Klasa VIII
Aktualizacja 21 IV 2022
Temat: Polska sarmacka – Polska szlachecka. Obyczaje w „Panu Tadeuszu”.
1. Mówiąc o dziele Mickiewicza, nie sposób pominąć terminu „sarmatyzm”. Sarmatyzm to styl życia, obyczaje i ideologia polskiej szlachty XVII i XVIII wieku, wywodzące się z przekonania o pochodzeniu od starożytnego wojowniczego ludu Sarmatów i tym samym przekonania o wyższości polskiej kultury, obyczajowości i struktury politycznej. Początkowo sarmatyzm był zjawiskiem pozytywnym, ale z biegiem czasu szlachetne ideały uległy degradacji i bywały symbolem zacofania i konserwatyzmu.
2. Szlachta polska nie jest jednolita, zwłaszcza jeśli chodzi o zasoby majątkowe. I tak mamy najzamożniejszą i mającą wiele wpływów politycznych magnaterię (ród Horeszków), szlachtę bogatą (ród Sopliców i przyjaciele domu), średnią i drobną, a także gołotą i szlachtą zaściankową (szlachta dobrzyńska).
3. Szlachta w „Panu Tadeuszu” jest bohaterem zbiorowym. To znaczy, że Mickiewicz w swoim dziele przedstawił jakby charakterystykę nie tyle poszczególnych bohaterów, jednostek, ale stworzył portret całej grupy ludzi – w tym przypadku szlachty właśnie.
4.
a) SZLACHTA POLSKA wyznaje wartości takie jak: ojczyzna, więzi rodzinne, honor, tradycja.
b) SZLACHTA POLSKA ma wady. Są to: kłótliwość, zapalczywość, gwałtowność, mściwość, buta, nadmierna duma i pycha, pieniactwo, przewrażliwienie na punkcie honoru, kierowanie się prywatą, skłonność od wypitki i obżarstwa.
c) SZLACHTA POLSKA ma też zalety. Należą do nich: patriotyzm, waleczność, odwaga, męstwo, honorowość, umiejętność zjednoczenia się przeciwko wspólnemu wrogowi, gościnność.
Adam Mickiewicz przedstawił złożony obraz tej warstwy społecznej. Skrytykował wady, które przyczyniły się do upadku Rzeczpospolitej, oraz wskazał to, co było dobre i warte podziwu.
5. Na obyczajowość szlachty składają się:
a) tytuły szlacheckie (klucznik, hrabia, podkomorzy, sędzia ziemski, woźny trybunału, rejent, wojski i asesor):
woźny – w dawnej Polsce: niższy urzędnik sądowy; Protazy Brzechalski;
wojski – w dawnej Polsce: urzędnik ziemski sprawujący pieczę nad rodzinami i mieniem szlachty w czasie pospolitego ruszenia, pełniący też obowiązki sędziego w zastępstwie starosty; Hreczecha;
asesor – w dawnej Polsce: urzędnik towarzyszący sędziemu lub marszałkowi sejmiku; też: sędzia sądu nadwornego, sejmikowego lub marszałkowskiego;
rejent – dawniej notariusz; Bolesta;
podkomorzy – od XIV w.: urzędnik ziemski rozstrzygający spory graniczne;
klucznik – urzędnik zarządzający kluczem majątków ziemskich; później godność honorowa; Gerwazy Rębajło;
b) wygląd strojów (np. Zosi, Gerwazego, szlachty zaściankowej, Podkomorzego);
c) obyczaje szlacheckie (np. zachowanie odpowiedniego porządku siedzenia i usługiwanie damom przy stole, grzybobranie, specjalny proces parzenia i podawania kawy, zajazdy, uroczyste biesiadowanie za bogato i różnorodnie zastawionym stołem, podawanie czarnej polewki, służenie przy stole włościanom przez nowych dziedziców podczas pierwszej uczty, tańczenie poloneza);
d) życie w siedzibach typowo szlacheckich (dwór Sopliców, zamek, zaścianek).
Temat rozprawki: „Pan Tadeusz” jako skarbnica wiedzy o Polsce szlacheckiej.
W rozprawce podaję argumenty, a Waszym zadaniem jest dopisanie przykładów spośród podanych w ramce poniżej oraz z powyższej notatki. Rozprawkę proszę mieć w zeszycie, może być wydrukowana i wklejona. Proszę ją także mi przesłać.
Rozprawka
Dzieło Adama Mickiewicza z pewnością można traktować jako wielką księgę mówiącą wiele o Polsce, w której żyła szlachta. W „Panu Tadeuszu” nasz romantyczny wieszcz pokazuje obraz szlachty polskiej, czyli grupy społecznej, która wiązała swoje pochodzenie z legendarnymi Sarmatami. Szlachta żyła w swoich siedzibach według określonych zasad, obyczajów, ubierała się w określony sposób, a jej członkowie mieli odpowiednie tytuły. O tym wszystkim możemy dowiedzieć się z dzieła najwybitniejszego polskiego poety. Łatwo też dostrzec jej wady i zalety oraz określić, jakie wartości były dla szlachty ważne. W poniższych argumentach z pewnością uda mi się udowodnić tezę, iż „Pan Tadeusz” jest skarbnicą wiedzy o Polsce szlacheckiej.
Po pierwsze wszyscy bohaterowie książki należą do szlachty i posługują się tytułami, które były dla tej warstwy społecznej typowe. ..........................................................…………………………….. …………………………………………………….……………………………………………………………………… ……………………tu proszę wymienić informacje z punktu 2 i 5a z notatki ..........................................
Kolejnym argumentem świadczącym o tym, że „Pana Tadeusza” możemy traktować jako źródło wiedzy o szlachcie są przedstawione w nim obyczaje. …………………………….. …………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….….……………………………………………………………………………………………….….……………………………tu proszę wymienić informacje z punktu 5c z notatki………………. ……………………………………………………………………………….….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Z dzieła Mickiewicza dowiadujemy się nawet, jak ubierała się szlachta. ……………………………..…………………………………………………….……………………………………………………………………………………………….….…………………………………………………………………………………………tu proszę wymienić informacje z punktu 5b z notatki…………….……… ……………………………………………….….……………………………………………………………………………………………….….……………….
Ostatnim i jednocześnie podsumowującym moją tezę argumentem jest to, że na podstawie epopei możemy naszkicować psychologiczny portret każdego typowego szlachcica z jego wadami i zaletami. …………………………………………….……………………………………………………………………………………………….….……………………………………………………………………………………………….….…………… ……………….tu proszę wymienić informacje z punktu 4b i 4c z notatki……………….. ………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………………………………….
Podsumowanie napiszecie sami. 😊
Z tego skorzystaj koniecznie (BANK PRZYKŁADÓW):
Staropolska gościnność – brama dworku otwarta i czekająca na gości/ praca kończona na polu wraz z zachodem słońca/ towarzystwo musi utrzymywać odpowiedni porządek podczas przechadzki i podczas zajmowania miejsca przy stole/ Podkomorzy, który ma ogromny szacunek siada najwyżej, tuż przy gospodarzu/ Panny nie mogą iść przy młodzieńcach/ Wojski słynie z ogromnego sentymenty do polowań na dziką zwierzynę, co było kiedyś jedną z ulubionych rozrywek szlachty/ młodzieńcy powinni usługiwać damom przy stole/ w każdym szanującym się domu powinna być osobna służąca do parzenia kawy – kawiarka/ po udanym polowaniu wznosi się toasty i gotuje się staropolski bigos/ szlachta uwielbia się kłócić, co widać w zachowaniu szlachty dobrzyńskiej/ wystawne uczty/ wolny czas szlachta spędza na grzybobraniach, grze w kartach, tańczeniu poloneza/ podczas polowania grano na rogu/ Sędzia zwraca uwagę na gościnność i grzeczność, a podczas wieczerzy wygłasza nawet naukę o grzeczności/ najważniejsze miejsce przy stole zajmowała osoba ze względu na swój wiek lub urząd/ na stole królują zupy: barszcz królewski i rosół staropolski, a także dziczyzna/ mężczyźni powinni usługiwać kobietom/ często spory i kłótnie kończyły się pojedynkami/ w dworku Soplicowie znajdują się portrety narodowych bohaterów: Kościuszki, Rejtana, Korsaka, Jasińskiego/ to patrioci – Sędzia wyraża chęć ustania na czele powstania na Litwie/ główną osią konfliktu w książce jest spór o zamek między Horeszkami a Soplicami/ cały czas kłócą się Rejent i Asesor – o psy, strzelby, celny strzał do niedźwiedzia/ istnieją też spory sąsiedzkie: między Sędzią a Dobrzyńskimi/+ Wasze przykłady (zwłaszcza dotyczące ubioru).
Aktualizacja 13 V 2021
Poniżej podaję zadania, które należy wykonać na poniedziałek, gdyż w tej formie będzie przeprowadzony test powtórzeniowy ze słowotwórstwa.
1. Podaj wyrazy podstawowe poniższych. Za pomocą równania pokaż, jak doszło do powstania mowych wyrazów.
Wzór: rowerzysta
rower + -ysta (przyrostek) = rowerzysta
oboczności: r:rz tematy oboczne: rower-//rowerz-
a) prośba;
b) żądanie;
c) podnóżek;
d) szklany;
e) roztropność.
2. Wypisz formanty z poniższych wyrazów:
Wzór: mrowisko – formant: -isko
a) pilność;
b) pralnia;
c) spych;
d) trenerka;
e) wyprostować.
3. Podaj definicję (parafrazę) słowotwórczą poniższych wyrazów:
a) narożnik –
b) poduszeczka –
c) bibliotekarka –
d) komputerowy –
e) drapanie –
4.Podkreśl (wypisz) zrosty:
Łamistrajk, grzybobranie, Białystok, towaroznawca, duszpasterz
5. Podkreśl (wypisz) złożenia:
Biało-czarny, Wielki Piątek, wniebowzięcie, czarnoziem
6. Dopisz do podanych wyrazy pochodne, które spełniają podany w nawiasie warunek:
Wzór: myć MYJKA (narzędzie)
a) but …………………. (zgrubienie);
b) konstrukcja ……………….. (nazwa zawodu);
c) tkać ………………… (nazwa miejsca);
d) pudełko …………………….. (zdrobnienie);
e) szyć ……………………… (czasownik dokonany);
f) zdrada…………………………. (rzeczownik będący nazwą wykonawcy czynności).
7. Do każdego wyrazu wypisz w dokładnie takiej kolejności jego: wyraz podstawowy, podstawę słowotwórczą (część wyrazu podstawowego, która przeszła do wyrazu pochodnego), formant, oboczność/oboczności.
Wzór: leśny: las, leś-, -ny, e:a, s:ś
a) zapałka:
b) rozwaga:
c) spych:
d) dróżka:
e) mądrzejszy:
f) przemalować:
g) biblioteczny:
Dzisiejsza lekcja
Przykładowa rozprawka (bez zakończenia). Temat rozprawki: Miłość ma wiele wcieleń. Udowodnij to zdanie, odnosząc się do literatury.
Wasza praca polega na przepisaniu rozprawki do zeszytu.
Miłość to relacja międzyludzka, pozytywne uczucie żywione do innej osoby. Może ono wynikać z zauroczenia cechami wyglądu drugiej osoby lub jej charakterem. Miłość potrafi być czysta, bezinteresowna, trudna, dojrzała, dziecinna, pełna wyrzeczeń czy sielankowa. W poniższych argumentach będę starać się potwierdzić tezę, iż miłość wiele ma imion.
