
I Zapiszcie notatkę, która ułatwi Wam zrozumienie tematu. Informacje te trzeba znać na pamięć.
Skrót
Skrótowiec
Pochodzi zazwyczaj od jednego wyrazu, ale może też pochodzić od kilku, które nie są nazwami własnymi, np.:
t. – tom (tom książki);
np. – na przykład.
To wyraz składający się ze skrócenia kilkuwyrazowej nazwy własnej, np.:
PAN – Polska Akademia Nauk.
Może składać się z jednej lub kilku liter.
Składa się zawsze z kilku liter.
Zapisywany małymi literami.
Zapisywany najczęściej wielkimi lierami i pochodzi od nazw własnych.
Kończy się kropką, jeśli ostatnia jego litera to inna litera niż ostatnia litera wyrazu, którego jest skrótem, np. lek. – ma kropkę, bo słowo „lekarz” kończy się na „rz”, a nie „k”, ale nr – nie ma kropki, bo słowo „numer” kończy się na „r” i skrót też kończy się na „r”.
Nie mają kropki.
Uwaga!
To pierwszy nr tego czasopisma - nie ma kropki, bo rozwinięcie skrótu (słowo „numer”) kończy się na literę „r”, na którą kończy się skrót.
Ale!
Nie było pierwszego nr. tego czasopisma - kończy się kropką, bo rozwinięcie skrótu to słowo „numeru”, które kończy się na „u”, a nie „r”.
Dzielą się na literowce: pochodzą od pierwszych liter danej nazwy, ale ich środkową głoską nie jest samogłoska, np.
PCK (czytamy jak nazwy liter: PE-CE-KA).
Głoskowce: pochodzą od pierwszych liter danej nazwy, ale ich środkową głoską jest samogłoska, np. GOPR (czytamy jak normalny wyraz: gopr).
Grupowce: utworzone z pierwszych sylab skracanych wyrazów: (wymawiamy jak normalne wyrazy).
Kropki nigdy nie mają skróty będące nazwami miar, wag, polskich jednostek monetarnych, np.: zł, m, km
Czytamy nie skrót, ale wyraz, który skraca. Np.: Wygrywa nr [numer] 1.
Czytamy je różnie w zależności od tego, od których części innych wyrazów powstały:
a) literowce – tab. na s. 322. w podr.
b) głoskowce – tab. na s. 322. w podr.
c) grupowce – tab. na s. 322. w podr.
d) mieszane – tab. na s. 322. w podr.
Odmieniają się te, które w mowie kończą się na spółgłoskę.
Proszę przeczytać ze zrozumieniem informację „Skróty wyrażeń wielowyrazowych” w podr. na stronie 324.
Proszę przeczytać ze zrozumieniem informację „skrótowce w zdaniu” w podr. na stronie 323.
Ponadto proszę przeczytać w podręczniku tekst w tabeli na stronie 164. i 165. i w zeszycie wykonać zad. 8./s.165. i 9./s. 166.
Aktualizacja (27 I 2021)
Temat: Wyrazy złożone i zestawienia.
Celem naszej lekcji jest umiejętność rozróżniania typów wyrazów złożonych, czyli złożeń, zrostów i zestawień..
0 Proszę zapoznać się z ramkami na stronie 163. w podręczniku.
I Proszę przeczytać (i przepisać to, co pogrubione) najważniejsze informacje dotyczące lekcji:
1. Zrostem jest wyraz, który powstał ze „zrośnięcia się” dwóch wyrazów lub więcej wyrazów. Między tymi wyrazami nie ma żadnej dodatkowej cząstki, która by je łączyła. Są to po prostu wyrazy, które przez „zrośnięcie” utworzyły nowy wyraz, np. od w niebo wzięcia powstało w wniebowzięcie.
2. Zestawienia to wyrazy zapisywane oddzielnie, ale mające jedno znaczenie. Czarna krówka, biała krówka, mała krówka – to nie są zestawienia. Wyrazy, które pojawiły się przy „krówce” po prostu ją określają. Ale wyrażenie boża krówka już jest zestawieniem, bo nie oznacza ono krówki należącej do Boga :)), a jest to potoczna, ludowa nazwa chrząszcza czerwonobrunatnego lub żółtobrązowego w czarne kropeczki, znana co najmniej od 300 lat.
3. Złożenia to wyrazy, które powstały z dwóch innych wyrazów, zapisywane są łącznie (czasami bez myślnika, czasami z nim), ale żeby je złożyć potrzebna była cząstka wyrazowa (wrostek), która je połączy, np.
Czarnoziem – powstał od czarna i ziemia. Od słowa czarny odrzuciliśmy y, a od ziemia a. Otrzymaliśmy w ten sposób czarn i ziem, który następnie należało połączyć. Wtedy dodano wrostek o. Tak otrzymaliśmy czarnoziem. Jeśli w danym wyrazie jest wrostek (-o-, -i-, -y-), to na pewno wyraz ten jest złożeniem.
II Proszę przeczytać dodatkowe informacje o zapisie zrostów oraz ich przykłady:
Pisownia zrostów jest łączna.
Wśród zrostów wyróżniamy takie, w których człon pierwszy się nie odmienia, np.
lwipyszczek, lwipyszczka, lwipyszczkiem;
maminsynek, maminsynka, maminsynkiem;
mysikrólik, mysikrólika, mysikrólikiem;
swawola, swawoli, swawolę;
żabiściek, żabiścieku, żabiściekiem;
takie, w których człon pierwszy się odmienia, np.
Białystok, Białegostoku, Białymstokiem;
dwudziestkapiątka, dwudziestkipiątki, dwudziestkąpiątką;
Krasnystaw, Krasnegostawu, Krasnymstawem;
woleoczko, wolegooczka, wolimoczkiem;
oraz takie, w których człon pierwszy występuje w dwóch formach: nieodmiennej i odmiennej, np.
Wielkanoc, Wielkanocy, Wielkanocą
albo:
Wielkanoc, Wielkiejnocy, Wielkąnocą.
Inne przykłady zrostów:
pięćdziesiąt, dwieście, dziewięćset itp.; Bogumił, Bogurodzica, czcigodny, dlatego, karygodny,lekceważyć, niespełna, pomału, poniewczasie, powszedni, przedsięwzięcie, psubrat, wówczas, wtenczas, zmartwychwstanie, zresztą.
III Proszę przeczytać dodatkowe informacje o zapisie zestawień:
Zestawienie to ściślejsze połączenie wyrazowe składające się z dwu lub więcej wyrazów, a tworzące całość znaczeniową. Pisownia zestawień jest rozdzielna, np.
czarna jagoda, dzień dobry, konik polny, lwia paszcza, mniej więcej, szewski poniedziałek, sto dwadzieścia pięć, dziewięćset dwa, dwa tysiące sześćset siedemnaście, jaki taki, taki siaki, taka owaka.
IV
Proszę zapisać notatkę w postaci tabeli o trzech kolumnach, która będzie składała się z przykładów zrostów, zestawień i złożeń (w każdej kolumnie 10 przykładów)
Jako podsumowanie lekcji proszę wykonać w zeszycie ćwiczeń zad. 1., 2., 3., 4., 6., 7., 9. na stronach 62.–65.
Poniżej podaję odpowiedzi do sprawdzianu. Proszę przepisać do zeszytu te przykłady, które zostały przez Was źle zrobione.
Do wyrazów dopisz ich parafrazę słowotwórczą.
- Kierowca – ‘ten, kto kieruje’
- Najmniejszy – ‘ najbardziej mały’
- Krzyczenie – ‘to, że się krzyczy’
- Czernieć – ‘stawać się czarnym’
- Pilność – ‘cecha bycia pilnym’
- Zieleńszy – ‘bardziej zielony’
- Zuchwalstwo – ‘cecha bycia zuchwałym’
- Fryzjerstwo – ‘zawód fryzjera’
- Drożyzna – ‘to, że coś jest zbyt drogie’
- Nadawca – ‘ten, kto nadaje’
- Rysunek – ‘to, co powstało jako skutek tego, że się rysuje’
- Leżak – ‘to, co służy do tego, żeby na tym leżeć’
- Kocyk – ‘mały koc’
- Oprawny – ‘który został oprawiony’
- Wystarczalny – ‘taki, który wystarcza’
- Czernić – ‘czynić czarnym’
- Wykopać – ‘skończyć kopać’/ ‘zrobić, kopiąc’
- Zakrętka – ‘to, co służy do zakręcania’
- Pomarańczarnia – ‘miejsce, gdzie są pomarańcze’
- Wysypisko – ‘miejsce, gdzie się wysypuje’
- Rzeczoznawca – ‘znawca rzeczy’
- Farmaceutka – ‘kobieta farmaceuta’
- Amerykanin – ‘mieszkaniec Ameryki’
- Poddasze – ‘miejsce pod dachem’
- Gipsowy – ‘zrobiony z gipsu’
Aktualizacja (21I 2021)
Temat: Wyrazy pochodne - systematyzujemy wiedzę.
Proszę o wykonanie następujących ćwiczeń z zeszytu ćwiczeń:
5./ s. 41.
9./ 42.
I zadań z podręcznika:
7./ s. 125.
8./s. 125.
Cała lekcja piątkowa będzie poświęcona na ich omówienie i sprawdzenie.
Gdybyście nie czuli się pewnie, jeśli chodzi o tego typu ćwiczenia, polecam stronę pod adresem:
https://epodreczniki.pl/a/jak-tworza-sie-slowa/DidUOiHsI
Tam można wykonać zadania i od razu sprawdzić ich poprawność.
Aktualizacja (20 I 2021)
Temat: Definicja słowotwórcza.
Proszę zapoznać się z niebieską ramką ze strony 124.
Poćwiczmy dziś tworzenie definicji słowotwórczej wyrazu, czyli definicji, która zawiera w sobie wyraz lub część wyrazu, od którego powstał wyraz pochodny. Inna nazwa definicji słowotwórczej to PARAFRAZA SŁWOTWÓRCZA
Taka definicja dość mocno różni się od zwykłej definicji danego słowa. Dlaczego? Po pierwsze musi ona w sobie zawierać słowo, od którego dane słowo powstało. Po drugie musi być możliwie najkrótsza. Po trzecie musi wskazywać na kategorię, do której przypisalibyśmy dane słowo. Spójrzcie:
Pisarz – ‘osoba, która pisze’ (bo słowo pisarz powstało od pisać, które jest w definicji i choć jest ono odmienione (pisze), to musi bezwzględnie pojawić się w definicji słowotwórczej).
Można też stworzyć taką definicję: pisarz – ‘ten, kto pisze’
Spójrzcie na inne:
PRZEPISAĆ DO ZESZYTU
Myśliciel – ‘osoba, która myśli”
Wypić – ‘skończyć pić”
Mówienie – ‘to, że się mówi’
Leśny – ‘taki jak las’ lub ‘związany z lasem’
Lekarka – ‘kobieta lekarz’
Piesek – ‘mały pies’
Głupek – ‘ten, kto jest głupi’
Suszarka – ‘narzędzie, które suszy’
Suszarnia – ‘miejsce, gdzie się suszy;
Suszenie – ‘to, że się suszy’
Suchość – ‘to, co jest suche’
Podam definicje słowotwórcze trzech wyrazów (resztę spróbujcie sami).
Ogrodzenie – ‘coś, co pozwala ogrodzić’
Skąpiec – ‘ktoś, kto jest skąpy’
Żółknąć – ‘stawać się żółtym’.
UWAGA! Niektóre wyrazy mogą powstawać od dwóch wyrazów (np. wyrażeń przyimkowych).
Poddasze - ‘miejsce pod dachem’
Dożylny? - ‘taki, który jest do żyły’
Przepiszcie poniższe parafrazy i spróbuje (na ich podstawie) zrobić pozostałe:
Robaczywieć – ‘stawać się robaczym’
Dziecinnieć – ‘stawać się dziecinnym’
Siwieć –
Smucić się – ‘być smutnym’
Chorować –
Komputerek – ‘mały komputer’
Maszynka –
Latareczka –
Drewniany – ‘z drewna’
Żelazny – ‘z żelaza’
Piaskowy –
Szklany –
Wypić – ‘skończyć pić’
Przesiąść – ‘siąść w inne miejsce’
Wytropić –
Rybi – ‘należący do ryby’
Koci –
Energiczny – ‘pełen energii’
Ambitny –
Słodszy – ‘bardziej słodki’
Dalszy –
Brudnawy – ‘trochę brudny’
Starawy –
Operatorka – ‘kobieta operator’
Myślicielka – ‘kobieta myśliciel’
Medyczka –
Dietetyczka –
Starofrancuski – ‘stary francuski’
Ciemnoczerwony – ‘ciemny czerwony’
Wysokopodłogowy –
Kopiować – ‘robić kopię’
Projektować –
Starzec – ‘stary człowiek’
Sztywniak – ‘
Nadciśnienie – ‘zbyt duże ciśnienie’
Nadinterpretacja –
Bibliotekarz – ‘ten, kto pracuje w bibliotece’
Lekarz – ‘ten, kto leczy’
Piekarz – ‘ten, to piecze’
Wróżbita –
Piłkarz –
Warszawianin – ‘mieszkaniec Warszawy’
Małopolanin – ‘mieszkaniec Małopolski”
Wrocławianin –
Kaszub –
Ślązak –
Kwiaciarnia – ‘sklep/ miejsce z kwiatami’
Lodziarnia – ‘sklep/miejsce z lodami’
Naleśnikarnia – ‘miejsce z naleśnikami’
Graciarnia –
Siłacz – ‘ten, kto jest silny’
Brodacz – ‘ten, kto ma brodę’
Ważniak –
Głupek –
Praca domowa:
Zadanie 5./s. 125. (podr.).