Przede wszystkim miłość można nazwać emocjonalnym dojrzewaniem. Zmianą, która polega na tym, że najpierw ktoś tylko pożąda, a za to później jest w stanie zdobyć się na wiele wyrzeczeń, by tylko być z tą drugą, ukochaną osobą. W ,,Quo vadis” Henryka Sienkiewicza Marek Winicjusz pragnie młodej chrześcijanki o imieniu Ligia. Posuwa się nawet do próby jej porwania, podczaj której ginie wynajęty Kroton, a on sam zostaje ranny. Młoda dziewczyna kocha patrycjusza, ale nie pochwala jego zachowania i politeistycznej płaskiej religii. Mężczyzna nie rozumie z kolei chrześcijaństwa, ale dla Ligii podejmuje wysiłek polegający na próbie przyswojenia tej religii. Wreszcie z miłości do ukochanej zmienia wiarę na wyznawaną przez Kallinę. Przyjmuje chrzest. Gdy wina za pożar miasta spada na wyznawców Chrystusa, ci są zamykani w celach oraz mordowani w amfiteatrze ku uciesze tłumów. Marek robi wszystko, by do końca nie opuścić wybranki serca. Zatrudnia się w więzieniu przy noszeniu zwłok, próbuje przekupić strażników, modli się i wierzy. Po wygranej walce Ursusa z turem Winicjusz schodzi do ukochanej i zdobywa ją ku uciesze wiwatującego tłumu. Przykład z tej lektury pokazuje, że miłość jest jednolita i niezmienna, a dojrzewa, pogłębia się.
Kochać można nie tylko inną osobę, czasem obiektem tego uczucia może być coś abstrakcyjnego: Bóg, praca czy ojczyzna. Tu dobrym przykładem jest ,,Latarnik”, w którym ukazana została właśnie miłość do ojczyzny. Skawiński jest emigrantem walczącym w różnych częściach świata. Bohater mimo licznych wędrówek po obcych kontynentach i wielu podejmowanych zawodów nie zapomniał o swoim pochodzeniu. Tłumił jednak swoją miłość do ojczyzny i tęsknotę za nią. Mimo to stale oczekiwał wiadomości o wyzwoleniu Polski, czytał gazety przychodzące z Europy i szukał w nich informacji w szczególności dotyczących Polski. Kiedy dostał przesyłkę z polskimi książkami, wśród których znalazł „Pana Tadeusza”, ponownie odrodziła się w nim tęsknota za ojczyzną. Stało się to w nieoczekiwanym momencie, gdy znalazł już ukojenie w pustelniczym życiu latarnika.
Najbardziej typowym rodzajem miłości jest chyba ten, który dotyczy uczucia rodzącego się między kobietą a mężczyzną. Często jednak zakochani pochodzą z odmiennych kultur czy wrogo nastawionych do siebie domów. Tak było w komedii ,,Zemsta”. Klara i Wacław kochają się, ale przez Rejenta i Cześnika muszą ukrywać swój związek. W przeciwieństwie do typowej miłości romantycznej więź, jaka jest między nimi, i utrudnienia, jakie napotykają oni na swojej drodze, nie wpędzają ich w rozpacz, tylko skłaniają do działania. Młodzi bohaterowie walczą, by ich uczucie mogło w końcu wyjść na ,,światło dzienne”. Dzięki sile miłości udaje im się znaleźć wyjście z problemowej sytuacji i przy okazji zaprowadzić pokój w zamku.
Można mówić także o miłości pozbawionej aspektu pożądania cielesnego. Mam tu na myśli miłość do drugiego człowieka jako przedstawiciela rodzaju ludzkiego. W ,,Opowieści wigilijnej” Charlesa Dickensa pokazana jest miłość siostrzeńca Ebenezera Srooge’a do wuja, którego ten zaprasza na Wigilię. Skąpiec odrzuca zaproszenie i wyprasza Freda ze swojego kantoru. Następne wydarzenia, czyli odwiedziny duchów przeszłych, teraźniejszych i przyszłych świąt zmieniają go jednak na dobre. Nareszcie zaczyna czuć, kochać i postrzegać świat inaczej niż robił to przed przemianą. Postanawia spędzić Wigilię wraz z Fredem oraz wysyła największego indyka dla rodziny jego pracownika Boba, którego źle traktował. Następnego dnia przychodzi w odwiedziny do Cratchita (swojego pracownika) i daje mu podwyżkę. Postanawia pomóc mu ze względu na chore dziecko Cratchita. Po prostu zaczyna rozumieć potrzeby innych, czyli kochać innych ludzi.
Aktualizacja 22 IV
Lekcja znajduje się w załączniku.
Rozprawka_o_odwadze_-_cwiczenia.rtf
Aktualizacja 16 IV
CO BĘDZIE NA TEŚCIE?
To jest w załączniku :)
Zielona_skrzynka_pytan_Pan_Tadeusz.rtf
Aktualizacja 15 IV
Temat: „Pan Tadeusz” jako epopeja narodowa.
Proszę przypomnieć sobie (przeczytać) informacje o tytule
Analiza tytułu:
a) PAN TADEUSZ
tytułowy bohater, syn Jacka Soplicy;
b) CZYLI OSTATNI ZAJAZD NA LITWIE.
Wydarzenia:
powrót Tadeusza za studiów ▪ grzybobranie, polowanie, uczty ▪ najazd zbrojny szlachty zaściankowej na Sopliców w celu wyegzekwowania prawa Hrabiego do zamku ▪ bitwa z Rosjanami ▪ śmierć Jacka Soplicy ▪ emigracja uczestników bitwy z Rosjanami; perypetie miłosne Tadeusza Soplicy ▪ wizyta gen. Dąbrowskiego w Soplicowie ▪ potrójne zaręczyny
c) HISTORIA SZLACHECKA Z R. 1811 I 1812,
bohater zbiorowy: szlachta: magnaci, zamożni szlachcice, szlachta zaściankowa
czas wydarzeń: kilka dni lata 1811 r. i jeden dzień wiosny 1812 r.
d) WE DWUNASTU KSIĘGACH WIERSZEM.
forma i budowa utworu
NOTATKA DO ZAPISANIA I ZAPAMIĘTANIA:
2. EPOPEJA
– poetycki utwór wielowątkowy, którego tematem jest życie narodu w ważnym okresie dziejowymW „Panu Tadeuszu” akcja dzieje się w ważnym okresie dziejowym, jakim jest wyprawa Napoleona na Rosję i związane z nią nadzieje Polaków na odzyskanie niepodległości.
– w utworze takim występuje bogate tło obyczajowe, realizm przedstawienia, odzwierciedlone jest wszechstronne życie społeczeństwa;
W „Panu Tadeuszu” pokazany jest w szerokiej perspektywie obraz Polski szlacheckiej. Widzimy podstawowe warstwy ówczesnego społeczeństwa: magnatów (Stolnik Horeszko), zamożną szlachtę (Podkomorzy), szlachtę średniozamożną (sędzia Soplica), ubogą szlachtę (Dobrzyńscy), chłopów (występują epizodycznie, np. powracają z prac polowych). Mickiewicz pokazał, jak wyglądało życie w Polsce. Widzimy uczty, okolicznościowe biesiady, polowania, grzybobrania, tańce, kult tradycji, wiary, patriotyzmu. Postacie są typowe dla tamtych czasów nie tylko ze względu na noszony strój, ale też sposób życia, mówienia, a nawet myślenia. Bohaterem zbiorowym jest szlachta, która reprezentuje cały naród.
– przedstawia losy bohatera jednostkowego, którego życie związane jest z życiem narodu;
W „Panu Tadeuszu” tą postacią jest ksiądz Robak, a jego życie splata się ze sprawami ojczyzny poprzez organizowanie powstania, walkę narodowowyzwoleńczą i gorliwą służbę.
– występuje narrator wszechwiedzący i wszechobecny;
W „Panu Tadeuszu” ujawnia się on w lirycznych dygresjach oraz inwokacji.
–„Pan Tadeusz” spełnia formalne wymogi epopei, bo:
- zawiera trzy wątki (Losy Jacka Soplicy, Spór o zamek, Sprawa walki narodowowyzwoleńczej);
- składa się z 12 ksiąg, jest pisany wierszem sylabicznym, trzynastozgłoskowym;
- ma walory artystyczne (bogata akcja, elementy sensacyjne – postać Robaka, realizm i prawda historyczna).
– występuje indywidualizacja języka postaci – każda postać ma nieco inny styl mówienia, co znacząco wpływa na psychologiczny rys postaci i go uwiarygadnia; ponadto mamy styl podniosły (gdy mówi się o uroczystych zdarzeniach), styl realistyczny (w opisie obyczajów czy stroju), styl poetycki (w opisach przyrody).
„Pan Tadeusz” spełnia wszystkie warunki epopei, ale przede wszystkim jest epopeją narodową, bo spełniał i nadal spełnia w życiu Polaków ważną rolę – to „Biblia” polskości, katechizm polskości uczący nas miłości do ziemi ojczystej.
Aktualizacja 12 IV
Materiały dla osób, które nie mogą wziąć udziału w konsultacjach, znajdują się poniżej:
-Pan-Tadeusz-lektura-obowiazkowa-_Opisy_przyrody(1).doc
Aktualizacja 8 IV
Temat: Tak wyglądał zajazd – praca z tekstem.
I
Przeczytaj tekst „Pana Tadeusza”: ks. VIII (od wersu 638. do końca) i całą księgę IX, a następnie odpowiedz na poniższe pytania. Odpowiedzi na pytania zawarte są w tekście w takiej kolejności, w jakiej występują pytania, więc najlepszym sposobem rozwiązania testu jest odpowiadanie na nie zgodnie z ich kolejnością. Nie cytuj, chyba że polecenie wyraźnie nakazuje cytowanie.
Z księgi VIII
1. Dlaczego Hrabia zaprzestał ataku na Tadeusza?
2. Podaj dwa argumenty, które Sędzia przytoczył w celu przekonania Hrabiego do odstąpienia od zajazdu (napaści) na dwór w Soplicowie.
3. Kto, powołując się na prawo, próbował powstrzymać Hrabiego od zajazdu? Jakie to było prawo? Jak dla tej osoby skończyła się próba przekonania Hrabiego?
4. Z kim Hrabia dokonał zajazdu, ale dlaczego wyprzedził swoich towarzyszy w przybyciu do dworu?
5. Gdzie ukrył się Woźny i dlaczego szukał go Gerwazy?
6. Przepisz cytat, w którym Gerwazy grzecznie grozi Woźnemu.
7. Kto dokonał „mordu” na ptactwie Zosi?
8. Jak dla robiących zajazd kończy się VIII księga?
Z księgi IX
9. Wymień 4 nazwy rodów szlachty, które bronią Soplicowa (gdyż rody te są skłócone z Dobrzyńskimi).
10. Kto prawdopodobnie sprowadził obce wojska do dworu w Soplicowie, jakie to były wojska?
11. Przepisz pierwszy i ostatni wers dłuższego fragmentu, w którym jest mowa o przeszłości Płuta (nie chodzi o oskarżenie go o kradzież).
12. Jakie kary dla Polaków są przewidziane w żółtej księdze? Która z nich grozi za zajazd?
13. Za kogo przebrany, z iloma wozami i z kim przyjeżdża do dworu ksiądz Robak?
14. Kogo udaje się upić podczas śniadania. O jakich trzech rozrywkach mówi Płut?
15. Za co Tadeusz uderzył w policzek Płuta i do czego to doprowadziło?
16. Jak Gerwazy uratował Chrzciciela, gdy ten przytrzymywany był przez dwóch Moskali.
17. Kto dowodził szlachtą polską i dlaczego sam nie walczył?
18. Przepisz fragment tekstu, w którym jest mowa o włączeniu się do walki Tadeusza.
19. Kto wezwał Tadeusza na pojedynek, ale sam i tak nie walczył. Kto ostatecznie pojedynkował się za Tadeusza i z kim?
20. Ze słów: Wojski, sernica i Woźny ułóż logiczne zdanie odnoszące się do tekstu.
21. Przepisz pierwszy wers fragmentu, w którym jest mowa o tym, jak Robak ratuje życie Gerwazemu.
22. Co stało się z Rykowem, a co z Płutem?
Na odpowiedzi czekam tylko do końca piątku. Praca na ocenę. Odpowiedzi koniecznie proszę zapisać w pliku word.
Aktualizacja 25 III
Lekcja znajduje się w załączniku:
Pan_Tadeusz_-_wiadomosci_wstepne.rtf
Aktualizacja 25 II
DZIŚ LEKTURA OBOWIĄZKOWA!
Temat: „Elegia o… (chłopcu polskim)” jako metafora losu dziecka doświadczonego przez wojnę.
1. Zanim przeczytacie wiersz, uzupełnijcie tabelę skojarzeniami. Ja wpisuję jeden przykład (w kolumnie „co?”), a Wy dopisujecie kolejne dwa (tabela do przepisania w zeszycie).
Co robić? Czym? Co?
Haftować Kordonkiem, muliną Wzorki
Malować Akwarelami, farbami Kwiaty
Wyszywać Nićmi ściegiProszę teraz zapoznać się z tekstem Krzysztofa Kamila Baczyńskiego znajdującym się w podręczniku na stronie 233. Teraz uzupełnijcie taką samą tabelę, ale na podstawie tekstu Baczyńskiego.
Co robić? Czym? Co?
Haftować
Malować
Wyszywać2. Do podpunktów notatki dopasujcie znajdujące się niżej opisy (i przepiszcie do zeszytu).
a) Temat wiersza:
b) Charakterystyka nadawcy (podmiotu)
c) Charakterystyka odbiorcy (adresata):
d) Melodyka utworu:
e) Rola rymów:
f) Wymowa ostatniego wersu wiersza:
g) Metaforyka pierwszej zwrotki:
h) Gatunek:♣ Jest spokojna, jednostajna, ale wyczuwa się zakłócenia.
♣ Odnosząc wiersz do realiów wojny, mamy prawo stwierdzić, że chłopiec umiera od kuli, którą został trafiony, ale poeta zadaje sobie pytanie, przez które uwidacznia się prawdziwa straszność wojny. Być może przyczyną śmierci chłopca nie był postrzał w serce, ale fakt, że niewinne serce dziecka umieszczone w tak okropnym, pełnym śmierci i zła świecie wojny po prostu musiało pęknąć z żalu, że przyszło mu żyć na takiej rzeczywistości.
♣ Elegia: utwór liryczny o tematyce żałobnej, pożegnalnej.
♣ Wojna i doświadczenia wojenne dzieci na przykładzie losu jednostkowego bohatera.
♣ Występują rymy męskie i żeńskie (tu proszę podać przykłady). Żeńskie dodają utworowi melodyjności i spokoju, a męskie przyspieszają tempo, brzmią twardo, ostro, wprowadzają element niepokojący. Spokojna melodyka wiersza zostaje rozerwana rymami męskimi, które wprowadzają dysharmonię.
♣ To człowiek dorosły, wyrażający współczucie i bezsilność wobec rzeczywistości. Wie i widzi, co wojna potrafi zrobić z człowiekiem. W jego wypowiedzi widać żal i litość, że pożoga wojenna nie oszczędza nawet dzieci, których dzieciństwo pełne zabaw, spokoju, szczęścia, marzeń czy szkolnej nauki zostało zamienione na krajobraz śmierci i walki.
♣ Bohater wiersza to dziecko, które nie wie, jak wygląda prawdziwe dzieciństwo. Wie natomiast, jak wygląda krew rannych i poległych, na którą patrzy i która odbija się w jego oczach. Jest to tak silne doznanie, że poeta stwierdza, iż zostało ono odbite (tu: wyhaftowane) w jego oczach (jedna z możliwych interpretacji). Zamiast zwykłych malowanek dziecku były dane krajobrazy malowane przez pożogę. Pożoga zaś to albo wielki pożar, albo dramatyczne wydarzenia przynoszące wiele zniszczeń i cierpień. Zamiast obrazków, jakie matka mogłaby wyszyć na jakieś tkaninie, wojna „wyszyła” mu inne obrazki – np. trupy ludzi wiszące na latarniach, których jest tak dużo, iż ma się wrażenie, że tworzą one morze.
♣ To mały chłopiec wychowujący się w ciągłym strachu, trwodze. Poznał on już, że zło, okrucieństwo świata, łzy, rozpacz, pozbawiony jest spokojnego snu. Nie wie, czym są piękno i dobro.3. Proszę przeczytać:
Poeta będący autorem wiersza należał do Pokolenia Kolumbów, które oznaczało generację młodych ludzi wchodzących w dorosłość w czasie II wojny światowej. Określenie to pochodzi z książki Romana Bratnego zatytułowanej Kolumbowie. Rocznik 1920 wydanej w 1957 r. Powieść opowiada o losach grupy chłopaków zaangażowanych w działalność konspiracyjną w szeregach Armii Krajowej. W 1970 r. – na podstawie dwóch pierwszych tomów dzieła Bratnego – powstał film Kolumbowie w reżyserii Janusza Morgensterna.
Aktualizacja 18 II
Proszę sformułować temat rozprawki, a tekst, który znajduje się poniżej, zapisać ODRĘCZNIE w zeszycie.
Wiele osób zadaje sobie pytanie, co oznacza być dobrym człowiekiem. Innym pytaniem, które może pojawić się przy tym zagadnieniu, jest to, czy istnieją w życiu sytuacje, kiedy na zmiany na lepsze jest już za późno. Odpowiedź nasuwa się od razu. Jestem pewien, że na takie zmiany zawsze jest czas. Swoją tezę poprę przykładami z literatury.
Moim pierwszym argumentem jest to, że wiek nie ma negatywnego wpływu na podjęcie przez człowieka decyzji o zmianie. Nawet starzec, który ma już większość życia za sobą, może postanowić, by być dobrym. Takim starcem był Ebenezer Scrooge – bohater utworu „Opowieść wigilijna”. Wydawałoby się, że już nic nie wpłynie na zgorzkniałego, zamkniętego w sobie chciwca, skąpca i egoistę, który myślał tylko o gromadzeniu pieniędzy. Ponadto nie chciał on znać nawet jedynej rodziny, jaka mu pozostała (siostrzeniec Fred). Jednak spotkanie z duchami wigilijnych świąt sprawiło, że ten antypatyczny osobnik zmienił się wręcz w innego człowieka. Odnalazł w sobie miłość do ludzi, czynienia dobra i pomagania. Nie były mu obce życzliwość i współczucie. Nawiązał kontakt z rodziną, pomógł choremu Timowi, stał się człowiekiem lubianym i szanowanym.
Po drugie zmiana w kogoś lepszego może nastąpić niemal w ostatniej chwili życia. Widzimy to w dramatycznych losach Chilona Chilonidesa. Grek przez prawie całą akcję powieści Sienkiewicza to postać negatywna. Bohater oszukuje, kłamie, wydaje niewinnych chrześcijan na śmierć (mszcząc się w ten sposób za baty, które niegdyś dostał od Marka Winicjusza). Szczególnie mocno doświadcza on Glaukusa. Człowiek ten traci majątek i rodzinę właśnie przez Chilona. Później ten sam Chilon próbuje nasłać na niego Ursusa, by ten zabił starego lekarza. Jednak szok spowodowany męczarniami, w których giną chrześcijanie, kompletnie zmienia tego człowieka. Chilonidesowi spada zasłona z oczu. Zmienia się całkowicie, ale za stanięcie po stronie dobra i prawdy płaci najwyższą cenę, gdyż oddaje życie. Mimo pobicia przez Tygellina, nie odwołuje słów oskarżenia rzuconych w stronę Nerona. Wreszcie umiera ochrzczony i pogodzony z losem, mając świadomość, że chociaż pod koniec życia postąpił moralnie.
Na podstawie zaprezentowanych przeze mnie argumentów i potwierdzających je przykładów widać jasno, że każdy człowiek może się zmienić, niezależnie od tego, w jakim jest jest wieku i jak wiele zła wyrządził. Nie warto twierdzić, że jest za późno, bo dokąd możemy dokonać wybory, dotąd otwierają się nam drogi do bycia lepszym.
Aktualizacja 10 II (godzina wychowawcza)
Proszę zapoznać się z zamieszczonymi niżej materiałmi.
Theme_1_-_SEL_-_Naming_and_sorting_emotions(1).pptx
Aktualizacja 4 II
Temat: Balladyna Juliusza Słowackiego jako przykład utworu dramatycznego - powtórzenie.
Proszę przypomnieć sobie treść "Balladyny" i wykonać zadania utrwalające (ćwiczenie, cz. 1., s. 65. - cała). Zadania, na które nie ma miejsca w ćwiczeniu, należy wykonać w zeszycie.
I godzina konsultacji w poniedziałek poświęcona będzie właśnie Balladynie.
II godzina konsultacji dotyczyć będzie "Reduty Ordona". W tym celu proszę przypomnieć sobie lekcje z ubiegłego roku szkolnego:
Aktualizacja 28 I
Opis pracy klasowej znajduje się w załączniku.
opowiadanie_na_podstawie_mot._quo_vadis.rtf
Aktualizacja 21 I
W związku z tym, że kolejną formą wypowiedzi, jaką poznamy, jest recenzja, bardzo proszę o obejrzenie ekranizacji powieści Henryka Sienkiewicza. Film w reżyserii Jerzego Kawalerowicza dostępny jest pod linkiem:
https://www.youtube.com/watch?v=fh_MCdofd0M&ab_channel=MartynaZamojska
lub
https://www.youtube.com/watch?v=rwxTB3z-ZDE&ab_channel=BG
Zadanie to proszę wykonać w ramach dzisiejszej lekcji i pracy domowej. To bardzo ważne.
Pozdrawiam
Aktualizacja 18 I
Materiały do lekcji znajdują się w załączniku.
Aktualizacja 17 XII
Lekcja znajduje się w załączniku.
Oskar__i__pani_Roza_Temat_1..rtf
Aktualizacja 7 XII
Lekcja znajduje się w załączniku.
Aktualizacja 3 XII
Lekcja znajduje się w załączniku.
Aktualizacja 26 XI
Lekcja znajduje się w załączniku.
W_sluzbie_Malego_Sabotazu_i_dywersji.rtf
Aktualizacja 19 XI
Temat: Analiza zdań wielokrotnie złożonych - ćwiczenia.
W ramach lekcji proszę wykonać ćwiczenie 5./s. 108. oraz 7., 8., 9ab/s. 110-111. w zeszycie ćwiczeń. Wybrane zadania sprawdzimy na lekcji w poniedziałek.