Ćwiczenie 6./s. 49. (zeszyt ćwiczeń).
Aktualizacja (17 XII 2020)
Proszę pobrać plik i wykonać wszystkie zadania. To lekcja podsumowująca z "Żony modnej". Proszę na jutro przygotować się, gdyż będę sprawdzać Waszą wiedzę zdobytą z trzech ostatnich lekcji. Jeśli ktoś nie ma drukarki, może zapisać w zeszycie same rozwiązania.
Zona_modna_7_karta10_dobrana-para.pdf
Aktualizacja (3 XII 2020)
Proszę pobrać plik.
Aktualizacja (26 XI 2020)
Proszę pobrać plik.
Aktualizacja (25 XI 2020)
Proszę pobrać plik.
Aktualizacja (19 XI 2020)
Na chwilę robimy sobie przerwę między lekturami. "Dziady" zaczniemy omawiać jutro.
W ramach dzisiejszej lekcji proszę napisać tekst fraszki.
Tematyka dowolna. Tekst powinien być napisany wierszem, być zwięzły, zawierać rymy, najlepiej gdyby był zabawny. Język fraszki - współczesny.
W ocenie brane będą pod uwagę: twórczy charakter fraszki, poprawność językowa, walory literackie, oryginalność, zastosowane środki stylistyczne.
Najlepsze prace (za zgodą ich autorów) wezmą udział w konkursie organizowanym przez naszą szkołę.
Przykładowe fraszki to: Jana Kochanowskiego: Na lipę, Na gospodarza, Na dom w Czarnolesie, Na zdrowie, Do Hanny, Na młodość, Na starość. Większosć z nich poznaliście w klasie VI. Gdybyście ich nie pamiętali, znajdują się one w podręczniku do klasy VII z Nowej Ery, a także są łatwo dostępne w internecie. Możecie też wzorować się na współczesnych fraszkach (np. J. Sztaudyngera Mądrość z wiekiem).
Zadanie muszą wykonać wszyscy, a dopiero przystąpienie do konkursu jest dobrowolne.
Prace proszę wysyłać na znany Wam adres mailowy. Macie na to czas do soboty do godziny 20.00.
Aktualizacja (18 XI 2020)
Proszę pobrać plik.
Aktualizacja (5 XI 2020)
Proszę pobrać plik.
Balladyna_-_praca_klasowa.docx
Aktualizacja (4 XI 2020)
Proszę pobrać plik.
Balladyna_jako_dramat_romantyczny.doc
Aktualizacja (29 X 2020)
Proszę pobrać plik.
Aktualizacja (26 X 2020)
Pod dzisiejszym tematem proszę zapisać notatkę będącą odpowiedziami na poniższe pytania. Pytań proszę nie przepisywać. Każde odpowiedź ma mieć formę 1 zdania.
1. Do jakiego rodzaju literackiego należy utwór?
2. Kim była tytułowa bohaterka-Balladyna dla Kirkora i Aliny?
3. Jakie postacie fantastyczne występują w utworze?
4. Kto wygnał Pustelnika?
5. W której z córek Wdowy zakochał się Kirkor?
6. Kto był sługami Goplany?
7. Napisz krótko, którą z panien wybrał Kirkor i w jaki sposób?
8. Co Balladyna zrobiła, by zwyciężyć i co powiedziała matce, gdy siostra nie wróciła?
9. Od czego Balladyna miała czerwoną plamę na czole?10. W co zamieniła Grabca Goplana?
11. Jak zginęła Balladyna?
12. W jaki sposób Goplana opuszcza swoje królestwo?
STĄD I W GÓRĘ STRONY ROK SZKOLNY 2020/2021
Aktualizacja (25 czerwca)
Drodzy moi Uczniowie!
Chciałbym serdecznie podziękować Wam za współpracę w ciągu całego roku szkolnego oraz podczas nauczania zdalnego. Udało nam się wspólnymi siłami przejść przez ten specyficzny czas.
Jutro widzimy się podczas rozdania świadectw o godzinie 11.30 w szkole. Pamiętajcie o tym, że przychodzicie sami, zachowując wszelkie wytyczne związane z przeciwdziałaniem rozprzestrzenianiu się koronawirusa.
Proszę pamiętać o bezpieczeństwie podczas wakacyjnego wypoczynku.
1. W upalne dni należy chronić głowę przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych, używać kremów z filtrami UV, a także pić odpowiednio dużą ilość wody.
2. W górach spacerujemy po wyznaczonych trasach, pod opieką rodziców lub przewodnika, po wcześniejszym zapoznaniu się z prognozami pogodowymi.
3. Pływamy tylko w dozwolonych miejscach, na kąpielskach strzeżonych, pod opieką osoby dorosłej.
4. W aucie zapinamy pasy bezpieczeństwa.
5. Nie organizujemy zabaw na ulicy lub w bezpośredniej bliskości niebezpiecznych miejsc.
6. Nie rozpalamy ogniska w lesie.
7. Nie rozmawiamy z nieznajomymi, nie przyjmujemy od nich żadnych rzeczy.
8. Podczas pomocy rodzicom w pracach polowych, pracach gospodarskich czy wszelkich innych pracach przestrzegamy zasad bezpieczeństwa, pamiętając o tym, że zawsze w pierwszej kolejności liczą się zdrowie i życie ludzkie.
9. Jesteśmy aktywni fizycznie, ale zachowujemy rozsądek.
10. Nosimy odblaski.
11. Dbamy o higienę.
12. W przypadku niebezpieczeństwa dzwonimy pod numer ratunkowy: 112.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (23 czerwca)
Temat: Powtarzamy wiedzę o wybranych środkach językowych –cd.
0 Cel lekcji jest równoznaczny z tematem.
I Proszę wykonać zadania: 1.–13. (bez 12.) z ćwiczenia ze stron 119.–123.
Podpowiedzi
Zad. 1. Tekst jest sonetem, a więc podzielony jest na dwie części już z definicji. Jedna z nich jest opisowa, a druga refleksyjna.
Zad. 2. Podam jeden wyraz, a Waszym zadaniem jest znalezienie dwóch innych. „Muśnie”. Trzeba zastanowić się następnie, która głoska w tych wyrazach ma powodować wrażenie usypiania, spokoju.
Zad. 3. Właściwie w opisie żagli zastosowano dwa środki stylistyczne: jeden związany ze słowem „na kształt”, a drugi z wykonywaniem przez nie pewnej czynności.
Zad. 4. Podaję pierwszy: rozjaśniona – odnosi się do zmysłu wzorku.
Zad. 5. Zbyt łatwe, nie podpowiadam.
Zad. 6. Neologizmy, czyli słowa nowe, tu: stworzone przez poetę na potrzeby wiersza (np.roztopolił; od roz + topola). Proszę wyszukać jeszcze trzech.
Zad. 7. Anafora, która…
Zad. 8. Zbyt łatwe, nie podpowiadam.
Zad. 9. Część odpowiedzi znajduje się we wcześniejszym zadaniu.
Zad. 10. Pomijamy. Tylko dla chętnych.
Zad. 11. Informacja wyrażona jest w tekście w sposób bezpośredni.
Zad. 12. Skoro spaja akapity, musimy go szukać na końcu czwartego lub samym początku piątego.
Zad. 13. Co robimy na końcu każdej pracy?
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (22 czerwca)
Temat: Powtarzamy wiedzę o wybranych środkach językowych.
0 Cel lekcji jest równoznaczny z tematem.
I Proszę wykonać zadania: 1.–11. (bez 12.) z ćwiczenia ze stron 115.–118.
Podpowiedzi
Zad. 1. W pierwszym zdaniu proszę zwrócić uwagę na słowo „dokładnie”.
Jeśli chodzi o drugie zdanie, to trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie, czy jeśli się czemuś dziwymy, to czy wyrażamy już tym zdziwieniem nasz stosunek do danej rzeczy.
Zad. 2. To metafora oparta na słowie „ulegają”. Proszę zinterpretować ten fragment w oparciu o wyróżniony wyraz. Co znaczy ulegać czemuś/komuś?
Zad. 3. Z definicji anafory należy wybrać funkcję, która sprawdza się w tym tekście. Poniżej podaje tylko ogólny podział funkcji środków stylistycznych.
Funkcja budowania nastroju: Środek stylistyczny buduje nastój.
Funkcja ekspresji uczuć autora/bohatera.
Funkcja kreacyjna Budowanie świata przedstawionego.
Funkcja melodyczna: Budowanie warstwy brzmieniowej utworu.
Funkcja nośnika idei: Środki stylistyczne wyrażają myśl, ideę wiersza. Odczytanie nowo tworzonych sensów przybliża do interpretacji wymowy tekstu,
Funkcja budowania komizmu.
Zad. 4. Proszę policzyć, czy więcej jest rzeczowników budujących obraz czy czasowników wskazujących na zmianę.
Zad. 6. Alegoria ma jedno przypisane na stałe znaczenie (lis = chytrość).
Zad. 7. To słowo to „nas”.
Zad. 8. Zbyt łatwe :)
Zad. 9. Orzeł na godle Polski jest symbolem naszej ojczyzny, a więc tu słoń będzie…
Zad. 10. Wiatr i chorągiewka rozmawiają, a więc zachowują się jak ludzie.
Zad. 11. Należy przeczytać definicje rymów.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
UWAGA!
Osoby ubiegające się o stypendium naukowe są proszone o przesłanie na mojego maila informacji o osiągnięciach w olimpiadach, konkursach wiedzy, osiągnięciach sportowych oraz wszelkich innych aktywnościach, które mogłyby okazać się przydatne podczas rozpatrywania wniosku o stypendium.
Aktualizacja (na 15 i 19 czerwca)
UWAGA!
16, 17, 18 czerwca to dni egzaminów ósmoklasisty. Zgodnie z tym, co mówi w tej sprawie ustawa, lekcje nie odbywają się.
Możliwie najszybciej po radzie podam też informacje o ocenie z zachowania.
Temat: Podsumowanie wiadomości i umiejętności nabytych na języku polskim w klasie VII.
0 Cel lekcji jest równoznaczny z tematem.
I Proszę wykonać zadania z podręcznika: 1.–13./s. 331. i 332. Odpowiedzi podam w stosownym czasie.
Na ten temat przeznaczam lekcję poniedziałkową i piątkową.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (10 czerwca)
UWAGA!
Oceny z języka polskiego są już wystawione, ale podam je z odpowiednim komentarzem dziś około godziny 20.00.
Oceny z zachownia podam po zatwierdzeniu na radzie poniedziałkowej.
Czwartek i piątek (11 i 12 czerwca) to dni wolne od nauki.
Oddawanie książek do bibilioteki odbędzie się w ostatnim tygodniu nauki w szkole.
Temat: W świecie grafiki.
0
Dziś chcę, żebyście znali historię grafiki oraz podstawowe informacje związane z tym działem sztuki.
I
Proszę przeczytać krótką historię grafiki znajdującą się na stronach 228.–229. w podręczniku.
II
Język garfiki (proszę przepisać krótką notatkę ze strony 229. – tekst obok dzieła „Melancholia”).
III
Techniki graficzne (proszę przepisać w formie podpunktów notatkę ze strony 230.), czyli:
a) Akwaforta – artysta pokrywa miedzianą lub cynkową płytą werniksem, a następnie igłą żłobi rysunek. Po wytrawieniu płyty w roztworze chemicznym twórca zmywa werniks, wciera w bruzdy farbę i wykonuje odbitki pod prasą na wilgotnym papierze.
b) Drzeworyt –
itd.
IV
Po zapoznaniu się ze wskazówkami, jak należy oceniać grafikę (podręcznik, s. 230.), proszę dokonać dziesięciozdaniowej oceny grafiki Durera na stronie 231.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (9 czerwca)
Temat: W świecie rzeźby.
0
Dziś chcę, żebyście znali podstawowe typy rzeźb, najbardziej znane rzeźby oraz to, jak należy je oceniać.
I
Proszę przeczytać krótką historię rzeźby znajdującą się na stronach 188.–189. w podręczniku.
II
Język rzeźby (proszę przepisać krótką notatkę ze strony 189. – tekst obok rzeźby „Kupidyn budzący Psyche”).
III
Typy dzieł rzeźbiarskich (proszę przepisać w formie podpunktów notatkę ze strony 190.), czyli:
a) popiersie – przedstawienie postaci ludzkiej od piersi w górę.
b) rzeźba grupowa – …
itd.
IV
Proszę obejrzeć najbardziej znane rzeźby na świecie:
https://www.youtube.com/watch?v=X0ZRINgfHV8
V
Po zapoznaniu się ze wskazówkami, jak należy oceniać rzeźbę (podręcznik, s. 190.), proszę dokonać dziesięciozdaniowej oceny rzeźby „Prometeusza” znajdującej się przed Rockefeller Center.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (8 czerwca)
Temat: O czym mówią obrazy – malarstwo.
Moi Drodzy!
0
Zbliżamy się do końca planu pracy! Zostały nam bardzo przyjemne lekcje. Dziś chcę, żebyście wiedzieli, jakie trendy w malarstwie panowały przez wieki, jakimi środkami wyrazu posługują się malarze, jakie typy dzieł ze względu na tematykę wyróżniamy.
I
Proszę przeczytać krótką historię malarstwa znajdującą się na stronach 132.–133. w podręczniku.
II
Język malarswta (proszę przepisać krótką notatkę ze strony 133. – tekst obok obrazu Albrechta Durera).
III
Typy dzieł malarskich (proszę przepisać w formie podpunktów notatkę ze strony 134.), czyli:
a) portret – przedstawienie określonej osoby uwzględniające jej cechy indywidualne.
b) martwa natura – …
itd.
IV Proszę obejrzeć 100 najbardziej znanych obrazów na całym świecie:
https://www.youtube.com/watch?v=6YSAMo6TmkE
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (5 czerwca)
Dzień dobry!
Temat: Pisownia przymiotników złożonych – teoria i ćwiczenia.
0
Dziś dowiecie się, czemu można napisać np. szaro-niebieski i szaroniebieski, ale nie można napisać czerwonobiały, a trzeba czerwono-biały.
I
Pojawiający się między elementami wyrazu złożonego łącznik (nazywany potocznie myślnikiem, choć to nie jest myślnik) należy traktować jak znak równości w matematyce. Oznacza to, że części wyrazu, które on łączy traktuje się równorzędnie. Zapis: „czerwo-biały” mówi, że coś jest w połowie czerwone, a w połowie białe lub w jednej części czerwone i w jednej części białe.
Żółto-biała flaga to flaga w jednej cześci biała, a w jednej części żółta.
Słownik polsko-niemiecki to słownik polski i niemiecki.
Sorbet brzoskwiniowo-dyniowy to sorbet z części brzoskwiniowej i części dyniowej.
Zwróćcie uwagę, że w opisie słów używałem słówka „i” lub „a” równającego się „i”.
II
Jeśli między częściami wyrazu złożonego nie ma łącznika, to znaczy to, że człony tego wyrazu nie są równorzędne, a jednen z nich (pierwszy) określa drugi.
Bladoniebieski to niebieski o bladym odcieniu, niebieski blady.
Słodkowodna ryba to ryba żyjąca w wodzie słodkiej.
Pięcioletnie dziecko to dziecko, które ma lat pięć.
III
Wykonuję dla Was zadanie 1./s. 328. jako utrwalenie powyższych wiadomości. Proszę przeanalizować.
a) marchewkowo-jabłkowy sok, bo z marchewek i jabłek;
b) popularnonaukowe książki, bo książki naukowe, które są popularne;
c) sos słodko-kwaśny, bo sos i słodki, i kwaśny równocześnie; ale może też być sos słodkokwaśny, bo to wtedy sos kwaśny o słodkim posmaku;
d) jasnozielona bluzka, bo to bluzka o jasnym zielonym kolorze;
e) śródziemnomorskie kraje, to kraje nad morzem położonym w śródziemiu.
IV Podsumowanie lekcji:
Szaroniebieska okładka to więc okładka niebieska, ale mająca odcień szarości (ma jeden kolor).
Szaro-niebieska okładka to okładka szara i niebieska (ma więc dwa kolory).
Proszę wykonać w zeszycie ćwiczeń zadanie: 1., 2., 3., 4./s. 78.–79. i przesłać mi te, które zostały zapisane pogrubioną czcionką.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (na 4 czerwca)
Dzień dobry!
Dziś odpoczynek od języka polskiego! Zajmujemy się sprawami wychowawczymi.
I Proszę przesłać mi na maila poniższą uzupełnioną tabelę z propozycjami ocen zachowania. Ocenę z zachowania proszę zaproponować także sobie.
Skala ocen z zachowania: wzorowy/ bardzo dobry/ dobry/ poprawny/ nieodpowiedni/ naganny.
Za wyjściową (neutralną) przyjmuje się ocenę dobrą.
Imię i nazwisko uzupełniającego:
Imię i nazwisko
Proponowana ocena
Błażej Ciechacki
Wiktoria Dziubiel
Maria Iglewska
Patryk Insadowski
Kacper Pniewski
Sylwester Raniszewski
Eliasz Rusinek
Miłosz Ryskowski
Grzegorz Urbański
Krzysztof Urbański
Martyna Wołodko
Miłosz Zowczak
II Proszę wysłać mi na maila (pod tabelą), kogo widzicie w funkcji związanej ze sztandarem szkoły (do pocztu sztandarowego).Chodzi o osobę niosącą sztandar i dwie osoby stojące obok niego. Sztandar powinien nieść któryś z panów – tak przyjęło się w tradycji, ale też wynika to z faktu, że jest to po prostu ciężki przedmiot, który trzeba czasami trzymać przez dłuższą chwilę podczas danej uroczystości. Sztandar powinien nieść uczeń godnie wypełniający obowiązki szkoły i z jak najlepszym zachowaniem. To samo dotyczy osób znajdujących się po bokach sztandaru, ale tu powinny się pojawić dziewczyny (ewentualnie także mogą pojawić się chłopcy). Proszę przemyśleć decyzję zgodnie z sumieniem i podać w odpowiedzi trzy – najlepsze według Was – kandydatury.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (3 czerwca)
Dzień dobry!
Dziś ćwiczenia, których wykonanie jest możliwe na podstawie wiedzy podanej na wczorajszej lekcji.
Temat: Wyrazy złożone – ćwiczenia.
Proszę wykonać w zeszycie ćwiczeń zadanie: 2., 3., 4., 5., 6., 7., 8., 9./s. 65.–68. i przesłać mi te, które zostały zapisane pogrubioną czcionką.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (2 czerwca)
Dzień dobry!
Temat: Wyrazy złożone i zestawienia.
0 Dziś poznamy wiele wiadomości teoretycznych, jutro zaś będziemy je ćwiczyć. Celem naszej lekcji jest umiejętność rozróżniania typów wyrazów złożonych, a także zapisywanie ich poprawnie pod względem ortograficznym.
I Proszę przeczytać najważniejsze informacje dotyczące lekcji:
1. Zrostem jest wyraz, który powstał ze „zrośnięcia się” dwóch wyrazów lub więcej wyrazów. Między tymi wyrazami nie ma żadnej dodatkowej cząstki, która by je łączyła. Są to po prostu wyrazy, które przez „zrośnięcie” utworzyły nowy wyraz, np. od w niebo wzięcia powstało w wniebowzięcie.
2. Zestawienia to wyrazy zapisywane oddzielnie, ale mające jedno znaczenie. Czarna krówka, biała krówka, mała krówka – to nie są zestawienia. Wyrazy, które pojawiły się przy krówce po prostu ją określają. Ale wyrażenie boża krówka już jest zestawieniem, bo nie oznacza ono krówki należącej do Boga :)), a jest to potoczna, ludowa nazwa chrząszcza czerwonobrunatnego lub żółtobrązowego w czarne kropeczki, znana co najmniej od 300 lat.
3. Złożenia to wyrazy, które powstały z dwóch innych wyrazów, zapisywane są łącznie (czasami bez myślnika, czasami z nim, ale o tym będziemy mówić na kolejnych lekcjach), ale, żeby je złożyć potrzebna była cząstka wyrazowa (wrostek), która je połączy, np.
Czarnoziem – powstał od czarna i ziemia. Od słowa czarny odrzuciliśmy y, a od ziemia a. Otrzymaliśmy w ten sposób czarn i ziem, który następnie należało połączyć. Wtedy dodano wrostek o. Tak otrzymaliśmy czarnoziem. Jeśli w danym wyrazie jest wrostek (-o-, -i-, -y-), to na pewno wyraz ten jest złożeniem.
II Proszę przeczytać dodatkowe informacje o zapisie zrostów oraz ich przykłady:
Pisownia zrostów jest łączna.
Wśród zrostów wyróżniamy takie, w których człon pierwszy się nie odmienia, np.
lwipyszczek, lwipyszczka, lwipyszczkiem;
maminsynek, maminsynka, maminsynkiem;
mysikrólik, mysikrólika, mysikrólikiem;
swawola, swawoli, swawolę;
żabiściek, żabiścieku, żabiściekiem;
takie, w których człon pierwszy się odmienia, np.
Białystok, Białegostoku, Białymstokiem;
dwudziestkapiątka, dwudziestkipiątki, dwudziestkąpiątką;
Krasnystaw, Krasnegostawu, Krasnymstawem;
woleoczko, wolegooczka, wolimoczkiem;
oraz takie, w których człon pierwszy występuje w dwóch formach: nieodmiennej i odmiennej, np.
rzeczpospolita, rzeczpospolitej, rzeczpospolitą;
Wielkanoc, Wielkanocy, Wielkanocą
albo: rzeczpospolita, rzeczypospolitej, rzecząpospolitą;
Wielkanoc, Wielkiejnocy, Wielkąnocą.
Inne przykłady zrostów:
pięćdziesiąt, dwieście, dziewięćset itp.; Bogumił, Bogurodzica, czcigodny, dlatego, karygodny,lekceważyć, niespełna, pomału, poniewczasie, powszedni, przedsięwzięcie, psubrat, wówczas, wtenczas, zmartwychwstanie, zresztą.
III Proszę przeczytać dodatkowe informacje o zapisie zestawień:
Zestawienie to ściślejsze połączenie wyrazowe składające się z dwu lub więcej wyrazów, a tworzące całość znaczeniową. Pisownia zestawień jest rozdzielna, np.
czarna jagoda, dzień dobry, konik polny, lwia paszcza, mniej więcej, szewski poniedziałek, sto dwadzieścia pięć, dziewięćset dwa, dwa tysiące sześćset siedemnaście, jaki taki, taki siaki, taka owaka.
IV
Proszę zapisać notatkę, która będzie składała się z 3 przykładów zrostów, zestawień i złożeń.
Jako podsumowanie lekcji proszę wykonać w zeszycie zadanie 3./s. 327. w podręczniku.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
UWAGA!
1 czerwca zajęcia dydaktyczne nie odbywają się ze względu na Dzień Dziecka .
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (29 maja)
Dziś kontunuacja tematu w formie ćwiczeń odnoszących się do wczorajszej teorii. Proszę wykonać ćwiczenia: 3., 4., 5., 6., 7., 9., 10., 11. ze stron 61.–64. w zeszycie ćwiczeń. Następnie proszę przysłać mi na maila te ćwiczenia, których poprawnego wykonania nie jesteście pewni lub które sprawiły Wam trudność.
UWAGA! W przyszłym tygodniu odbędą się nieobowiązkowe konsultacje dla chętnych uczniów z języka polskiego. Termin: czwartek (4 czerwca), godz. 9.45–10.30.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (28 maja)
Dzień dobry!
Temat: Skróty i skrótowce.
Dziś dowiecie się, czym skrót różni się od skrótowca, kiedy te wyrazy zapisujemy wielką, a kiedy małą literą oraz kiedy stosujemy po nich kropkę, a kiedy nie.
I Zapiszcie notatkę, która ułatwi Wam zrozumienie tematu. Informacje te trzeba znać na pamięć. To jedyne, ale czasochłonne zadanie na dziś.
Skrót
Skrótowiec
Pochodzi zazwyczaj od jednego wyrazu, ale może też pochodzić od kilku, które nie są nazwami własnymi, np.:
t. – tom (tom książki);
np. – na przykład.
To wyraz składający się ze skrócenia kilkuwyrazowej nazwy własnej, np.:
PAN – Polska Akademia Nauk.
Może składać się z jednej lub kilku liter.
Składa się zawsze z kilku liter.
Zapisywany małymi literami.
Zapisywany najczęściej wielkimi lierami i pochodzi od nazw własnych.
Kończy się kropką, jeśli ostatnia jego litera to inna litera niż ostatnia litera wyrazu, którego jest skrótem, np. lek. – ma kropkę, bo słowo „lekarz” kończy się na „rz”, a nie „k”, ale nr – nie ma kropki, bo słowo „numer” kończy się na „r” i skrót też kończy się na „r”.
Nie mają kropki.
Uwaga!
To pierwszy nr tego czasopisma - nie ma kropki, bo rozwinięcie skrótu (słowo „numer”) kończy się na literę „r”, na którą kończy się skrót.
Ale!
Nie było pierwszego nr. tego czasopisma - kończy się kropką, bo rozwinięcie skrótu to słowo „numeru”, które kończy się na „u”, a nie „r”.
Dzielą się na literowce: pochodzą od pierwszych liter danej nazwy, ale ich środkową głoską nie jest samogłoska, np.
PCK (czytamy jak nazwy liter: PE-CE-KA).
Głoskowce: pochodzą od pierwszych liter danej nazwy, ale ich środkową głoską jest samogłoska, np. GOPR (czytamy jak normalny wyraz: gopr).
Grupowce: utworzone z pierwszych sylab skracanych wyrazów: (wymawiamy jak normalne wyrazy).