W poniedziałek zaczynamy omawiać "Kamienie na szaniec". Sprawdzianowi z lektury poświęcę drugą godzinę lekcyjną.
W ramach dzisiejszej pracy domowej proszę napisać tekst fraszki. Tematyka dowolna. Tekst powinien być napisany wierszem, być zwięzły, zawierać rymy, najlepiej gdyby był zabawny. Język fraszki - współczesny. W ocenie brane będą pod uwagę: twórczy charakter fraszki, poprawność językowa, walory literackie, oryginalność, zastosowane środki stylistyczne. Najlepsze prace (za zgodą ich autorów) wezmą udział w konkursie organizowanym przez naszą szkołę. Przykładowe fraszki, które doskonale znacie, to: Jana Kochanowskiego: Na lipę, Na gospodarza, Na dom w Czarnolesie, Na zdrowie, Do Hanny, Na młodość, Na starość. Możecie też wzorować się na współczesnych fraszkach (zeszyt ćwiczeń, s. 131-133). Zadanie muszą wykonać wszyscy, a dopiero przystąpienie do konkursu jest dobrowolne. Na prace czekam do soboty do godziny 20.00. Proszę je przesłać na maila: polski.trzebiego@onet.pl
PS. Niektórzy mogą napisać fraszkę nawet w dialekcie śląskim :)
Aktualizacja 5 XI
Temat: Ćwiczenia utrwalające wiedzę z zakresu podstawy programowej – Sławomir Mrożek „Testament optymisty”.
Proszę wykonać zadania: 1., 2., 3., 4ab., 5., 6., 7., 8., 9., 10., 11., 12.. Jest to praca na ocenę. Na odpowiedzi czekam do końca czwartkowej lekcji polskiego, najpóźniej do piątku do 8.00.
Adres pocztowy: polski.trzebiego@onet.pl
Wytyczne edytorskie: czcionka 12, Times New Roman, interlinia 1,5.
Aktualizacja 29 X
Temat: Praca klasowa literacka na podstawie lektury „Syzyfowe prace”.
Wypowiedź, którą skonstruujecie na podstawie poniższych wskazówek, proszę wysłać na znany już adres pocztowy: polski.trzebiego@onet.pl
Wytyczne edytorskie: czcionka 12, Times New Roman, interlinia 1,5, liczba słów: nie mniej niż 250. Jeśli ktoś nie ma edytora tekstu, proszę przysłać zdjęcie, jednak zdecydowanie nie jest to preferowane rozwiązanie.
Na prace czekam do soboty do 9.00. Później prace nie będą przyjmowane. Przypominam, że to praca klasowa i powinna zostać wysłana tak szybko, jak to tylko możliwe.
Temat pracy: Na podstawie dzieła Żeromskiego oraz opracowań napisz dłuższą wypowiedź pisemną na temat Marcina Borowicza, która będzie składała się z odpowiedzi na podane pytania.
Charakterystyka „sterowana”
1. Kim w powieści Żeromskiego jest Marcin Borowicz, z jakiej warstwy społecznej pochodzi? 2. W jakim wydarzeniu historycznym brał udział ojciec Marcina i jakie konsekwencje go za to spotkały? 3. Kiedy został wysłany do pierwszej szkoły, w jakim języku tam się uczył i gdzie znajdowała się ta szkoła? 4. Jaki był drugi etap nauki Marcinka, dzięki czemu dostał się do gimnazjum? 5. Jak radził sobie z nauką na początku gimnazjum, czy zdał bez problemu we wszystkich klasach, kiedy uczył się najintensywniej, gdzie mieszkał na stancji (dwa miejsca)?
6. Jakie były relacje Marcinka z rodzicami, z którym z nich miał lepszy kontakt, w jaki sposób uwidaczniała się ta relacja i jak zachowywał się Marcinek po jej zakończeniu?
7. W jaki sposób ulegał wpływom rusyfikacji, a dokładanie od jakiego wydarzenia (amatorski teatr rosyjski, koło literackie)? 8. Kiedy zaczął dostrzegać działalność rusyfikatorów, jakie dzieło przeczytał i czemu nim wstrząsnęło (Historia cywilizacji Anglii, Dziady)? 9. Jakie zdarzenia z ławy szkolnej wpłynęły na jego stan umysłu (Zygier, Gumowicz, ksiądz Wargulski, „Figa” Walecki)?
10. Jaki był stosunek Borowicza do religii, kiedy był najbardziej religijny, za co dziękował Bogu, czy uczestniczył w lekcjach religii, czy uczestniczył w chórze kościelnym, jak reagował, gdy religia katolicka była przedmiotem kpin, a katolicy byli wyszydzani na lekcjach Kostriulewa? 11. W co ostatecznie wierzył Marcin?
12. Jakie były dodatkowe pozaszkolne zajęcia Marcinka (Szymon Noga, wagary, karty, literatura)?13. Kim była pierwsza miłość Marcinka, jak ją przeżył, kiedy i jak się skończyła?
14. Co konstruuje/ tworzy człowieka, co ma wpływ na jego osobowość, charakter, stan myślenia?
Proszę zachować podział na akapity przyjęty w pracy.
Pozdrawiam
Aktualizacja 27 X
Proszę o zapisanie pod tematem notatki:
Czynniki kształtujące osobowość Marcina Borowicza.
1. Pochodzenie społeczne i dom rodzinny.
2. Ludzie.
3. Szkoła i rozrywki w czasie wolnym.
4. Lektury.
5. Religia.
6. Przełomowe momenty życia.
Ad 1.
Wywodzi się ze zubożałej szlachty, ale o tradycjach patriotycznych. W domu wiszą obrazy polskich bohaterów walczących o niepodległość. Ojciec brał udział w powstaniu styczniowym, za co rodzinę dotknęły represje w postaci utraty części majątku, zaś ojciec trafił na krótko do więzienia.
Ad 2.
MATKA
Ogromna więź emocjonalna łączyła Marcina z matką, która robiła wszystko, by chłopak dostał się do gimnazjum w Klerykowie. Chłopak bardzo przeżywa rozstanie z matką w Oczarach – biegnie za wozem. Boleśnie doświadcza śmierci matki, choć nie aż tak, jak czytelnik mógłby się tego początkowo spodziewać. Być może pobyt w klasie wstępnej gimnazjum spowodował wyciszenie więzi między matką a synem.
ZABIELSKI
Łatwowierny Marcin daje się nabrać na rzekomą przyjaźń inspektora. Ten okazuje mu specjalne względy tylko po to, by pogłębiać postępującą w młodzieńcu zmianę pod wpływem rusyfikacji. Inspektor odwiedza go w domu, daje dodatkowe lektury, zachęca do założenia antypolskiego kółka literackego. Był dla Marcinka wzorem i autorytetem.
WILCZEK
Sprowadza chłopaka na złą drogę, razem wagarują.
SZYMON NOGA
To on opowiada Marcinowi historię o chłopie z Marsławic, który w czasie powstania styczniowego zatrzelił dwóch żołnierzy cesarskich, którzy z kolei znęcali się nad jednym z powstańców. Grób powstańca miał znajdować się w lesie.
Ad 3.
Szkoła to czas ciężkiej nauki w języku rosyjskim i przeładowanego materiału. Szczególną trudność sprawia nauka arytmetyki. Mimo to uczniowie znajdują czas na rozrywki, takie jak: gra w karty, spotkania chóru w kościele, wagarowanie, strzelanie, romanse dla dorosłych, a później różnego typu kółka pozalekcyjne.
Ad 4.
„Boska Komedia” Dantego Alighieri,
„Szekspir” Wiliama Szekspira,
„Nędznicy” Wiktora Hugo,
dzieła Balzaca,
„Faust” Goethego,
„Jerozolima wyzwolona” Torquata Tassa,
a zwłaszcza „Historia cywilizacji w Anglii” Tomasz Buckle’a.
Ad 5.
(ten punkt proszę uzupełnić samodzielnie).
Ad 6.
- Opuszczenie domu rodzinnego – szkoła w Owczarach.
- Przyjęcie do gimnazjum w Klerykowie.
- Współczucie wobec Romka Gumowicza.
- Śmierć matki.
- Bycie świadkiem zajścia między inspektorem a księdzem Wargulskim.
- Sprawa z pistoletami.
- Wstawienie się za Radkiem po pobiciu Tymkiewicza.
- Założenie koła „literatów”.
- Wystąpienie Zygiera.
- Przeczytanie „Dziadów”.
- Obrzucenie profersora Majewskiego błotem.
- Miłość do Biruty.
- Symboliczny uścisk dłoni z Radkiem.
OD TEGO MIEJSCA W GÓRĘ ROK SZKOLNY 2020/2021
Bardzo dziękuję za współpracę na języku polskim – podczas tego roku szkolnego, nauczania zdalnego oraz trzech wspólnych lat lekcji.
Życzę Wam wszystkiego dobrego, przemyślanych decyzji w dorosłym życiu, dobrych ludzi spotkanych na Waszej drodze, tego, byście zawsze prezentowali sobą coś, co inni będą chcieli naśladować.
Aktualizacja (25 czerwca) I, II lekcja
Dzień dobry!
Na dzisiejszych lekcjach dokonajmy samooceny naszej wiedzy. Przy każdym zagadnieniu proszę postawić liczbę od 1 do 5, gdzie 1 oznacza brak wiedzy, a 5 szeroką, pełną wiedzę na temat danego zagadnienia. Inne liczby oznaczają:
2 – słyszałem o tym zagadnieniu, ale nie jestem w stanie nic lub niewiele o nim powiedzieć.
3 – znam teorię, ale nie potrafię jej zastosować podczas ćwiczeń gramatycznych lub analizy wiersza czy innego tekstu.
4 – zdarza się, że popełnię pomyłkę przy omawianiu zagadnienia lub nie wiem o nim wszystkiego, co znalazło się na lekcji.
I lekcja
Temat: Ważne zagadnienia z nauki o języku – powtórzenie.
1. Akcent w języku polskim z uwzględnieniem wyjątków od ogólnej zasady akcentowania.
2. Różnica między wyrazem pochodnym a wyrazem podstawowym oraz między podstawą słowotwórczą i formantem słowotwórczym.
3. Podział imiesłowów.
4. Występowanie rodzaju męskoosobowego i niemęskoosobowego w odmianie pewnych części mowy.
5. Tryby czasownika.
5. Przekształcanie strony czynnej na bierną.
6. Przypadki rzeczownika, temat, tematy oboczne.
7. Rodzaje liczebników.
8. Jakie są nieodmienne części mowy?
9. Różnica między zdaniem a równoważnikiem zdania oraz między zdaniem pojedynczym a złożonym.
10. Rodzaje orzeczenia.
11. Wykres zdania pojedynczego typu: Niecierpliwy Jan szybko wyrzucił do kosza wczorajszą gazetę.
12. Różnice między typami zdań złożonych współrzędnie.
13. Przykład mowy zależnej i niezależnej.
14. Pisownia partykuły „nie” z różnymi częściami mowy.
15. Przykłady: archaizmów, antonimów, synonimów, homonimów i neologizmów.
II lekcja
Temat: Ważne zagadnienia teoretyczno-literackie – powtórzenie.
1. Podział na rodzaje literackie.
2. Cechy bajki.
3. „Pan Tadeusz” jako epopeja narodowa.