Kropki nigdy nie mają skróty będące nazwami miar, wag, polskich jednostek monetarnych, np.: zł, m, km
Czytamy nie skrót, ale wyraz, który skraca. Np.: Wygrywa nr [numer] 1.
Czytamy je różnie w zależności od tego, od których części innych wyrazów powstały:
a) literowce – tab. na s. 322. w podr.
b) głoskowce – tab. na s. 322. w podr.
c) grupowce – tab. na s. 322. w podr.
d) mieszane – tab. na s. 322. w podr.
Odmieniają się te, które w mowie kończą się na spółgłoskę.
Proszę przeczytać ze zrozumieniem informację „Skróty wyrażeń wielowyrazowych” w podr. na stronie 324.
Proszę przeczytać ze zrozumieniem informację „skrótowce w zdaniu” w podr. na stronie 323.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (27 maja)
Dzień dobry!
Tekstu Agaty Christie nie będziemy omawiać – chciałem Wam tylko pokazać jeszcze jeden przykład literatury detektywistycznej, gdyż warto go znać (opowiadanie było lekturą w gimnazjum).
Powracamy do omawiania liryki.
Temat: Nadzieja ma wielką wartość – J. Liebert.
I
Proszę zapoznać się z tekstem wiersza na stronie 302. w podręczniku.
II Proszę zapisać krótką notatkę, a następnie podkreślić w niej na zielono to, co jest odpowiedzią na pytanie 1./s. 302, na żółto to, co jest odpowiedzią na pytanie 2./s. 302, na niebiesko odpowiedź na pytanie 4./s. 302.
W niewielkim pod względem objętości tekście Lieberta ujawniający się podmiot liryczny próbuje przeanalizować swoje zachowanie, gdy w jego żcyiu – wbrew wszelkim oczekiwaniom – pojawia się nadzieja. Nie ma znaczenia, czego ona dotyczy. Chodzi o to, że nadzieja jest jednym z największych uczuć czy stanów ludzkiego „ja”. Początek wiersza mówi o pogodzeniu się z klęską, własną przegraną. Stąd zacytowane tam: „daremnie” i „na próżno”. Wtedy nagle – niczym grom z jasnego nieba, bezpodstawnie, niespodziewanie – odradza się w nim nadzieja i zmienia postrzeganie całego świata. Na tym polega też dramat osoby mówiącej. Gdy człowiek o coś walczy, ma nadzieję, zaś pogodzenie się z jej utratą to także ogromny wysiłek. Jej ponowne pojawienie się oznacza ponowne rozpoczęcie działań i walki. To tak jakby być zmuszonym do wstania z kolan. Tytułowy rzeczownik zyskuje w tekście różne metaforyczne objaśnienia. To – według podmiotu – błysk nad głową, słodki, wewnętrzny piorun, rozedrgana cięciwa nieba, przebity gromem mózg.
Zinterpretuję tylko jedną metaforę nadziei (proszę przeczytać):
a) słodki piorun we mnie – nadzieja jest czymś, co przeszywa człowieka, to wewnętrzna (psychiczna, emocjonalna) katastrofa. Piorun to zjawisko atmosferyczne, które jest potężne, niedające się powstrzymać, gwałtowne i przynoszące zmianę sytuacji (często uderzenie pioruna powoduje katastrofę). Jednocześnie w metaforze występuje też epitet „słodki”. A więc możemy wywnioskować, że taki stan – rozedrgania, przeżywania, niepokoju – jest czymś pożądanym, słodkim, bo dającym szansę na np. spełnienie marzeń.
Proszę spróbować (ustnie) wytłumaczyć pozostałe metafory nadziei, a jedno z wyjaśnień zapisać w zeszycie.
III Proszę wyszukać (w słownikach, internecie) jak najwięcej frazeologizmów ze słowem nadzieja i zapisać (lub wydrukować i wkleić) je w zeszycie. Znaczeń proszę nie przepisywać, a tylko zapoznać się z nimi.
Np.:
Nadzieja wstępuje w serce
Nadzieję stracić, porzucić.
Płonne nadzieje.
… itd.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (26 maja)
Dzień dobry!
Pozostajmy w kręgu literatury kryminalnej i detektywistyczej.
Waszą jedyną pracą jest dziś zapoznanie się z tekstem „Klątwa starej stróżki” Agaty Christie znajdującym się w załączniku.
Agata-Christie_KLATWA-STAREJ-STROZKI.pdf
Temat: „Klątwa starej stróżki” – zapoznanie się z tekstem A. Christie.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (25 maja)
Dzień dobry!
Temat: Co wydarzyło się w Orient Expresie? Literatura na tropie zbrodni – literatura kryminalna.
I Dzisiejsza lekcja zapoznaje Was z przykładem literatury kryminalnej. Proszę w tym celu przeanalizować ramkę na stronie 274. w podręczniku i na jej podstawie zapisać w myślinkach notatkę o tym typie literatury.
II Proszę przeczytać tekst w podręczniku na stronach 271–273. w podręczniku.
III Proszę wykonać w zeszycie zadania z podręcznika: 1., 2./ s. 273.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
PS
Na maila proszę przysłać notatkę z dzisiejszego tematu oraz odpowiedzi na pytania A i B z poprzedniej lekcji.
Aktualizacja (22 maja)
Dzień dobry!
Temat: Świat, który zachwyca – J. Twardowski „Podziękowanie”.
I
Proszę przecztać tekst wiersza Twardowskiego na stronie 266. w podręczniku.
II
Chciałbym dziś, abyście część zadań wykonali samodzielnie, część zaś wykonam dla Was (co ułatwi Wam pracę samodzielną).
Zad. 1./s. 267.
Wiersz Twardowskiego należy do liryki bezpośredniej. Oznacza to, że podmiot ujawnia swoją obecność. Już pierwszy wyraz tekstu wskazuje na obecność osoby mówiącej (czasownik w 1 os. liczby poj.). Słowo to określa intencję podmiotu. Jest nią podziękowanie, wyrażenie wdzięczności, uznania, zachwytu nad działem stworzenia, świata i jego różnorodności (jak się później dowiemy). Potwierdzeniem tego jest również sam tytuł.
Zad. 2./s. 267.
Epitety takie jak, np.: „bladożółta psia trawka” (resztę proszę wypisać samodzielnie…) określąją, opisują, uplastyczniają elementy składające się na obraz świata. Budowa tych słów (często są to przymiotniki złożone, np. „brunatnofioletowa”) uświadamiają nam, że opis świata nie jest łatwy i jednoznaczny, a elementy przyrody wymykają się oczywistym stwierdzeniom i przyporządkowaniom.
Zad. 4./s.267.
Człowiek dąży do ciągłego klasyfikowania, systematyzowania, układania, brania wszystkiego w ramy, zbiory, wzory czy schematy. Chce wszystko ostatecznie dookreślić, zdefiniować i przyporządkować. Przyroda nie daje się jednak tak łatwo opisać, wymyka się ludzkiemu poznaniu. Człowiek najchętniej wszystko poukłdałby według schemtów czy kluczy, ale świat jest zbyt złożony, by to się łatwo udało zrobić.
Zad. 5./s. 267.
Podmiot liryczny dziękuje za to, „że nie jest wszystko tylko białe albo czarne”, bo to sprawia, że dzieło stworznenia zachwyca pięknem, jest nieprzywidywalne w swych odsłonach i odcieniach, bogate, różnorodne i niemonotonne.
Zad. 6./s. 267.
Puentą utworu są jego ostatnie wersy: „tylko my chcemy być wciąż albo albo / i jesteśmy na złość stale w kratkę”. Puenta, zgodnie ze swoją definicją, jest zaskakująca. Człowiek, który wciąż pragnie jednoznaczności i oczywistości, łatwego podzielania całego świata na różne zbiory, sam jest istotą niedającą się określić – zawsze jest w kratkę, a więc zawsze jest różny, odmienny, zmienny, nieoczywisty, raz taki, a za chwilę zupełnie inny.
Zad. 11./s. 267.
Gdy podmiot używa słowa „Ci” pisanego wielką literą, zwraca się do Boga – to jemu dziękuje za stworzenie różnorodnego świata. Zapisane małą lietrą „ci” ma innego adresata – to ludzie podzielający poglądy podmiotu.
Proszę samodzielnie odpowiedzieć na zad. 3. oraz następujące pytania:
A) Jakie wrażenie wywołuje zestawienie kolorów występujących w wierszu?
B) Na co wpływa różnorodność świata?
C) W jaki sposób wyglądałby świat, gdyby wszystkie przedmioty i elementy świata natury były takie same? Jakie mogłyby być tego skutki?
Póki co nie proszę o odpowiedzi – poproszę o nie z zadaniami z następnego tematu.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (21 maja)
Dzień dobry!
Temat: Zasady cytowania cudzych tekstów.
Dzisiejsza lekcja powtarza wiadomości przez Was już znane.
Chciałbym, abyście utrwalili sobie, czym jest cytat, prawo autorskie, plagiat oraz przypomnieli sobie, jak cytujemy tekst.
W tym celu proszę przeczytać ramki na stronach: 238., 239. w podręczniku.
Proszę wykonać ćwiczenia w zeszycie ćwiczeń: 1., 2., 3., 4./ s. 82.–83.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (20 maja)
Dzień dobry!
Temat:Mowa zależna i niezależna – ćwiczenia.
Proszę o wykonanie następujących ćwiczeń z zeszytu ćwiczeń:
3./s. 47. – Mamy 6 różnych przykładów, w których trzeba użyć różnych znaków interpunkcyjnych. Do wyboru są: przecinek, cudzysłów, myślnik, kropka, dwukropek. Przecinki występują przed niektórymi spójnikami, a kropki kończą wypowiedzenie. Jeśli przed cytowanym tekstem występuje jego zapowiedź, to musimy użyć dwukropka, np.: Jan stwierdził: „Idę”.
4./s. 47. Podaję początki:
A. Janek: „Cześć! Polecam Ci kolejną część filmu Gwiezdne wojny”.
B. – Cześć. Sądzę, że powinnaś się wybrać na koleją część filmu „Gwiezdne wojny”.
5./s. 48. Podaję początek:
Marta weszła do salonu. Spojrzała na brata siedzącego na kanapie i oglądającego mecz. Zapytała go, czy mógłby pomóc jej posprzątać kuchnię.
….
Zad. 2a/s. 236. z podręcznika.
Proszę o przesłanie zad. z podręcznika.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Temat:Mowa zależna i niezależna.
Mowa zależna i niezależna to dwa różne sposoby przytaczania cudzych wypowiedzi.
I
Najprostsze wytłumaczenie definicji mowy zależnej i niezależnej odnosi się do ich nazewnictwa.
Jeśli chcemy przytoczyć, co ktoś napisał lub powiedział i używamy do tego mowy niezależnej, to nie wolno nam niczego (!), nawet przecinka czy błędu, zmienić albo poprawić. Po prostu „bierzemy” czyjąś wypowiedź i nie naruszamy jej – stąd nazwa mowa niezależna.
Sposoby przytaczania wypowiedzi w mowie niezależnej, to:
-
- Cytat
Jan powiedział: „Nie mam ochoty iść do szkoły”.
-
- Myślnik:
– Nie mam ochoty iść do szkoły – powiedział Jan.
Jeśli używamy mowy zależnej, to oddajemy sens czyjejś wypowiedzi, a zmiany w przytaczanym tekście mogą być od subtelnych po bardzo mocne, np.
- Jan powiedział, że nie ma ochoty iść do szkoły.
- Jan powiedział, że nie chce mu się iść do szkoły.
- Jan powiedział, że nie ma on ochoty iść do szkoły.
II Proszę zapoznać się z informacjami w ramce na stronie 235. (to te same informacje, które ja podaję, ale inaczej zapisane – może ułatwią Wam zrozumienie treści, jeśli moje podanie tematu nie było wystraczająco jasne).
III Proszę zapisać poniższe przekształcenia:
Zamiana mowy niezależnej na zależną:
a) – Ciągle rzucasz mi kłody pod nogi – stwierdził wczoraj Wojtek.
Po zamianie:
a) Wojtek stwierdził wczoraj, że stale mu przeszkadzam. Lub
a) Wojtek stwierdził wczoraj, że ciągle mu rzucam kłody pod nogi.
b) – Mam czyste ręce – odparłem oburzony.
Po zamianie:
b) Odparłem, że mam czyste ręce. Lub
b) Odparłem z oburzeniem, że nie mam sobie nic do zarzucenia.
c) – Kto zatem wodę mąci? – spytał mój przyjaciel.
Po zamianie:
c) Mój przyjaciel spytał, kto zatem mąci wodę. Lub
c) Mój przyjaciel spytał, kto zatem doprowadza do niejasnych sytuacji.
d) – Nie wiem – odpowiedziałem – ale ktoś robi ci wodę z mózgu.
Po zamianie:
d) Odpowiedziałem, że nie wiem, ale ktoś robi mu wodę z mózgu. Lub
d) Odpowiedziałem, że nie mam pojęcia, ale ktoś musi wprowadzać go w błąd.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (18 maja)
Dzień dobry!
Zgodnie z zapowiedzią w załączniku znajduje się test. Proszę o jego wykonanie.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (15 maja)
Dzień dobry!
Zgodnie z obietnicą dziś lekcja powtórzeniowa.
Temat: Zdania złożone podrzędnie – powtórzenie. Przecinek w zdaniu złożonym.
I Proszę przypomnieć sobie wiadomości o zdaniach złożonych współrzędnie (z naszych lekcji) i podrzędnie ze strony: https://www.youtube.com/watch?v=mHBjNMqWUeA
II
Proszę w zeszycie wykonać zadania z podręcznika (zgodnie z poleceniami i moimi wskazówkami):
Zad. 3./s. 196. – proszę także narysować wykres przy każdym zdaniu;
Zad. 6a./s.197. – proszę przepisać tylko zdania przydawkowe wraz z narysowanymi dla nich wykresami;
Zad. 9./s. – proszę przepisać zdanie, podkreślić orzeczenia, podzielić zdania, narysować wykres, zadać pytanie na wykresie, nazwać typ zdania złożonego (wszystkie są złożone porzędnie).
III Interpunkcja (powtórzenie)
Proszę nauczyć się (choć to już nie są nowe wiadomości - wielokrotnie o tym mówiliśmy) ramki ze strony 199. w podręczniku.
Proszę jako utrwalenie wykonać w zeszycie zadanie 1./s. 200. (podręcznik) oraz ćw. 2./s. 80 i 4./s. 81 (zeszyt ćwiczeń).
Do sprawdzenia proszę przysłać zadania: 3. i 9. z podręcznika oraz wszystkie z ćwiczenia.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (14 maja)
Dzień dobry!
Temat: Rodzaje zdań złożonych podrzędnie – zdanie złożone podrzędnie podmiotowe.
Również dziś krótka i przyjemna lekcja znajduje się w załączniku. Jutro przeprowadzimy lekcję powtórzeniową, natomiast w poniedziałek test ze wszystkich typów zdań.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (13 maja)
Dzień dobry!
Temat: Rodzaje zdań złożonych podrzędnie – zdanie złożone podrzędnie orzecznikowe.
Krótka i przyjemna lekcja znajduje się w załączniku.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (12 maja)
Dzień dobry!
Temat: Zdanie złożone podrzędnie okolicznikowe (ćwiczenia).
Proszę wykonać w ćwiczeniach zadania: 15.,16., 17., 18./s. 38.–39. i wysłać do mnie.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (11 maja)
Dzień dobry!
Temat: Rodzaje zdań złożonych podrzędnie – zdanie złożone podrzędnie okolicznikowe.
Dziś poznamy wiele typów zdań złożonych podrzędnie okolicznikowych. W związku z tym, że dawka wiedzy jest dość duża, to lekcja opiera się na opanowaniu wiadomości teoretycznych. Proszę pobrać plik.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (na 8 maja)
Dzień dobry!
Temat: Rodzaje zdań złożonych podrzędnie – zdanie złożone podrzędnie dopełnieniowe.
I
Zdanie dopełnieniowe łączy się ze zdaniem nadrzędnym przy pomocy że, żeby, kto, co, jak. Test pytaniem: kogo?, komu?, co?, o co?, kim? itd. Zdanie podrzędne dopełnieniowe odpowiada na pytania dopełniacza, celownika, biernika, narzędnika i miejscownika.
Proszę przepisać 10 wybranych zdań złożonych podrzędnie dopełnieniowych.
- Nie pamięta tego, (czego?) co napisała w liście.
- Wszyscy mówili o tym, (o czym?) co wydarzyło się wczoraj w szkole.
- Dziadek kupi książkę temu, (komu?) komu zechce.
- Lubię,(co?) jak mama wraca z pracy.
- Pamiętam, (co?) że dwa lata temu byłem w Bieszczadach.
- Obawiam się, (czego?) że on to zrobił.
- Brat przypomniał mi,(co?) że mam jeszcze napisać jeden list.
- Nie spodziewałem się, (czego?) że zaprosisz mnie na swój ślub.
- Jan powiedział, (co?) że Piotr przyjdzie.
- Ucieszyłem się, (z czego?) że za miesiąc są wakacje.
- Dowiedziałem się, (czego?) że za tydzień pojedziemy na wycieczkę.
- Twierdzę,(co?) że skłamałeś.
- Spodziewam się,(czego?) że znajomi przyjadą.
- Myślę, (co?) że wszystko będzie dobrze.
- Nie wierzę, (w co?) że to zrobiłeś.
- Widać, (co?) że nie umiesz tego zrobić.
- Coraz częściej słychać, (co?) że jej przyszłość maluje się w czarnych kolorach.
- Wiadomo, (co?) że kiedyś morza wznosiły się wyżej.
- Nie wiedziałem, (czego?) czy przyjdziesz.
- Nie jestem pewien, (czego?) czy są tam schody.
- Pytali mnie, (o co?) czy Piotr przyjdzie.
- Janek prosił, (o co?) żeby Krysia do niego przyszła.
Jeżeli nie wymieniono osoby, do której odnosi się życzenie, stosuje się bezokolicznik. Możliwe jest także użycie formy bezosobowej na -no, -to. Potocznie trafia się użycie bezokolicznika także wtedy, gdy pewne jest, do kogo skierowano życzenie:
- Poprosił, (o co?) by go obudzić o siódmej.
- Poprosił, (o co?) by go obudzono o siódmej.
- Ludzie wiedzą, (o kim?) o kim mowa.
- Wiedział, (co?) co go czeka.
- Czy wiesz, (co?) która godzina?
- Nie chciał wiedzieć, (czego?) jak doszło do tego wypadku.
- Wiadomo, (co?)kto jest dobrym lekarzem.
- Wiadomo, (o czym?) czym była dla niego ta strata.
- Pamiętam, (co?) co mi powiedziałeś.
- Nie pamiętam,(czego?) kiedy to się stało.
- Przypomniałem sobie, (co?) skąd ją znam.
- Życie Pasteura uczy nas, (czego?) jak trudno znaleźć nową prawdę.
II Proszę wykonać ćwiczenie12., 13., 14./ s. 37 i odpowiedzi wysłać mi na maila.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (na 7 maja)
Dzień dobry!
Dziś nauczymy się rozróżniać jeden z typów zdań złożonych podrzędnie.
Temat: Rodzaje zdań złożonych podrzędnie – zdanie złożone podrzędnie przydawkowe.
Cała lekcja znajduje się w załączniku.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (na 6 maja)
Dzień dobry!
Przechodzimy do cyklu lekcji gramatycznych, a dokładnie związanych ze składnią języka polskiego.
Proszę zapisać pierwszy temat z tego działu.
Temat: Zdania złożone współrzędnie – przypomnienie i rozszerzenie wiadomości.
Temat ten jest Wam doskonale znany z klasy 6., jednak plan pracy przewiduje czas na utrwalenie wiedzy.
Proszę zapoznać się z ramką na stronie 195. w podręczniku. Proszę jej nie przepisywać, a nauczyć się jej. Oto najważniejsze informacje, jakich będę wymagać w przyszłości:
– typy zdań złożonych podrzędnie;
– wykresy danych typów zdań;
– spójniki typowe dla zdań złożonych współrzędnie.
Notatka:
1. Aby zdanie było złożone, musi zawierać co najmniej dwa orzeczenia (czasowniki, np. „idę”).
2. Zdania złożone składają się ze zdań składowych.
3.Zdania składowe połączone są spójnikami lub oddzielone przecinkiem (czasem i przecinkiem, i spójnikiem).
4. Zdania złożone współrzędnie to zdania: łączne, rozłączne, przeciwstawne i wynikowe.
5. Wykres zdania złożonego współrzędnie jest płaski.
6. W zdaniu złożonym współrzędnie o żadne zdanie nie możemy zadać pytania.
7. Najłatwiej rozpoznać typ zdania po występującym w nim spójniku.
Proszę wykonać ćwiczenia: 3./s. 32., 4./s. 32 oraz 7. i 8./s. 34. i przesłać mi ich zdjęcia na mail.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (na 5 maja)
Dzień dobry!
Dziś zupełnie inny temat zajęć. Chciałbym, aby w ramach lekcji wszyscy uczniowie obowiązkowo wzięli udział w konkursie bibliotecznym. Taki też proszę zapisać temat w zeszycie zajęć lekcyjnych. Temat: Bierzemy udział w 8. edycji Gminnego Konkursu Poetyckiego pt. „Miłość w czasach zarazy…” – zapiski z kwarantanny.
Proszę pobrać poniższe załączniki, czyli:
– plakat o konkursie;
– regulamin konkursu;
– kartę zgłoszenia;
– zgodę na przetwarzanie danych osobowych;
– zgodę na publikację w mediach.
Regulamin_Konkurs_Poetycki.pdf
Karta_zgloszenia_Konkurs_Poetycki_Milosc_w_czasach_zarazy.pdf
Zgoda_na_przetwarzanie_danych_osobowych_Konkurs_Poetycki.pdf
Zgoda_na_publikacje_w_mediach_Konkurs_Poetycki.pdf
Uwaga! Prace nie będą przeze mnie sprawdzane. Proszę od razu wysyłać je na stosowny mail podany na plakacie dotyczącym konkursu oraz w regulaminie konkursu. Co ważne, Wasza wypowiedź może mieć dowolną formę: może to być albo wiersz, albo opowiadanie, albo kartka z pamiętnika czy nawet kartka/kartki z dziennika. Proszę pamiętać o poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej.
Jeśli ktoś nie chce brać udziału w konkursie, prace przesyła do mnie, tak jakby było to zadanie do wykonania na lekcji.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (4 maja)
Dzień dobry!
W załączniku znajduje się dokończenie tematu poświęconego „Dusiołkowi”. Proszę postępować zgodnie z wytycznymi.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (29 kwietnia)
Dzień dobry!
Dzisiejszy temat znajduje się w załączniku. Na jego realizację przewiduję dwie godziny lekcyjne. Ta lekcja ma charakter wstępny i w znacznej większości opiera się na zaznajomieniu z materiałem literackim i tekstami pomocnymi w interpretacji.
Pozdrawiam i życzę miłego długiego weekendu.
Wychowawca Piotr Arent
PS
Jutrzejszy dzień, zgodnie z planem pracy szkoły, jest wolny.
Aktualizacja (28 kwietnia)
Dzień dobry!
Temat: Na skrzydłach wyobraźni – Leopold Staff „Prośba o skrzydła”.
W związku z tym, że dzisiejszy tekst literacki jest nieco trudniejszy w zrozumieniu proszę tylko o jego przeczytanie i przepisanie do zeszytu przygotowanej dla Was notatki. Jesteśmy znowu w kanonie lektur obowiązkowych.
I
Proszę przeczytać tekst znajdujący się w podręczniku na stronie 217.
II Proszę zapisać notatkę będącą odpowiedzią na 3 pierwsze pytania z podręcznika ze strony 217.
Zad. 1./s. 217.
„Dziwny kraj cudów” istnieje na pewno, a jego trwanie jest niepodważalne, o czym świadczy użyty na samym początku wiersza czasownik „jest”. W pierwszym odruchu wydaje się, że to przestrzeń w pojęciu geograficznym. W końcu kraj ten „odcięty rzeką”, a więc jego granice stanowi woda. Mimo to kraj ten nie zajmuje tak naprawdę żadnego miejsca, jest czymś innym niż zwykła przestrzeń. Co znamienne, by dotrzeć do niego, trzeba wzbić się w powietrze, pofrunąć, oderwać się od ziemi – tylko tak można pokonać granicę. Możemy wywnioskować, że aby dotrzeć do niego, należy najpierw oderwać się od codzienności i od przyziemności.
Trzecią linijkę wiersza możemy odczytywać na co najmniej dwa sposoby. Być może opisywany kraj to ogromna przestrzeń ograniczona tylko niebem albo to brak przestrzeni, inny wymiar, który jest do osiągnięcia tylko dzięki umiejętności marzenia (co zmieści się pod powieką? – tylko to, co sobie wyobrazimy).
W ostatniej linijce pierwszej strofy kraj ten porównany jest do oka rozumiejącego bożą myśl stworzenia, kreacji. To miejsce, które daje takie możliwości, jakie ma sam stwórca.
W jaki sposób dowiadujemy się o istnieniu tego miejsca? Korespondentami niosącymi informacje o nim są również rzeczy ulotne i nieuchwytne, mgliste, nieposiadające ciała – szum drzew.
Nie da się również określić dokładnie (ani nawet w przybliżeniu) dystansu między podmiotem lirycznym a miejscem, w którym chciałby się on znaleźć („Daleko! daleko”).
Zad. 2./s. 217.
W wierszu o skrzydła prosi w imieniu swoim i całej zbiorowości młodych ludzi („I wznosząc w dłoniach nasze serca młode, […] módlmy się”) podmiot liryczny. Ludzi młodych można tu rozumieć jako ludzi młodych wiekiem, ale też ludzi mających plany, młodych duchem, marzących o przyszłości, zdolnych do snucia planów. Prośba odbywa się w magicznej niemal atmosferze: podczas rozgwieżdżonej nocy w pobliżu rozbitych nad wodą namiotów i szumiących nieopodal wierzb. Wszyscy modlą się o swoje życzenie w pokorze – na kolonach.