4. Przykład mitu (streszczenie wybranego tekstu i cechy gatunku).
5. Składniki świata przedstawionego każdej powieści.
6. Dzieła będące przykładami literatury wojennej.
7. Cechy artykułu.
8. Elementy fantastyczne i historyczne w „Balladynie”.
9. Cechy literatury kryminalnej.
10. Różnica między liryką pośrednią a bezpośrednią.
11. Omówienie wybranego trenu Kochanowskiego.
12. Budowa dramatu (ekspozycja, rozwinięcie akcji, punkt kulminacyjny, perypetia, rozwiązanie akcji na przykładzie "Zemsty").
13. „Dusiołek” jako ballada.
14. Dziady jako obrzęd ludowy i zagadnienia moralne w „Dziadach” cz. II Mickiewicza.
15. Składniowe środki stylistyczne – 5 przykładów.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (22 czerwca)
Temat: Czym jest kicz? Rozważania na podstawie artykułu Adama Leszczyńskiego.
Dzień dobry!
W związku z tym, że już dawno zakończyliśmy obowiązkowy plan pracy, dziś tylko jeden nowy temat dotyczący problematyki kiczu.
I Proszę zapoznać się z tekstem na stronach 330.–331., a także z ramką na stronie 332.
II W internecie możecie poszukać prac Jeffa Koonsa i Yayoi Kusamy (są to przykłady sztuki kiczu i awangardy).
III Proszę pomyśleć o przykładach kiczowatych filmów, które ostatnio być może oglądaliście.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (19 czerwca)
Temat: Rozmawiamy o granicach moralnych w sztuce na podstawie fragmentu powieści „Kiedy byłem dziełem sztuki” Erica-Emmanuela Schmitta.
Cele:
Uczeń wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio.
Uczeń charakteryzuje bohaterów.
Uczeń określa w poznawanych tekstach problematykę egzystencjalną i poddaje ją refleksji.
I Proszę przeczytać tekst na stronach 326.–329. w podręczniku. Dla zrozumienia sensu tekstu podpowiadam, że należy dokonać analizy imienia i nazwiska:
Zeus – wierzenia starożytnych Greków; najwyższy z bogów, ojciec i władca bogów oraz ludzi.
Peter (łac. Petrus, ang., niem. Peter, pol. Piotr) – chrześcijaństwo; pierwszy spośród apostołów; głowa Kościoła.
Lama – (tybet. (b)lama) – buddyzm tybetański; godność nauczyciela duchowego, który prowadzi do oświecenia; Dalajlama – zwierzchnik buddyzmu tybetańskiego.
II Proszę odpowiedzieć na pytania z punktorów w zadaniu 1./s. 329. – po jedynym zdaniu na każde pytanie.
III W podsumowaniu lekcji zastanówcie się nad odpowiedziami na poniższe pytania:
– Czy wszystko może być tworzywem sztuki?
– Czy istnieją tematy, których twórcy nie powinni poruszać?
– Czy wartością dzieła może być wyłącznie szokowanie odbiorcy?
– Czy istnieją granice sztuki?
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (8 czerwca) I lekcja
Temat: Przyjaźń wystawiona na próbę – charakterystyka bohaterów utworu Yasminy Rezy.
Cele:
Uczeń wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohatera;
Uczeń wskazuje elementy dramatu: akt, scena, tekst główny, didaskalia, monolog, dialog.
I
Proszę zapoznać się z tekstem dramatu na stronach 294.–305. w podręczniku.
II
Proszę przepisać z dramatu po jednym krótkim fragmencie (czasami może być to tylko zdanie), w którym:
a) bohater jest charakteryzowany przez inne postaci;
b) poznajemy bohatera na podstawie jego wypowiedzi;
c) cechy bohatera ujawniają się w tym, co robi;
d) dowiadujemy się, jaki jest stosunek bohatera do nowoczesnej sztuki.
III
Proszę w jednym zdaniu określić, jaki stosunek do sztuki nowoczesnej mają poszczególni bohaterowie dramatu.
IV
Oto notatka:
Cechy dzieła sztuki:
– doskonałość formy;
– oryginalność;
– indywidualność;
– piękno;
– wzbudzanie emocji u odbiorcy;
– nowatorstwo;
– ponadprzeciętność.
W ocenie dzieła sztuki nowoczesnej (ponowoczesnej), która ma bardzo szeroką definicję, pomaga przyjrzenie się także innym pracom danego artysty. Dzięki temu można ocenić, czy twórca ma prawdziwy talent, czy też wysoka cena dzieła lub wystawienie pracy w znanej galerii jest efektem marketingu, mody, chęci wzbudzenia sensacji lub kwestią przypadku.
II lekcja
Temat: Między poezją a malarstwem. Analizujemy obrazy i związane z nimi utwory poetyckie.
0
Cele:
Uczeń wyodrębnia obrazy poetyckie w poezji;
Uczeń wyszkuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio;
Uczeń określa temat i główną myśl tekstu;
Uczeń interpretuje dzieła sztuki.
I
Proszę:
a) przyjrzeć się obrazowi Edwarda Hoppera na stronie 306. w podręczniku;
b) zapisać 5 pytań, które wywołuje w Was ten obraz;
c) zapisać od myślników elementy: I planu, II planu, tła; kolorystykę, nastrój;
d) przeczytać wiersz Miłosza na stronie 307.;
e) wypisać (od myślników) obrazy poetyckie w wierszu;
f) określić w jednym zdaniu temat wiersza;
g) określić podejmowane w tekście problemy (od myślników);
h) w około 5–10 zdaniach napisać, w jaki sposób tekst Miłosza odnosi się do obrazu Hoppera.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (5 czerwca)
Temat:
I Osoby, które nie były na konsultacjach, proszone są o wykonanie testów powtórkowych.
https://www.cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_OSMOKLASISTY/Powtorka/20200317%20SP_Dzien%202.pdf
oraz
https://www.cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_OSMOKLASISTY/Powtorka/20200318%20SP_Dzien%203.pdf
II
Dziś całą klasę proszę o wykonanie testu:
https://www.cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_OSMOKLASISTY/Powtorka/20200319%20SP_Dzien%204.pdf
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (29 maja)
Dzień dobry!
Temat: Twórcy filmu odsłaniają kulisy produkcji „Twojego Vincenta”, czyli jakim wyzwaniom musieli sprostać twórcy filmu „Twój Vincent”?
I Proszę obejrzeć fragmenty filmu:
https://www.youtube.com/watch?v=eEl-jwIcR9s
https://www.youtube.com/watch?v=1n1RFgapVq0
II Proszę przeczytać tekst w podręczniku na stronach 285.–287.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (28 maja)
Temat: Piszemy rozprawkę.
Lekcja przeznaczona jest dla osób, które nie były na konsultacjach.
Ćwiczymy redagowanie rozprawki. Proszę napisać rozprawkę, której temat brzmi:
Każdy człowiek zasługuje na drugą szansę od losu, jeśli tylko sam będzie chciał się zmienić. Rozważ powyższą myśl, odwołując się do lektur obowiązkowych.
Schemat rozprawki:
Wstęp: ludzie popełniają błędy, kwestia potępienia, wybaczenia sobie i innym.
Argument 1.: Jacek Soplica: określenie przewinień w przeszłości i dobrych uczynków po przemianie (praca polityczna, uratowanie życia Gerwazemu i hrabiemu, przyjęcie poniżającego nazwiska, śmierć, pośmiertna rehabilitacja);
Argument 2.: Chilon Chilonides: przewinienia wobec chrześcijan, przysięga zemsty na Marku Winicjuszu, nawrócenie.
Argument 3.: Ebenezer Scrooge: życie przed wizytą i po wizycie duchów, zmiana wobec ludzi.
Argument 4.: Syn marnotrawny.
Aktualizacja (25 maja)
Temat: Test z części mowy i części zdania.
Dzień dobry!
Stwierdziłem jednak, że poniedziałkowe dwie godziny lekcyjne są terminem znacznie dogodniejszym do przeprowadzenia testu. Mam nadzieję, że wyjdzie Wam to na korzyść. Odpowiedzi z testu proszę zapisywać na osobnej kartce i przynieść na konsultacje.
I CZĘŚCI MOWY
1.
a) Z podanego tekstu proszę przepisać słowa w słupku i zapisać, jaką częścią mowy one są.
Wczoraj na czwartej godzinie lekcyjnej porządkowaliśmy klasę. Zosia przeglądała ciekawe materiały na gazetkę. Nagle Jurek, który czyścił półki, usłyszał: - To będzie wyglądało wspaniale! Znajdę jeszcze tylko z dziesięć kolorowych zdjęć. Może pomógłbyś mi?
b) Od podkreślonych wyrazów utwórz przysłówki.
c) Proszę określić formę gramatyczną pogrubionych słów.
2. Utwórz brakujące stopnie przymiotników i przysłówków.
stopien równy stopien wyższy stopień najwyższy
………………………………. …………………………….. najwięcej
śliski ………………………………… ………………………………
murowany ………………………………… …………………………….
3. Podkreśl wyrażenia przyimkowe.
szkatułka ze złota , legowisko dla niedźwiedzia , sweter z wełny, statek na parę
4. W podanych wyrazach zaznacz przez pogrubienie lub pokolorowanie sylaby akcentowane :
budownictwo założyliśmy sprzątam okulistyka skończyłyby
siedemset znalazłbyś przetłumaczylibyście sprawozdanie pedagogika
5.Który zestaw zawiera spójniki?
a) zza, by, od, w, przed
b) aj, pod, jej, obok, jego
c) że, aby, oraz, bądź, lub
d) tej, mój, na, przy, nad
6.Wyraz przedwcześnie jest:
a) przyimkiem
b) przysłówkiem
c) rzeczownikiem
d) przymiotnikiem
7. Wyraz książę w dopełniaczu liczby mnogiej brzmi:
a) księci
b) książętów
c) księciów
d) książąt
8. W którym zestawie występują wyłącznie rzeczowniki abstrakcyjne?
a) obraz, malarz, pędzel, sztalugi
b) młodość, żal, dziadek, babcia
c) charakter, odwaga, prawdomówność, męstwo
d) siła, cios, pchnięcie, materac
9. Stopień wyższy i najwyższy przymiotnika zdrowy można utworzyć:
a) przez stopniowanie regularne i opisowe
b) przez stopniowanie nieregularne i opisowe
c) tylko przez stopniowanie nieregularne
d) tego przymiotnika nie stopniuje się
10.Stopień wyższy i najwyższy przymiotnika chory można utworzyć:
a) przez stopniowanie regularne
b) przez stopniowanie nieregularne
c) tylko przez stopniowanie opisowe
d) przez stopniowanie regularne i opisowe
11.Rzeczownik odmienia się przez:
a) osoby, liczby, rodzaje
b) osoby, przypadki, liczby
c) przypadki, liczby, rodzaje
d) przypadki, liczby, ma tylko jeden rodzaj
12.Cechy i właściwości czynności i stanów nazywa:
a) czasownik
b) przymiotnik
c) przysłówek
d) rzeczownik
13.Przysłówek odpowiada na pytania:
a) jaki?, jaka?, jakie?
b) co robi?, co się z nim dzieje?, w jakim stanie się znajduje?
c) jak? gdzie?, kiedy?
d) kto?, co?