Zad. 3./s.217.
Przykładowe personifikacje:
„wierzby wiatrom zastawiają sidła”
„wieści […] szepcące”.
Metafory będące personifikacjami dają poczucie niezwykłości, budują nową, niezwykłą przestrzeń.
Wiersz Leopolda Staffa traktuje o wyobraźni, której symbolem są tytułowe skrzydła.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (27 kwietnia)
Dzień dobry!
Temat: Tajemnice lochów wyobraźni – Edgar Allan Poe „Zagłada Domu Usherów”.
Dzisiaj trochę mniej wymagająca lekcja. Jesteśmy poza kanonem lektur obowiązkowych. Potrenujemy określanie nastroju. Proszę przeczytać tekst ze stron 214.–216., a następnie wykonać w zeszycie zadania 3. i 4./ s. 216. Mam nadzieję, że tekst Was trochę przestraszy ;)
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (24 kwietnia)
Dzień dobry!
Kolejna lekcja ze „Stepów akermańskich” znajduje się w załączniku.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (23 kwietnia)
Dzień dobry!
Dzisiaj i jutro zajmiemy się omawianiem kolejnej lektury obowiązkowej. Lekcja znajduje się w załączniku.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
PS
Nie dostałem jeszcze od wielu osób zdjęć z temu: „Świtezianka” jako ballada.
Aktualizacja (22 kwietnia)
Dzień dobry!
W związku z tym, że w moim planie pracy figuruje temat: „Piękna recytacja fragmentu Świtezianki”, proszę o jego zapisanie, a następnie przeczytanie w domu wybranego fragmentu tekstu (około 10 strof). To Wasza dzisiejsza praca. Sądzę, że taki mniej wymagający temat przyda się, by niektórzy spokojniej mogli wyrównać ewentualne i rzeczywiste braki.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (21 kwietnia)
Dzień dobry!
Dzisiejsza lekcja znajduje się w załączniku. Zdjęcie wykonanej lekcji proszę przesłać na mojego maila.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (20 kwietnia)
Dzień dobry!
Dziś omówimy kolejną lekturę obowiązkową. Lekcja znajduje się w załączniku.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (17 kwietnia)
Dzień dobry!
Dziś poćwiczymy umiejętność pracy z tekstem.
Zapiszmy temat: Mała ojczyzna i wielkie idee. „Władca Pierścienia” o dojrzewaniu do odejścia.
Proszę zapoznać się z tekstem na stronach 180.–182. w podręczniku.
Następnie proszę wykonać w zeszycie zadanie 2./s.182 (aby określić symbolikę Pierścienia, najpierw należy przeanalizować jego właściwości: co daje jego posiadanie, co powoduje w osobie, która go nosi?) i 5./s.182 (to zadanie ma w rzeczywistości dwa pytania, pamiętajcie o tym).
Symbolikę pierścienia wyjaśnię Wam w notatce, ale prześlę ją nieco później – chodzi o to, abyście sami zmierzyli się z tym zadaniem.
Odpowiedzi powinny być kilkuzdaniowe.
Pozdrawiam i życzę spokojnego weekendu!
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (16 kwietnia)
Dzień dobry!
W załączniku znajduje się opracowanie dzisiejszej lekcji.
Dostałem sygnał, że narzekacie na zbyt dużą ilość materiału z języka polskiego. Postaram się ograniczyć nieco (i z bolącym sercem ) zasób informacji. Dzisiejszy temat, co zauważycie na pewno, jest znacznie krótszy od tego związanego z Norwidem, ale wynika to nie tyle z ograniczenia mojej aktywności, co po prostu z faktu, że wiersz ten wymaga mniej omawiania. Niestety pewne tematy wymagają dłuższego opracowania i stąd może pewne obciążenie. Mimo wszystko postaram się trochę mniej Was w tym tygodniu „męczyć” (i może jeszcze trochę w następnym ). Pamiętajcie, że moim celem jest wyłożenie Wam jak najlepiej materiału, który omawialibyśmy na lekcji i dlatego też notatki mają większą objętość niż te, które zapisywaliśmy na normalnie prowadzonych zajęciach (to, co wtedy powiedziałbym, teraz musicie przeczytać lub przepisać).
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (15 kwietnia)
Dzień dobry!
W załączniku znajduje się opracowanie dzisiejszej lekcji. To lektura obowiązkowa!
Nie wszyscy wysłali mi zadania z aktualizacji świątecznej. Proszę nadrobić zaległości.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja świąteczna
Dzień dobry!
Proszę o przysłanie mi na wiadomy adres mailowy zdjęć z następujących wcześniejszych prac z tematów o „Reducie Ordona” (najlepiej w jednej wiadomości mailowej):
Punkt: VI (plan wydarzeń), VII (uzupełniona notatka), IX (cechy cara) z tematu: Żywot bohatera – postawa romantycznego straceńca – A. Mickiewicza „Reduta Ordona” oraz
Podpisane środki stylistyczne, punkt III i IV z lekcji: Środki stylistyczne w „Reducie Ordona” A. Mickiewicza.
Kto wymienione prace wysłał mi już wcześniej, nie musi robić tego drugi raz.
Życzę Wam, byście w nadchodzącą Wielkanoc odpoczęli od pracy, zapomnieli o komputerze i w domowym zaciszu spędzili ten czas bezpiecznie i zdrowo.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (na 6, 7, 8 kwietnia).
Dzień dobry!
W załączniku znajdują się lekcje na 3 kolejne dni. Pierwsza lekcja ma wymiar dwóch godzin lekcyjnych. Proszę opracować tematy zgodnie ze wskazówkami, które znajdują się w poniższym załączniku.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
PS
DRODZY UCZNIOWIE (Ci, którzy nie odsyłają prac domowych)!
Informuję i przypominam, że Waszym obowiązkiem jest odsyłanie prac, o które proszą Was nauczyciele. Żaden przedmiot nie może być w tej kwestii pomijany. Nie wszyscy z Was uczestniczą w realizacji lekcji z języka niemieckiego, angielskiego czy geografii, co niepokoi mnie, a także stawia w złym świetle Wasze podejście do obowiązku szkolnego.
Jednocześnie przypominam, że Wasza aktywność – korespondencja z nauczycielami – uważana jest za przejaw Waszej obecności w szkole. Proszę wziąć pod uwagę powyższe kwestie i nadrobić to, czego niezrobienie postawiło Was w niezbyt dobrym świetle. Liczę na Waszą dojrzałość, poczucie odpowiedzialności i roztropność.
Aktualizacja (3 kwietnia)
Dzień dobry!
Dziś zajmiemy się lekturą obowiązkową (!). Proszę pobrać załącznik, w którym znajduje się cała lekcja.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (2 kwietnia)
Dzień dobry!
Dziś kończymy w ortograficzny sposób przygodę ze słowotwórstwem. Jak wiecie, wiele słów powstaje poprzez dodanie do innych przedrostków lub przyrostków. Niektóre z nich mogą sprawiać problem. Chcę, byście wiedzieli, kiedy pisać przedrostek „z-”, a kiedy „s-” oraz kiedy pisać przyrostek „dztwo”, a kiedy „ctwo”.
Temat: Pisownia kłopotliwych przedrostków i przyrostków.
Zapiszmy notatkę, w jak najbardziej skrótowej formie:
Przedrostki:
Z + s, sz, si, zi, dzi (zszarzeć)
Z + h (zhańbić)
Z + dźwięczna (zdziczeć)
S + bezdźwięczna (oprócz s, sz, si) (skisnąć)
S + ch (schodzić)
Ś + ci (ściemnieć)
Przyrostki
- dztwo, -dzki (gdy wyraz podstawowy ma w zakończeniu d, dz, dź).
Np.: nowogrodzki (bo od Nowogród)
- ctwo, -cki (piszemy zgodnie z wymową, tak jak słyszymy).
Np. płocki.
Proszę wykonać w zeszycie zadania z podręcznika: 1., 2a, 2b, 3., 4., 5., 6., 7. i czekam na zdjęcia tych zadań wykonanych w zeszycie.
Jako utrwalenie proszę wykonać wszystkie ćwiczenia z zeszytu ćwiczeń ze stron 76–77.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (1 kwietnia)
Dzień dobry!
W związku z tym, że wczoraj dostałem informacje, iż niektórzy z Was mają problemy z systematycznym wypełnianiem zadań i przyswajaniem materiału, postanowiłem wczoraj nie zadawać nic z polskiego. Taki jeden buforowy dzień powinien przydać się na wyrównanie tempa. Dziś wracamy do rzeczywistości – niestety w dużym stopniu wirtualnej.
Temat: Rodzina wyrazów.
Mój cel: uczniowie umieją tworzyć rodzinę wyrazów z podanych wyrazów i wiedzą, czym ona jest.
Rodzinę wyrazów tworzą wyrazy należące do jednej rodziny. A kto tworzy rodzinę? Ci, którzy mają wspólnego przodka i ci, w których żyłach płynie wspólna krew. W słowotwórstwie tą pozostałością przodka i wspólną krwią jest rdzeń.
Zapraszam do prezentacji: https://www.youtube.com/watch?v=N5lVA3ealHs
Wyrazy wchodzące w skład rodziny wyrazów to wyrazy pokrewne.
Przykładowa rodzina wyrazów została zamieszczona w podręczniku na stronie 291.
Pamiętajcie, że do rodziny wyrazów należą wyrazy mające wspólną cząstkę i podobne znaczenie.
W rdzeniu może dochodzić do oboczności (rdzeń: sól, ale: sol – rdzeń w wyrazie solny). Oboczności typowe dla języka polskiego to, np.
o/ó
r/rz
ż/g
l/l’
ą/ę
k/cz
t/ć.
Proszę w zeszycie wykonać zadania: 1., 2., 5., 6., 7 (dla chętnych)./s. 290–291.
Zdjęcia wykonanych zadań proszę wysłać na znanego Wam maila (polski.trzebiego@onet.pl)
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (30 marca)
Dzień dobry!
Dzisiejszy temat: Definicja słowotwórcza.
Poćwiczmy dziś tworzenie definicji słowotwórczej wyrazu, czyli definicji, która zawiera w sobie wyraz lub część wyrazu, od którego powstał wyraz pochodny. Inna nazwa definicji słowotwórczej to PARAFRAZA SŁWOTWÓRCZA
Przepiszcie poniższe parafrazy i spróbuje (na ich podstawie) zrobić pozostałe:
Robaczywieć – ‘stawać się robaczym’
Dziecinnieć – ‘stawać się dziecinnym’
Siwieć –
Smucić się – ‘być smutnym’
Chorować –
Komputerek – ‘mały komputer’
Maszynka –
Latareczka –
Drewniany – ‘z drewna’
Żelazny – ‘z żelaza’
Piaskowy –
Szklany –
Wypić – ‘skończyć pić’
Przesiąść – ‘siąść w inne miejsce’
Wytropić –
Rybi – ‘należący do ryby’
Koci –
Energiczny – ‘pełen energii’
Ambitny –
Słodszy – ‘bardziej słodki’
Dalszy –
Brudnawy – ‘trochę brudny’
Starawy –
Operatorka – ‘kobieta operator’
Myślicielka – ‘kobieta myśliciel’
Medyczka –
Dietetyczka –
Starofrancuski – ‘stary francuski’
Ciemnoczerwony – ‘ciemny czerwony’
Wysokopodłogowy –
Kopiować – ‘robić kopię’
Projektować –
Starzec – ‘stary człowiek’
Sztywniak – ‘
Nadciśnienie – ‘zbyt duże ciśnienie’
Nadinterpretacja –
Bibliotekarz – ‘ten, kto pracuje w bibliotece’
Lekarz – ‘ten, kto leczy’
Piekarz – ‘ten, to piecze’
Wróżbita –
Piłkarz –
Warszawianin – ‘mieszkaniec Warszawy’
Małopolanin – ‘mieszkaniec Małopolski”
Wrocławianin –
Kaszub –
Ślązak –
Kwiaciarnia – ‘sklep/ miejsce z kwiatami’
Lodziarnia – ‘sklep/miejsce z lodami’
Naleśnikarnia – ‘miejsce z naleśnikami’
Graciarnia –
Siłacz – ‘ten, kto jest silny’
Brodacz – ‘ten, kto ma brodę’
Ważniak –
Głupek –
Aby utrwalić wiedzę, proszę wykonać ćwiczenia: 2. (tu pomoże Wam tabela na s. 287. w podręczniku), 4., 5., 6., 7. i 8. na stronach 55–58 w ćwiczeniu.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (27 marca)
Dzień dobry!
Dzisiejszy temat: Tworzenie wyrazów i analiza słowotwórcza.
Od razu przejdźmy do przykładów.
Jako przypomnienie wiadomości posłuży nam ramka w ćwiczeniu na stronie 50. (zad.1).
Jak łatwo wywnioskować ze schematu umieszczonego w tym ćwiczeniu: Każdy wyraz pochodny składa się z tematu słowotwórczego i formantu słowotwórczego. Temat to część przeniesiona z wyrazu podstawowego (tego, od którego tworzymy nowy wyraz)
Ćw. 4/s. 51 (zeszyt ćwiczeń)
Wyraz ogrodowy powstał od ogród.