14. Przez przypadki, liczby i rodzaje odmienia się:
a) przysłówek
b) przymiotnik
c) rzeczownik
d) liczebnik
II CZĘŚCI ZDANIA
1. Każde ze zdań proszę w czytelny sposób przedstawić na wykresie, a każde słowo (lub wyrażenie) podpisać (podmiot, orzeczenie, dopełnienie, okolicznik, przydawka). Wszystkie części zdania oprócz przydawki proszę podpisywać precyzynie np.: nie podmiot, a podmiot gramatyczny, nie okolicznik, a okolicznik sposobu itd.
a) W czasie tej ekspedycji zostały wypróbowane pojazdy jego pomysłu i konstrukcji.
b) W latach sześćdziesiątych Hugo wymyślił niezwykle pomysłowe okulary do indywidualnego oglądania telewizji.
c) Niesamowicie smutna dziewczynka stała samotnie pod błyszczącym zadaszeniem przystanku autobusowego.
d) Mimo ogromnego wysiłku zabrakło kilku punktów do zdobycia tytułu mistrza.
e) W celu przejścia przez pasy musisz wcisnąć też podłużny przycik.
Odpowiedzi proszę mieć na kartce A4 na wtorek i środę.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (22 maja)
Temat: Rozwiązujemy zadania utrwalające wiadomośći – J. Cortazar „Kondor i kronopio”.
Proszę przeczytać tekst z podręcznika ze strony 262., a następnie wykonać polecenia: 1., 2., 3., 4., 5., 6., 7., 8., 9., 10ab, 11.
Wykonaną pracę domową proszę przynieść na kosultacje.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (21 maja) I, II lekcja
Temat: Części zdania – powtórzenie.
Informacje:
1. Opowiadania z „Balladyny” i „Świtezianki” oddaję na konsultacjach we wtorek i środę.
2. Rozprawki o pomagniu i miłosierdziu zbieram we wtorek (od wszystkich mimo że konsultacje mam z jedną grupą).
3. W związku z zaistniałą sytuacją gminny konkurs poetycki o Janie Pawle II przełożony jest na październik 2020 (informacja od organizatorów konkursu ze szkoły w Wichowie).
Proszę tylko przeczytać ze zrozumieniem poniżśze informacje i wykonać zadania powtórkowe tylko na stronach epodreczników (bez przepisywania do zeszytów) i tam je sprawdzić. Gdyby poniższe informacje powtórkowe były dla niektórych mało czytelne, to można wesprzeć się jeszcze wiedzą z podręcznika, s. 346.–347.
I Podmiot
Podmiot gramatyczny – czyli taki, który występuje w mianowniku, najczęściej wyrażony rzeczownikiem, rzadziej inną częścią mowy; Pani już idzie. Lekcja się kończy. Chorzy chcą się leczyć. Syty głodnego nie zrozumie. My chcemy odpocząć.
Podmiot domyślny – to taki, którego domyślamy się na podstawie końcówki orzeczenia lub z kontekstu wcześniejszego zdania; Skończy się za pięć minut (lekcja). Chcemy (my) odpocząć.
Podmiot logiczny – czyli taki, który przyjmuje formę dopełniacza, stąd inaczej określany jest podmiotem w dopełniaczu; występuje w zdaniach, które mówią o ubywaniu, przybywaniu lub braku czegoś, np. Brakuje wody. Przybywa emigrantów.
Podmiot szeregowy – składający się z co najmniej dwóch elementów; Brat i siostra chodzą do tej samej klasy.
Podmiot towarzyszący – jest to podmiot składający się z dwóch wyrazów połączonych za pomocą spójnika „z”; Brat z siostrą chodzą do tej samej klasy.
Proszę wykonać zadanie: 3., 4., 5., 6. na stronie
https://epodreczniki.pl/a/bez-klopotu-rozpoznasz-typy-podmiotow/D1BoTGY42
i tam je sprawdzić.
O orzeczeniu traktuje II punkt lekcji.
Wyrazy, które określają podmiot, tworzą grupę podmiotu.
II
Orzeczenie to najważniejsza część zdania, bez której zdania po prostu nie ma. Orzeczenie ma najczęściej formę czasownika w formie osobowej. Jeśli wypowiedzenie składa się tylko z jednego słowa i jest nim właśnie czasownik, to już możemy mówić o zdaniu.
Śpi.
Tak. To już jest zdanie, ponieważ to jedyne w nim słowo jest czasownikiem.
Anna od razu uciekła do domu.
Jutro mogłabyś przyjść do mnie i poszlibyśmy na zakupy.
Wracaj szybko!
Wszystkie powyższe przykłady orzeczeń to orzeczenia czasownikowe. Mają one formę czasownika w formie osobowej.
Istnieje jeszcze jedno orzeczenie, a mianowicie imienne. Czym się różni od tamtego? Tym, że w jego skład musi wchodzić jedno z trzech słów: „być”, „stać się”, „zostać”. Te słówka są oczywiście odmieniane. Pełnią one rolę łącznika i nazywane są łącznikiem. Podsumujmy. Orzeczenie imienne składa się ze słówka „być” albo „zostać” (oba są odmienione) oraz z orzecznika. Spójrzmy:
Anna została nagrodzona kwiatami.
Telefony zostały wymyślone późno.
Lekcje były zadawane przez cały tydzień.
Orzecznikiem (może nim być prawie każda część mowy). W zdaniu: Ania została malarką – gdyby orzeczeniem było samo słowo „została”, od razu zapytalibyśmy: „kim została?”. Potrzebny jest orzecznik, czyli „malarką”. Tu słowo, które pełni funkcję orzecznika, to rzeczownik. Podsumujmy: „została malarką” to orzeczenie imienne, gdzie łącznikiem jest słowo „została”, a orzecznikiem słowo „malarką”.
W piątek będą jechać do mamy. Tu słówko „będą” nie powoduje, że mamy do czynienia z orzeczeniem imiennym. Odmienione słowo „być” to po prostu część czasownika złożonego w czasie przyszłym.
Wyrazy, które określają orzeczenie, tworzą grupę orzeczenia.
Wyraz, który zadaje pytanie to wyraz nadrzędny, a wyraz, który odpowiada, nazywamy podrzędnym.
Proszę wykonać zadania 2., 3., 4., 5. na stronie:
https://epodreczniki.pl/a/imienne-orzeczenia-wychodza-z-cienia/D18lI1haW
i tam je sprawdzić.
.,
III Przydawka
Przydawka to część mowy, która zawsze i bezwzględnie pojawia się jako określenie rzeczownika. Na wykresie zawsze znajduje się pod podmiotem, natomiast nigdy nie może wystąpić od razu pod orzeczeniem.
Wyróżniamy następujące rodzaje przydawek:
– przydawka dopełniaczowa – wyrażona rzeczownikiem lub zaimkiem rzeczownym występującym w dopełniaczu (zeszyt ucznia, jej przyjaciółki, gazeta taty);
– przydawka przymiotna – wyrażona przymiotnikiem, zaimkiem przymiotnym, liczebnikiem porządkowym, liczebnikiem wielokrotnym (wesoły chłopiec, to dziecko, przeczytana lektura, drugi zawodnik, dwukrotny zwycięzca, pospolita twarz, mój brat, nasza siostra, śpiący kot, umyta łóżka, namalowanym obraz, ósma godzina);
– przydawka liczebnikowa – wyrażona liczebnikiem głównym, zbiorowym, ułamkowym, nieokreślonym, zaimkiem liczebnym (trzy wieże, dwoje szczeniąt, pięć lalek, ćwierć porcji, kilka minut);
– przydawka rzeczowna – wyrażona w tym samym przypadku, co wyraz określany król Bolesław, brat Michał, rzeka Bug); w tym samym przypadku, bo kiedy odmienimy sobie to wyrażenie, oba słowa będą się odmieniały i będą występowały w tych samych przypadkach (M.: brat Michał; D.: brata Michała; C.: bratu Michałowi itd.), inaczej niż w przypadku przydawki dopełniaczowej, gdzie tylko jednej człon wyrażenia się odmienia, a drugi zawsze występuje w dopełniaczu (M.: zeszyt ucznia , D.: zeszytu ucznia, C.: zeszytowi ucznia itd..)
– przydawka przyimkowa – wyrażona wyrażeniem przyimkowym określającym rzeczownik lub zaimek rzeczowny (pokój na poddaszu, kłótnia z bratem, ktoś ze szkoły, dom z gankiem, mur z cegły, bluzka w paski, film o niewolnikach, wypracowanie bez błędów).
Proszę wykonać zadanie 1., 3., 5. na stronie e-podręczników (tylko tam i tam je sprawdzić):
https://epodreczniki.pl/a/przydaje-blasku-rzeczownikowi---przydawka/DWFGJ08BF
IV
Dopełnienie – część zdania określająca formy osobowe i nieosobowe czasowników, rzadziej przymiotniki i przysłówki, występujące w zdaniu. Dopełnienia są najczęściej wyrażane za pomocą rzeczowników lub zaimków rzeczownych w przypadkach zależnych, czyli w dopełniaczu, celowniku, bierniku, narzędniku i miejscowniku.
Proszę wykonać zadania 2., 3., 4., 5 na stronie e-podręczników (tylko tam i tam je sprawdzić):
https://epodreczniki.pl/a/do-pelna-dopelniam---dopelnienie/DnG3TXcTA
Dopełnienie bliższe – dopełnienie, które po zmianie formy czasownika przechodniego ze strony czynnej na bierną staje się podmiotem.
Dopełnienie dalsze – każde dopełnienie, które nie jest dopełnieniem bliższym.
Porównajmy dwa zdania.
Janek maluje obraz.
W tym zdaniu podmiot to Janek, maluje to orzeczenie, a dopełnienie to obraz, bo maluje (kogo? co?) – obraz.
Zamieńmy stronę czynną czasownika w tym zdaniu na jego stronę bierną (to też już znacie). Pamiętamy, że w stronie biernej nie jest ważne, kto wykonuje czynność, ale rzecz (obiekt), na której czynność jest wykonywana. Czyli w naszym zdaniu Janek teraz nie będzie istotny, ale będzie ważne to, co podlega wykonywanej przez niego czynności. Jest to oczywiście obraz. W związku z tym obraz wejdzie na miejsce podmiotu. Otrzymamy:
Obraz jest malowany przez Jana.
W ten sposób podmiotem stało się słowo obraz, orzeczenie zamieniło się na orzeczenie imienne (a było czasownikowe) i ma postać: jest malowany, a dopełnieniem jest wyrażenie przez Jana.
Każde dopełnienie, które da się w zdaniu zamienić miejscem z podmiotem, czyli „włożyć” w miejsce podmiotu, nazywamy dopełnieniem bliższym.
Nie z każdym dopełnieniem da się tak postąpić. Porównajmy dwa kolejne zdania:
Janek śmieje się z Tomka.
Nie można zamienić na: *Tomek jest śmiany przez Janka.
W związku z tym słowo Tomka pełni funkcję dopełnienia dalszego.
Porównajcie: https://www.youtube.com/watch?v=mMbVGbB1Kf0
Strona e-podręczników wyjaśnia dopełnienia bliższe przez wykład o stronie czynnej i biernej czasowników.
https://epodreczniki.pl/a/o-innych-czesciach-zdania---dopelnienie-okolicznik-przydawka/DQsOM3JVH
Tu zad. 3.
V Okolicznik. To część zdania, która określa czynność (orzeczenie).
Rodzaj okolicznika Pytanie
Czasu Kiedy? Do kiedy? Od kiedy? Na kiedy?
Miejsca Gdzie? Skąd? Dokąd? Którędy?
Sposobu Jak? W jaki sposób?
Warunku Pod jakim warunkiem? W jakim przypadku? W razie czego?
Celu Po co? W jakim celu?
Przyzwolenia Mimo co? Wbrew czemu? Na przekór czemu?
Przyczyny Po co? W Jakim celu? Dlaczego? Z jakiej przyczyny?
Stopnia i miary W jakim stopniu? W jakiej mierze? Ile?
https://epodreczniki.pl/a/o-kazdej-okolicznosci---okolicznik/DILp6Vwnk
Tu zadanie:1., 4., 5.
VI Proszę wykonać zadania 4., 5., 7. na stronie e-podręczników (tylko tam i tam je sprawdzić):
https://epodreczniki.pl/a/o-innych-czesciach-zdania---dopelnienie-okolicznik-przydawka/DQsOM3JVH
Jutro czeka nas test podsumowujący wiadomości o częściach MOWY I ZDANIA.
To już Wasze jedne z ostatnich ocen. Proszę mieć to na uwadze.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (18 maja) I, II lekcja
Dzień dobry!
Temat: Części mowy – powtórzenie (cd.).
Póki co podaję pierwszą lekcję. Proszę o dokładną analizę odpowiedzi.
1)
Chcielibyśmy – czasownik, lm., 1. os., czas X, rodzaj mos., tryb przypuszczający, aspekt ndk;
omówić – czasownik, l.X. , os. X, czas X, rodzaj X, tryb X, aspekt dk, bezokolicznik.
najpiękniejsze – przymiotnik, lm., B., r. nmos;
obrazy, – rzeczownik, r. m., lm., B.
jakimi – zaimek, l.mn., N., r. nmos;
zachwycają – czasownik, lm., 3. os., czas teraź., rodzaj X, tryb oznajmujący, aspekt ndk;
się – zaimek zwrotny.
ludzie – rzeczownik, r.m, M., lm.;
na – przyimek, ndm.
całym – przymiotnik, lp., Ms., r.m;
świecie – rzeczownik, r.m, Ms., lp.;
i – spójnik, ndm.;
trwa – czasownik, lp., 3. os., czas teraźniejszy, rodzaj X, tryb oznajmujący, aspekt ndk;
to – zaimek rzeczowny, M., lp., r.n;
od – przyimek, ndm.;
dawnych – przymiotnik, lm., D., r. nmos;
czasów – rzeczownik, r.m, D., lm.;
po – przyimek, ndm.;
współczesność.– rzeczownik, r.ż, B., lp.;
2)
Ktoś – zaimek nieokreślony, ndm;
kiedyś – zaimek przysłowny, ndm;
powiedział, – czasownik, lp., 3. os., czas przeszły, rodzaj m., tryb oznajmujący, aspekt dk;
że – spójnik, ndm;
nie – partykuła, ndm;
wolno – czasownik niewłaściwy, l.X , os. X, czas teraźniejszy, rodzaj X, tryb oznajmujący, aspekt ndk;
się – zaimek zwrotny;
poddawać, – czasownik, l.X. , os. X, czas X, rodzaj X, tryb X, aspekt ndk, bezokolicznik.
nawet – partykuła, ndm;
jeśli – spójnik, ndm.;
kłopoty – rzeczownik, r.m, M., lm.;
się – zaimek zwrotny;
piętrzą. – czasownik, lm. , 3. os., czas teraźniejszy, rodzaj X, tryb oznajmujący, aspekt ndk;
Och, – wykrzyknik; ndm;
chyba – partykuła; ndm;
nic – zaimek przeczący, B., lp., r.n.
nie – partykuła, ndm;
wiedział – czasownik, lp.,3. os., czas przeszły, rodzaj męski, tryb oznajmujący, aspekt ndk;
o – przyimek, ndm.;
życiowych – przymiotnik, lm., Ms., r.nmos;
problemach – rzeczownik, r.m, Ms., lm.;
maturzystów.– rzeczownik, r.m, D., lm.;
3)
Dwie – liczebnik główny, M., r.nmos (tzw. niemęskoosobowy żeński).
pierwsze – liczebnik porządkowy, M., lm., r. nmos.
osoby – rzeczownik, r.ż, M., lm.;
dostały – czasownik, lm., 3. os., czas przeszły, rodzaj nmos, tryb oznajmujący, aspekt dk.
kilka – liczebnik nieokreślony, B., r. nmos;
dość – przysłówek, ndm;
ciekawych – przymiotnik, lm., D., r.nmos;
gadżetów, – rzeczownik, r.m, D., lm.;
ale – spójnik, ndm.;
później – przysłówek;
kazano – czasownik bezosobowy (forma na -no, -to), l.X , os. X, czas przeszły, rodzaj X, tryb oznajmujący, aspekt dk;
im – zaimek rzeczowny, C.;
zwrócić – czasownik, l.X., os. X, czas X, rodzaj X, tryb X, aspekt dk, bezokolicznik.
nagrody, – rzeczownik, r.ż, B., lm.;
bo – spójnik, ndm.;
organizatorzy – rzeczownik, r.m, M., lm.;
wykryli – czasownik, lm., 3 os., czas przeszły, rodzaj mos, tryb oznajmujący, aspekt dk.
w – przyimek, ndm.;
próbkach – rzeczownik, r.ż, Ms., lm.;
ich – zaimek dzierżawczy;
krwi – rzeczownik, r.ż, D., lp.;
substancje – rzeczownik, r.ż, B., lm.;
dopingowe.– przymiotnik, lm., B., r. nmos.
II lekcja
Temat: Piszemy rozprawkę na podstawie wybranych lektur.
Proszę Was dziś o napisanie rozprawki zgodnej z podanym przeze mnie szkieletem argumentacyjnym.
Proszę, by praca odpowiadała długości pracy, jaką jesteście w stanie napisać na egzaminie, czyli nie mniej niż 200 i nie więcej niż 400 słów.
Temat rozprawki: Jaką postawę należy przyjąć wobec człowieka potrzebującego pomocy? Napisz rozprawkę, w której rozważysz ten problem. Odwołaj się do przytoczonego fragmentu, całej przypowieści oraz do wskazanych w argumentach tekstów kultury.
Pewien zaś Samarytanin, będąc w podróży, przechodził również obok niego [rannego]. Gdy go zaś zobaczył, wzruszył się głęboko: podszedł do niego, opatrzył mu rany, zalewając je oliwą i winem; potem wsadził go na swoje bydlę, zawiózł do gospody i pielęgnował go. Następnego zaś dnia wyjął dwa denary, dał gospodarzowi i rzekł: „miej o nim staranie, a jeśli co więcej wydasz, ja oddam tobie, gdy będę wracał”.
Schemat rozprawki:
W: Odpowiedź na pytanie z tematu/ definicja pomocy i jej rodzaje;
R:
A1: Opowieść wigilijna. Pomoc innym nie tylko ułatwia życie samym potrzebującym, ale też ich najbliższym, a wreszcie daje zyski samemu pomagającemu.
A2: Quo vadis. Pomoc komuś, kto wyrządził nam krzywdę, jest zwycięswtem nad złem świata oraz naszymi własnymi słabościami.
A3: Przypowieść o miłosiernym Samarytaninie. Pomaganie innemu człowiekowi sprawia, że sami zasługujemy na miano ludzi.
A4: Teledysk pod adresem: https://www.youtube.com/watch?v=gx826Pk3k8E. Pomoc to dobro, które zawsze wraca.
Z: według własnego pomysłu
Prac proszę nie wysyłać, a przynieść na konsultacje za tydzień.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (15 maja)
Temat: Części mowy – powtórzenie.
Aby wykonać poniższe zadanie, należy przypomnieć sobie wiadomości ze stron 338.–345.
Proszę przepisać poniższe zdanie wraz z opisem części zdania i w analogiczny sposób wykonać analizę podanych przeze mnie zdań.
Jan – rzeczownik, r. męski, M., lp.;
od – przyimek, ndm;
wczoraj – przysłówek, ndm;
nie – partykuła, ndm;
ma – czasownik, 3 os. lp., r.–, czas teraź., tryb oznm., aspekt ndk;
pomysłu – rzeczownik, D., lp., r.m;
na – przyimek, ndm;
to, – zaimek rzeczowny; B., lp., r.m;
co – zaimek rzeczowny; B., lp.;
będzie robił – czasownik; 3 os. lp., r.m, czas przyszły, tryb ozn., aspekt ndk;
w – przyimek, ndm;
najbliższy – przymiotnik, B., lp., r.m, stopień najwyższy;
wolny – przymiotnik, B., lp., r.m, stopień równy;
wtorek – rzeczownik, B., lp., r.m.
Zdania do analizy:
1) Chcielibyśmy omówić najpiękniejsze obrazy, jakimi zachwycają się ludzie na całym świecie i trwa to od dawnych czasów po współczesność.
2) Ktoś kiedyś powiedział, że nie wolno się poddawać, nawet jeśli kłopoty się piętrzą. Och, chyba nic nie wiedział o życiowych problemach maturzystów.
3) Dwie pierwsze osoby dostały kilka dość ciekawych gadżetów, ale później kazano im zwrócić nagrody, bo organizatorzy wykryli w próbkach ich krwi substancje dopingowe.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (14 maja) II lekcja
Ciąg dalszy powtórzeń.
Temat: Ćwiczymy umiejętność pisania krótkich wypowiedzi w kontekście „Zemsty” A. Fredry.
Odpowiedzi proszę zapisać w zeszycie.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (14 maja) I lekcja
Dziś kolejny cykl powtórzeń. Tym razem lekturowych.
Temat: Powtarzamy wiadomości o twórczości Jana Kochanowskiego.
Proszę wykonać zadania i przesłać mi same odpowiedzi (bezpośrednio w wiadomości mailowej).
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (11 maja) I, II lekcja
Dziś kolejny cykl powtórzeń. Tym razem lekturowych.
Temat: Piszemy opowiadanie twórcze na podstawie lektury – „Balladyna” Juliusza Słowackiego.
I Proszę o przeczytanie przykładowego opowiadania, które cytuję tu ze strony eSzkoła.pl:
Wyobraź sobie, że losy Aliny i Balladyny potoczyły się inaczej. Dokończ opowiadanie, w którym zmienisz historię ich życia. Napisz swoją pracę tak, żeby wykazać, że dobrze znasz „Balladynę” Juliusza Słowackiego.
Zapadł zmierzch. Alina i Balladyna z pełnymi dzbanami malin wróciły do chaty. Wdowa właśnie częstowała księcia świeżo zaparzonym naparem z rumianku. Nadszedł dla niego czas wyboru. Wziął łyk aromatycznego napoju i spojrzał na siostry.
– Panie, wybierz Balladynkę – szeptała staruszka. – O, ile nazbierało, biedactwo! A i siostrze na pewno pomogła.
Kirkor spojrzał na naburmuszoną twarz Balladyny, na pogniecione maliny, potem - w jasne oczy Aliny. Uśmiechnął się i już wiedział, którą z dziewczyn weźmie za żonę.
Ślub był piękny, choć skromny, bo tak życzyła sobie panna młoda. Kirkor był pod wrażeniem jej gospodarności. Zresztą podziwiał w niej wszystko – przymioty charakteru, ale i smukłą kibić, gładkie lica… Razem z młodymi na zamku zamieszkały wdowa i Balladyna, którym Alina chciała zapewnić wygodne życie.