Naukowiec od nauka.
Papierowy od papier.
Starość od stary.
Praktykantka od praktykant.
Kucharka od kucharz.
Jeśli to już wiem, to widzimy, co z tych wyrazów podstawowych wchodzi w skład nowych wyrazów, czyli pochodnych (z pierwszej kolumny tabeli) .
Tematami są więc kolejno: ogrod/ nauk/ papier/ star/ praktykant/ kuchar
Zauważcie, że w ostatnim dochodzi do oboczności. Od słowa kucharz nie muszę nic odrzucać, bo jest tam końcówka zerowa, a tylko dodaję formant -ka. W takim razie powinniśmy mieć wyraz *kucharzka, ale przecież rz wymieniło się na r, co wiecie już z kształcenia w klasach najmłodszych.
Formanty to już tylko formalność. A więc kolejno: -owy/ -owiec/ -owy/ -ość/ -ka/ -ka. Wszystkie formanty z tego ćwiczenia to przyrostki.
Ćwiczenie 3./ s. 51.
Spróbujcie utworzyć wyrazy pochodne tak, by zgadzały się z ich opisem (definicją w nawiasach). Postarajcie się zrobić to ćwiczenie sami. Niżej umieszczam odpowiedzi do sprawdzenia.
Podaję odpowiedzi: przystojniak/ pięknie/ mówca/ zbudować/ podróżnik
To, co macie w nawiasach w tym ćwiczeniu, to przykłady definicji słowotwórczej. Taka definicja dość mocno różni się od zwykłej definicji danego słowa. Dlaczego? Po pierwsze musi ona w sobie zawierać słowo, od którego dane słowo powstało. Po drugie musi być możliwie najkrótsza. Po trzecie musi wskazywać na kategorię, do której przypisalibyśmy dane słowo. Spójrzcie:
Pisarz – ‘osoba, która pisze’ (bo słowo pisarz powstało od pisać, które jest w definicji i choć jest ono odmienione (pisze), to musi bezwzględnie pojawić się w definicji słowotwórczej).
Można też stworzyć taką definicję: pisarz – ‘ten, kto pisze’
Spójrzcie na inne:
Myśliciel – ‘osoba, która myśli”
Wypić – ‘skończyć pić”
Mówienie – ‘to, że się mówi’
Leśny – ‘taki jak las’ lub ‘związany z lasem’
Lekarka – ‘kobieta lekarz’
Piesek – ‘mały pies’
Głupek – ‘ten, kto jest głupi’
Suszarka – ‘narzędzie, które suszy’
Suszarnia – ‘miejsce, gdzie się suszy;
Suszenie – ‘to, że się suszy’
Suchość – ‘to, co jest suche’
Teraz postarajmy się zrobić ćwiczenie 2./s.50.
Podpowiadam
Wyrazy podstawowe to: ogrodzić/dowcip/ kuchnia/ liść/ skąpy/ żółty
Podam definicje słowotwórcze trzech wyrazów (resztę spróbujcie sami).
Podkreślam wyraz, który jest pochodnym (bo to jego definicję - tego pochodnego - tworzę).
I:
Ogrodzenie – ‘coś, co pozwala ogrodzić’
Skąpiec – ‘ktoś, kto jest skąpy’
Żółknąć – ‘stawać się żółtym’.
Sądzę, że teraz z ćwiczeniem 6./s. 52 nie powinno być problemu – proszę je wykonać.
Dla chętnych – ćwiczenie 8./s.53.
UWAGA! Niektóre wyrazy mogą powstawać od dwóch wyrazów (np. wyrażeń przyimkowych). Poszukajmy takich wyrazów w ćwiczeniu 10./s. 53. i podkreślmy je.
Poddasze? Tak – ‘miejsce pod dachem’
Narciarstwo? Nie XXX
Dożylny? Tak – ‘taki, który jest do żyły’
Pozostałych wyrazów wyszukajcie samodzielnie. I na tym skończymy to zadanie.
Dla utrwalenia zalogujcie się na stronę epodreczniki.pl, a dokładnie na:
https://epodreczniki.pl/a/jak-tworza-sie-slowa/DidUOiHsI
Wykonajcie ćwiczenie 1., 2., 3. Uwaga przy sprawdzaniu ćwiczenie 2. ma błędny klucz odpowiedzi, więc nie sugerujcie się nim – po prostu odpowiedzi zostały zapisane za wysoko o jeden wers.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja (26 marca)
Dzień dobry!
Rozpoczynamy nowy dział! Na pewno się cieszycie :) Do dzieła – tzn. do SŁOWOTWÓRSTWA.
Temat: Jak powstają wyrazy? – podstawowe wiadomości z dziedziny słowotwórstwa.
Moim celem jest dziś to, byście zrozumieli terminy:
Wyraz podstawowy, wyraz pochodny, podstawa słowotwórcza, formant, przyrostek, przedrostek, wrostek, formant zerowy.
Proszę obejrzeć bardzo pomocny wykład pewnej pani polonistki.
https://www.youtube.com/watch?v=QHKcOaXsIco
Przechodzimy do zadań. Podręcznik s. 284–286.
Zadanie 2./ s. 284
Zrobię je dla Was, byście lepiej zrozumieli wykład.
Mamy podać wyrazy pochodne, czyli te, które powstały od zapisanych w wyrazów.
Od słowa zmierzchać powstał oczywiście zmierzch. Zmierzchać to czasownik. Wyrzucam więc końcówkę czasownika w bezokoliczniku (-ać) i otrzymuję słowo zmierzch. Czy to jednak oznacza, że nie ma w tym wyrazie żadnego formantu? Nie. Formant jest zawsze. Zawsze trzeba jakiś formant dodać, by utworzyć nowy wyraz. W takim razie: co dodałem tutaj? Dodałem zero. Tak! Wyrzuciliśmy końcówkę -ać, ale w jej miejsce wrzuciliśmy formant zerowy – zerowy, bo wydaje się, że niczego na końcu słowa zmierzch nie ma. Ale czy faktycznie niczego tam nie ma? Odmieńmy słowo zmierzch:
Zmierzch-ø (to jest to „dziwne” zero)
Zmierzch-u
Zmierzch-owi
Okazuje się, że to, co jest, po prostu nie ujawnia się na końcu mianownika. Ten „brak” spowodował, że czasownik przestał być czasownikiem i stał się inną częścią mowy – tutaj rzeczownikiem.
Kolejny przykład.
Mam utworzyć czasownik dokonany, czyli taki, który odpowiada na pytanie co zrobić? Nie możemy nic odjąć od słowa leżeć. To nic nie da. Spróbujmy zatem dodać. I tu już jest łatwiej.
Co zrobić? Wy-leżeć
Co zrobić? Od-leżeć
Co zrobić? Prze-leżeć
Ale nie może być po-leżeć, bo nie jest to czasownik dokonany.
Jakiego formantu użyliśmy? – Przedrostka, bo jest przed wyrazem.
Kolejny przykład.
Zgrubienie od łapa – od razu (intuicyjnie) domyślamy się, że to łapsko. Jak powstało to słowo?
Od słowa łapa odrzuciłem końcówkę fleksyjną, czyli to, co się zmienia w wyrazie przy jego odmianie. Odrzuciłem więc -a. Dodałem formant -sko (przyrostek) i w ten sposób otrzymałem nowe słowo. Formant -sko tworzy właśnie między innymi zgrubienia. Spójrzcie: babsko (od baba), psisko (od pies), domisko (od dom).
Kolejny przykład
Od honoru powstaje przymiotnik (jaki?) honorowy. Od razu wpadamy na tę odpowiedź. Schemat jest ten sam. Od słowa honor nie muszę nic odrzucać albo inaczej: odrzucam końcówkę zerową, czyli mam: honor-ø, a po odrzuceniu: honor i wtedy mogę dodać przyrostek -owy.
Kolejny przykład
Stopień wyższy od zimny to zimniejszy. Od przymiotnika zimny odrzucam niepotrzebną mi końcówkę fleksyjną -y i mam wtedy zimn-, a dodaję formant przyrostkowy (przyrostek) -ejszy, za pomocą zresztą którego tworzy się stopień wyższy przymiotników w języku polskim. Dobrze więc, ale zapytacie dlaczego w takim razie mamy wyraz zimniejszy, skoro powinno być *zimnejszy? W temacie słowotwórczym mogą zachodzić małe zmiany (oboczności) i tak się stało tutaj. N pod wpływem e z formnatu -ejszy zmiękczyło się do ń.
Kolejny przykład
Rzeczownik od schować, to musi być miejsce, gdzie coś się chowa. Tak: schowek. Jak powstał ten wyraz? Od czasownika odrzuciłem -ać, ale musiałem dodać tym razem nie formant zerowy, bo nic by mi to nie dało (nie ma słowa *schow), ale formant -ek. I mamy: schow-ek.
Zad. 5./s.285 – sądzę, że sobie z nim poradzicie.
Jako notatkę zapiszcie parę wskazówek ode mnie:
1) nazwy kobiet powstają od nazw mężczyzn: nauczycielka (od nauczyciel);
2) nazwy wykonawców czynności pochodzą od czynności, które ci wykonują: pisarz (od pisać);
3) nazwy czynności będące rzeczownikami pochodzą od czasowników: myślenie (od myśleć);
4) nazwy cech będące rzeczownikami pochodzą od przymiotników: białość (od biały);
5) nazwy nosicieli cech powstają od słów, z którymi ci nosiciele się wiążą: niezdara (od niezdarny);
6) przymiotniki w stopniu wyższym pochodzą od przymiotników w stopniu równym: ładniejsza (od ładna);
7) przymiotniki w stopniu najwyższym pochodzą od przymiotników w stopniu wyższym: najładniejsza (od ładniejsza);
8) przysłówki pochodzą od przymiotników: zielono (od zielony);
9) czasowniki dokonane od niedokonanych: robić (od zrobić).
To parę najważniejszych wskazówek. Zaznajomcie się z ramkami na stronach 284. i 286.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
PS Proszę napisać mi, co u Was. Czy radzicie sobie ze zdalnym nauczaniem, czy nie macie zadawane za dużo lub za mało, czy nie pojawiły się inne kłopoty. Proszę, byście pomagali sobie nawzajem, na ile to możliwe. Kontaktujemy się mailowo.
Aktualizacja (25 marca)
Dzień dobry!
Celem mojej dzisiejszej lekcji jest pokazanie Wam, że książka Hemingwaya ma mnóstwo znaczeń dodatkowych, naddanych, metaforycznych. Chciałbym, żebyście mieli świadomość ich istnienia i umiejętność wykorzystania tych metaforycznych treści w wypowiedziach, jakie później, np. na egzaminie w klasie VIII, sami będziecie tworzyć.
W związku z tym proszę o zapisanie tematu: Heroizm człowieka w obliczu klęski na podstawie opowiadania „Stary człowiek i morze”.
Podczas omawiania lekcji poniższe kwestie są najważniejsze. Muszę mieć pewność, że je przeczytaliście. Proszę o przepisanie tej notatki (to, co poniżej, w punktach), ale ze zrozumieniem, co oznacza wyszukanie w słowniku internetowym znaczenia podkreślonych słów. Zupełnie najważniejsze kwestie zostały pogrubione, a więc to one stanowią notatkę. Jeśli chcecie (stwierdzicie, że jest to Wam potrzebne do lepszego zrozumienia), możecie przepisać całość – niemniej jednak wolałbym, byście nawet skracali niektóre punkty albo pisali własnymi słowami – to byłoby najcenniejsze. Jeśli jednak to się nie uda, wystarczy przepisanie tego, co zostało pogrubione (w formie punktów). Całość natomiast proszę przeczytać.
1. Historia rybaka jest refleksją nad życiem człowieka, nad jego słabościami i siłą, a także klęską i zwycięstwem, nad sensem życia, przeznaczeniem człowieka i walką z przeznaczeniem.
2. Santiago osiągnął stan absolutnego fizycznego wyczerpania, a moralnie stan absolutnej pokory, choć nie ma ona związku z upokorzeniem. Pokora wynika tutaj z jego doświadczenia klęski, przegranej z siłami przyrody, losu, fatum. Wreszcie z przegranej wynikającej z fizycznych ułomności starego i zmęczonego pracą człowieka.
3. Santiago moralnie zwyciężył, bo nie załamał się i nie przekreślił sensu swojego życia i wiary we własne człowieczeństwo, po tym jak stracił wszystko, o co walczył.
4. To, co przeżył protagonista to męczeństwo.
5. Santiago nie uczynił nic złego, a mimo to cierpi, przeżywa klęskę, upada. To samo dotyczy wszystkich ludzi. Zło, które nas spotyka i porażki, które ponosimy, nie są rodzajem kary, ale ludzką codziennością.
6. Rybak zwycięsko przechodzi próby wytrwałości, którą można przyrównać do ukrzyżowania Chrystusa.
7. Santiago prezentuje zgodę na poddanie się działaniu prawom przyrody i wszechświata. W jego pochylonej postaci i cieniu marlina pod taflą wód oceanu zostaje pokazana mistyczna całość i jedność łowcy i jego ofiary; łowcy i łowionego. Życie polega na utrzymywaniu cienkiej granicy „zgody” między tymi istotami, które muszą zabić, żeby przetrwać, a tymi, które muszą uciekać przed zabiciem i w ten sposób (uciekając) narażają swoich wrogów na śmierć. Harmonia istnienia polega na balansowaniu życia i śmierci. Przecież Santiago musi zabić, by żyć. Do tej czynności podchodzi więc z pewnym namaszczeniem, wręcz świętością. Dlatego też Santiago musi kochać swoją ofiarę, marlina. Gdy jednak czas trzymania ryby na lince przedłuża się, dzieje się coś dziwnego. Bohater jakby lepiej uświadamia sobie tę prawdę, że on – łowca, ten, który poluje i odbiera życie, jest zależny od swojej ofiary, która przyczynia się do jego przeżycia.
8. Hemingway ukazuje determinację człowieka i to, do czego człowiek jest zdolny, gdy mu na czymś naprawdę zależy.
9. Ludzki los jest pełen tragizmu, ale i bohaterstwa.
10. Santiago zastanawia się dlaczego opuściło go szczęście, czy dlatego, że wypłynął za daleko? Czy w ogóle istnieje coś takiego jak szczęście?
11. Człowiek ma wolę i siłę, by walczyć. Człowiek żyje dzięki marzeniom i dla nich. Marzeniem Santiago było złowienie wielkiej ryby i nie poddał się, nim go nie zrealizował.
12. Człowiek jest zbyt silny, by się poddać, by dać się pokonać. Życie tak długo ma sens i wartość, dopóki człowiek umie i chce walczyć o spełnienie swych dążeń, idei, pragnień… Już samo pragnienie dążenia do celu jest zaczątkiem walki. Ta walka jest sensem życia każdego człowieka.
13. Dzieje rybaka to alegoria życia ludzkiego – szczęście trwa krótką chwilę, cały czas trzeba o nie walczyć.
15. Człowiek jest istotą godną.
16. Motyw przyjaźni – oddanie Manolina przejawia się w czynach i byciu wiernym drugiemu człowiekowi przy jednoczesnym poszanowaniu jego godności. Santiago wie, iż jest wzorem dla chłopca, który pomaga mu z całych sił. To dodaje rybakowi siły do walki i prezentowania postawy optymistycznej. Salao wie, że gdyby nie chłopiec, byłby nikomu niepotrzebny.
17. Motyw starości – bohater ma jeszcze dużą siłę fizyczną, ale jednocześnie zdaje sobie sprawę z tego, że staje się coraz bardziej niedołężny. Wygraną walkę z rybą zawdzięcza głównie wielkiemu doświadczeniu, a nie wielkiej sile fizycznej. W utworze nie ma ukazanej walki między pokoleniami, między ustępującym tym, co stare i wchodzącym na to miejsce tym, co młode. Uwydatnione zostaje człowieczeństwo jako takie, w różnych etapach swojego jestestwa oraz ciągłość pokoleń.
18. Pochwała męskości – pochwała czynów, a nie słów oraz siły wewnętrznej większej od tężyzny fizycznej.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
PS Przy korespondencji elektronicznej proszę zachowywać wszystkie zasady pisania listu elektronicznego, a więc przywitanie (nad Waszym tekstem, po lewej stronie), treść listu, formuła kończąca i podpis. Za formułę kończącą przyjmujemy słowo "Pozdrawiam" :)
Uwaga !!! (24 marca)
Bardzo proszę wszystkich uczniów mojej klasy o napisanie do mnie na adres e-mail, który podałem dziś we wcześniejszej wiadomości, czyli: polski.trzebiego@onet.pl
Proszę wysłać do mnie wiadomość "na przywitanie" :) z podaniem swojego imienia i nazwiska, jeśli nie będzie to w oczywisty sposób czytelne z Waszego maila. Wieczorem każdy z uczniów dostanie ode mnie wiadomość zwrotną, w której znajdą się login i hasło do strony: Epodreczniki.pl (https://epodreczniki.pl/). Tam będą umieszczone materiały przydatne do nauki. Czekam na Wasze maile. Odpowiem wieczorem.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja: 24 marca
Dzień dobry!
Proszę o zapisanie tematu: Portret starego rybaka.
Proszę wyszukać w internecie następujące obrazy:
„Portret rybaka z Belle-Ile” (autor: Claude Monet)
„Portret rybaka” (autor: Vincent van Gogh)
„Rybak” (autor: Leon Wyczółkowski).
Jeśli będą trudności ze znalezieniem, to obrazy powinny być dostępne tutaj:
https://prezi.com/p/ccofn19dhrqf/stary-czowiek-i-morze-e-hemingway/
Zwróćcie uwagę na to, że wszyscy malarze skoncentrowali się na twarzach mężczyzn. Ponadto każda z nich ma swoje indywidualne, niepowtarzalne cechy.
Proszę, byście wybrali jeden obraz, który mógłby stanowić portret Santiago i uzasadnili, dlaczego tak Wam się wydaje (3–4 zdania).
Teraz wyszukajcie w tekście Hemingwaya opisu wyglądu Santiago. Od słów: „Stary był suchy i chudy…”. Czy opis literacki jest zindywidualizowany, czy ma swoje szczególne cechy? Nie jest zindywidualizowany – to mógłby być wygląd każdego rybaka. Jedyne, co wyróżnia Santiago, to oczy. Ale z drugiej strony to, co narrator mówi o oczach, jest dla nas informacją o jego charakterze, a nie wyglądzie. Stąd wniosek i notatka ߘ꼯span>:
Nie można stworzyć ………………….. starego rybaka z opowiadania ……………………….., ponieważ …………………………. nie udziela nam prawie żadnych …………………….. na temat wyglądu swego bohatera. Jego opis daje tylko złudzenie, że wiemy, jak wygląda. Jeśli chodzi o oczy bohatera, to niosą one informacje o jego ……………………. .
Na czwartek (do godz. 15.00) czekam na emaile z opisem obrazu Leona Wyczółkowskiego „Rybak”. Pracę proszę wysłać w dokumencie tekstowym, czcionka – 12, Times New Roman, interlinia 1,5, tekst wyjustowany, minimalna liczba słów –150. Wszelkie prace proszę przesyłać na adres: polski.trzebiego@onet.pl
Prace wraz z moimi komentarzami odeślę na Wasze maile.
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent
Aktualizacja: 23 marca
Dzień dobry!
W związku z tym, że czas nieobecności w szkole przedłuży się, jesteśmy zmuszeni wrócić do trybu zwykłego, ale w niezwykłych okolicznościach…
Proszę, abyście wrócili myślami do lektury „Stary człowiek i morze” i zapisali temat: Wielki Salao – Santiago – charakterystyka postaci.
Podaję notatkę pod tematem, którą jednak musicie dokończyć. W tabeli w części z oznaczeniami literowymi (A, B, C…) podane zostały zdania lub sformułowania mające charakter opinii o Santiago, zaś w części z oznaczeniami cyfrowymi (1, 2, 3…) podano argumenty potwierdzające te opinie. Proszę, żebyście połączyli je ze sobą (tak jak pokazano we wzorze), a następnie zapisali na tej podstawie krótką notatkę o Santiago.
A
Spracowany.
1.
Lubił medytować nad sprawami nieoczywistymi, niebanalnymi, dotyczącymi ludzkiego istnienia, losu, szczęścia, fatum, grzechu, wiary i nadziei.
B
Pechowiec.
2.
Często jego jedynym „posiłkiem” była woda.
C
Zafascynowany światem i przyrodą.
3.
Gdy złowił zwierzę, zawsze odnosił się do niego z szacunkiem, a nawet pewną czcią.
D
Zwyciężony zwycięzca.
4.
W beznadziejnej sytuacji, w której się znalazł, myślał: „Chłopiec może się niepokoić”.
E
Miał świetny wzrok.
5.
Miał zniszczone ciało, a na skórze można było dostrzec plamy po niezłośliwym raku skóry.
F
Wrażliwy i myślący o innych.
6.
Umiał wyrazić podziw dla natury, obserwował zwierzęta, znał wiele gatunków ryb, a także potrafił odczytywać znaki, jakie dawała natura.
G
Niewykształcony, ale mądry.
7.
Inni rybacy mówili tak o nim, gdyż często zdarzało mu się nie złowić przez wiele dni ani jednej ryby.
H
Był biedny.
8.
Codziennie pijąc tran, spowodował, że mimo późnego wieku, mógł szczycić się umiejętnością dostrzegania szczegółów z dużej odległości.
I
Czuł mistyczną więź między ofiarą i łowcą.
9.
Klęskę przyjął z podniesioną głową, nie przeklął własnego losu.
J
Wojownik.
10.
Nigdy nie opuszczała go nadzieja, zawsze umiał znaleźć pocieszenie, morze traktował jak swoją żonę.
K
Kochający życie.
11.
W jego pomarszczonej twarzy błyszczały się pełne siły i blasku oczy.
L
Młody duchem.
12.
Walczył z oddaniem i determinacją do samego końca. Najpierw musiał pokonać swoje słabości i ułomności, następnie marlina, później stawił czoła rekinom, by wreszcie zmierzyć się z przegraną.
Przykład rozpoczęcia notatki:
(A5) Santiago to człowiek spracowany, czego możemy się domyślić, gdy skoncentrujemy się na jego wyglądzie. Miał on zniszczone ciało, a na skórze widniały plamy po niezłośliwym nowotworze.
Pozdrawiam
Drodzy Uczniowie klasy VII!
W związku z położeniem nacisku na Waszą samodzielną pracę, co związane jest z nauczaniem zdalnym, chciałbym, żebyśmy przerwali omawianie lektury „Stary człowiek i morze”. Powrócimy do niej, gdy sytuacja – miejmy nadzieję – ulegnie normalizacji. Tymczasem proszę o to, byście przygotowali się jak najrzetelniej do omawiania kolejnej pozycji, którą jest „Latarnik” Henryka Sienkiewicza. W tym celu:
1. Proszę zapoznać się z tekstem lektury „Latarnik”; dostęp:
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/latarnik.html
2. Proszę zapisać w zeszytach temat: Emigracja – trudne doświadczenia Polaków pozbawionych bytu państwowego na przykładzie Skawińskiego – głównego bohatera noweli H. Sienkiewicza.
Tutaj pod tematem proszę wykonać następujące zadania:
A. Proszę odpowiedzieć zwięźle, ale pełnymi zdaniami na pytania i polecenia:
Ile lat miał główny bohater?
Jakiej narodowości był główny bohater?
Dlaczego Skawiński pragnął objąć posadę latarnika?
Wymień cztery zawody, których podjął się Skawiński zanim został latarnikiem.
Wymień trzy niepowodzenia, których główny bohater doświadczył w swoim życiu.
Opisz zwykły dzień Skawińskiego jako latarnika na wyspie.
Co Skawiński robił w dzień wolny?
W jaki dzień tygodnia Skawiński opuszczał wyspę?
Ile lat Skawiński nie widział ojczyzny?
Dlaczego Skawiński dostał polskie książki?
Dlaczego Skawiński stracił posadę latarnika?
Kim dla Skawińskiego był Falconbridge?
Jakich wiadomości Skawiński szukał w „Heraldzie” pożyczonym od Falconbridge’a?
W jaki sposób Skawiński był zaopatrywany w żywność i wodę?
Kim był Johns?
Co po wypowiedzeniu pracy staje się dla bohatera najważniejsze?
Na ilu kontynentach był Skawiński, zanim trafił do Ameryki?
W jaki sposób Skawiński udowodnił, że był walecznym żołnierzem?
W jaki sposób Skawiński wykonywał powierzone mu obowiązki latarnika?
Czy – zanim Skawiński podjął się pracy latarnika – wiedział, z czym się wiąże służba morska? Gdzie był Skawiński, gdy dowiedział się o wakacie na stanowisku latarnika?
Na co Skawiński wydawał swoją miesięczną pensję?
Jakie wrażenie wywarła na bohaterze polska książka, którą dostał w paczce?
B. Proszę wykonać następnie wszystkie zadania z karty pracy „Wydarzenia w noweli Henryka Sienkiewicza”.
-Latarnik-_Wydarzenia_w_noweli_H._Sienkiewicza.pdf
C. Proszę wykonać w zeszycie zadania z podręcznika: 2./s.168., 6./s.169 i 11./s.169.
3.
D. Proszę zapisać kolejny temat: „Latarnik” jako przykład noweli.
Uwaga: Cechy noweli zostały podane w podręczniku w ramce na stronie 168. Proszę zapoznać się z nimi, następnie wykonać kartę pracy (wydrukować lub przepisać do zeszytu): „Cechy gatunkowe noweli”.
-Latarnik-Cechy_gatunkowe_noweli.pdf
Rozkład pracy: sugeruję lekturę przeczytać dziś, następnie jutro wykonać zadania z punktu A., w środę punkt B., w czwartek – C., w piątek – D.
Do wszystkich opracowanych przez Was materiałów powrócimy, gdy zostaną wznowione lekcje w tradycyjnej formie. Wykonanie powyższych zadań nie jest rozumiane jako zrealizowanie tematu, a przygotowanie się do niego.
Życzę rzetelnej, spokojnej i przyjemnej pracy
Pozdrawiam
Wychowawca Piotr Arent