Niedługo młodzi cieszyli się sobą, bo Kirkor wnet ruszył na wojnę, by przywrócić tron prawowitemu władcy – Popielowi III.
Tymczasem Alina oswajała się z obowiązkami pani zamku. Niestety nie mogła liczyć na pomoc matki, bo ta wciąż lamentowała nad smutnym losem starszej córki, która nieustannie na coś się skarżyła. A to łoże było za twarde, a to kolacja nazbyt skromna, a to służka złą suknię naszykowała… Prawda była taka, że dziewczyna dawała upust swoim złym nastrojom, bo, po pierwsze, piekielnie się nudziła (schadzki z Grabcem nie wchodziły w grę – wielkiej pani nie wypada spotykać się z takim prostakiem), po drugie, drżała na myśl o staropanieństwie.
– Pomyślże o siostrze – naciskała wdowa na Alinę.
Z prośbą o pomoc w sprawie Balladyny dziewczyna zwróciła się do jednego z rycerzy swego męża – von Kostryna.
– Zabierz ją na przejażdżkę, zabaw rozmową, obdarz komplementem – poprosiła.
Ponieważ von Kostryn wielkim szacunkiem darzył panią Kirkorową, ochoczo się zgodził. On zyskał damę serca, Balladyna – rozrywkę.
Nudził się również Grabiec. Tęskno mu było za śliczną Balladyną, a smutki topił w gorzałce. Pewnie dlatego w końcu zaakceptował zaloty obślizgłej Goplany i pozwolił łaskawie się adorować. Miał nosa! Nimfa dbała o niego, znosiła jego kaprysy, za jedno dobre słowo gotowa była oddać wszystko. Skierka i Chochlik, wielce niezadowoleni z nowych obowiązków, co rano kładli na progu chaty Grabca jakieś dary. Jednego dnia był to garniec wonnego miodu bartnego, innego – jeżyny. Miał się ochlaptus jak pączek w maśle.
Po trzech miesiącach Kirkor wreszcie wrócił z wojny. Czułym powitaniom nie było końca. Nawet wdowa, widząc, że starsza z córek ma widoki na korzystne zamążpójście, rzadziej biadoliła. Obdarowana przez zięcia krosnem zamknęła się w komnacie, by resztę życia poświęcić tkactwu. Popiel III odzyskał władzę, w kraju zapanował spokój. Ludzie cieszyli się dobrobytem, zadowoleni ze swego szczęśliwego życia. Jeden jedyny Filon błąkał się po okolicy, wypatrując oczy za wymarzoną niewiastą.
II A teraz nasze opowiadanie. Proszę napisać opowiadanie, w którym wystąpią następujące elementy:
– akacja ma rozpocząć się podczas malinobrania;
– zostaną zmodyfikowane losy Filona, Goplany i Grabca i to oni mają stanowić główne postaci;
– losy Balladyny i Aliny nie zmienią się;
– do tekstu opowiadania zostaną wprowadzone postaci z tekstu „Świtezianka” Mickiewicza (np. tytułowa Świtezianka przybywa do Goplany w odwiedziny – oczywiście przynoszą ją żurawie, które pełnią rolę posłańców; strzelec);
– ważną rolę będzie pełniła ożywiona lub uosobiona przyroda;
– wystąpi jedno powodujące grozę wydarzenie;
– wystąpią dwa fantastyczne wydarzenia;
– zostanie użyty dialog;
– narracja trzecioosobowa;
– opowiadanie zakończy się happy endem;
– wykazana zostanie dobra znajomość lektury.
To pracochłonne zajęcie, więc rozkładam je na dwie godziny. Swoją pracę proszę przysłać do mnie w środę.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (8 maja)
Dzień dobry!
Proszę przesłać mi tylko odpowiedzi na pytania bezpośrednio w wiadomości mailowej.
Oto test:
1. Podaj wyrazy podstawowe poniższych:
a) prośba;
b) żądanie;
c) podnóżek;
d) szklany;
e) roztropność.
2. Wypisz formanty z poniższych wyrazów:
a) pilność;
b) pralnia;
c) spych;
d) trenerka;
e) wyprostować.
3. Podaj definicję (parafrazę) słowotwórczą poniższych wyrazów:
a) narożnik –
b) poduszeczka –
c) bibliotekarka –
d) komputerowy –
e) drapanie –
4.Podkreśl (wypisz) zrosty:
Łamistrajk, grzybobranie, Białystok, towaroznawca, duszpasterz
5. Podkreśl (wypisz) złożenia:
Biało-czarny, Wielki Piątek, wniebowzięcie, czarnoziem
6. Dopisz do podanych wyrazy pochodne, które spełniają podany w nawiasie warunek:
a) but …………………. (zgrubienie);
b) konstrukcja ……………….. (nazwa zawodu);
c) tkać ………………… (nazwa miejsca);
d) pudełko …………………….. (zdrobnienie);
e) szyć ……………………… (czasownik dokonany);
f) zdrada…………………………. (rzeczownik będący nazwą wykonawcy czynności).
7. Do każdego wyrazu wypisz w dokładnie takiej kolejności jego: wyraz podstawowy, podstawę słowotwórczą, formant, oboczność, np.:
x) leśny: las, leś-, -ny, e:a, s:ś
a) zapałka:
b) rozwaga:
c) przepis:
d) pomorze:
e) mądrzejszy:
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (7 maja) I, II lekcja
Dzień dobry!
Tematy dzisiejszych lekcji powtórzeniowych znajdują się w załączniku.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (4 maja) I, II lekcja
Dzień dobry!
I lekcja
Dziś zupełnie inny temat zajęć. Chciałbym, aby w ramach lekcji wszyscy uczniowie obowiązkowo wzięli udział w konkursie bibliotecznym. Taki też proszę zapisać temat w zeszycie zajęć lekcyjnych. Temat: Bierzemy udział w 8. edycji Gminnego Konkursu Poetyckiego pt. „Miłość w czasach zarazy…” – zapiski z kwarantanny.
Proszę pobrać poniższe załączniki, czyli:
– plakat o konkursie;
– regulamin konkursu;
– kartę zgłoszenia;
– zgodę na przetwarzanie danych osobowych;
– zgodę na publikację w mediach.
Regulamin_Konkurs_Poetycki.pdf
Karta_zgloszenia_Konkurs_Poetycki_Milosc_w_czasach_zarazy.pdf
Zgoda_na_przetwarzanie_danych_osobowych_Konkurs_Poetycki.pdf
Zgoda_na_publikacje_w_mediach_Konkurs_Poetycki.pdf
Uwaga! Prace nie będą przeze mnie sprawdzane. Proszę od razu wysyłać je na stosowny mail podany na plakacie dotyczącym konkursu oraz w regulaminie konkursu. Co ważne Wasza wypowiedź może mieć dowolną formę: może to być albo wiersz, albo opowiadanie, albo kartka z pamiętnika czy nawet kartka/kartki z dziennika. Proszę pamiętać o poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej. Proszę zapoznać się z regulaminem konkursu.
Jeśli ktoś nie chce brać udziału w konkursie, prace przesyła do mnie, tak jakby było to zadanie do wykonania na lekcji.
II lekcja – ćwiczenia powtórzeniowe do egzaminu.
Proszę zapisać temat: Utrwalamy wiedzę i umiejętności z zakresu podstawy programowej – K. Wierzyński „Lekcja konwersacji”.
Proszę po przeczytaniu tekstu ze strony 236. w zeszycie wykonać zadania: 1., 2., 3., 4., 5., 6., 7., 8., 9., 10., 11./ s. 236.–237.
Zadania proszę wykonać samodzielnie, a następnie sprawdzić z podanymi przeze mnie odpowiedziami (podaję tylko niektóre).
Zad. 1. – liryka.
Zad. 2. – czasowniki w 2. os. lp. trybu rozkazującego: „nie mów”, „nie wstępuj” wskazują na adresata wypowiedzi, który nie został jednak dokładnie określony, z czego wniosek, że może być nim po prostu odbiorca tekstu (czytelnik). Czasowniki w 1os. lm. trybu oznajmującego: „wstąpiliśmy”, „będziemy paść się” uświadamia nam, ze podmiot identyfikuje się z pewną zbiorowością ludzi. O ile czasowniki w trybie rozkazującym czynią z niego retora (kogoś, kto przemawia), doradcę, moralistę wskazującego właściwy sposób postępowania i prezentującego niby wniosek, niby przestrogę; o tyle czasowniki w liczbie mnogiej czynią z niego jednostkę pokorną, przyznającą się do popełniania takich samych błędów, jakie wytyka innym.
Zad. 3. – Utwór koncentruje się na problemach związanych z porozumiewaniem się ludzi w kontekście historii, trudnych wspólnych losów nacji wymienionych w tekście. Już samo zestawianie ich ze sobą (np. Polaków i Ukraińców) powoduje wejście w strefę drażliwych, niebezpiecznych tematów, które mogą doprowadzić do konfliktu (stąd metafora „pole minowe”).
Zad. 4a) Środki stylistyczne – anafora, paralelizm składniowy, wyliczenie.
Zad. 4b) – proszę wykonać samodzielnie.
Zad. 5. Środek stylistyczny tworzący obraz w ostatniej części utworu to metafora (przenośnia). Jeśli ludzie będą posługiwać się terminami, które powodują kolejne podziały, słowami, które prowadzą do kłótni albo prościej – jeśli ludzie nadal (jak dawniej) nie będą umieli się ze sobą porozumieć (dogadać), to będą pozostawać w sferze ograniczonych i urażonych jednostek szukających zwady („będziemy paść się/ Na łące zacietrzewionych osłów”).
Zad. 6. Proszę o w pełni samodzielne wykonanie.
Zad. 7. – Wyodrębnionych graficznie części utworu nie można nazwać strofami, gdyż części te nie mają takiego samego kształtu (tzn. nie mają tylu samo sylab czy wersów) i nie powtarzają się. Aby część utworu nazwać strofą, musi ona powtarzać się w obrębie wiersza w tym samym kształcie (czyli mieć np. tyle samo wersów) dwa lub więcej razy.
Zad. 8. – nazwy mieszkańców państw (Polak, Ukrainiec) i nazwy członków narodów (Żyd) piszemy wielką literą.
Zad. 9. – mów – 2 os. lp. trybu rozkazującego, czasu x (nie da się określić, bo tryb rozkazujący nie ma czasu), rodzaju x (nie da się określić, bo tryb rozkazujący nie ma rodzaju) aspekt niedokonany.
Zad. 10. – C.
Zad. 11. – wstą-pi-li-śmy (w 1 os. lm. czasowników czasu przeszłego akcent pada na trzecią, a nie na drugą sylabę od końca).
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (27 kwietnia) I, II lekcja
Dzień dobry!
Temat: Przypominamy teksty o tematyce patriotycznej: „Śmierć Pułkownika” i „Reduta Ordona” A. Mickiewicza, „Moja piosnka” [II] C. Norwida, „Oblicze ojczyzny” T. Różewicza.
Dzisiaj chcę, żebyście koniecznie odręcznie przepisali tekst przykładowej rozprawki. To pozwali Wam przypomnieć sobie te wymienione w temacie teksty, a jednocześnie wyćwiczyć umiejętność pisania tej formy wypowiedzi.
Wasze zadanie to tylko przepisanie rozprawki oraz przeczytanie wymienionych w temacie tekstów.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (23 kwietnia) I, II lekcja + 24 kwietnia
Dzień dobry!
Temat: Przygotowujemy się do egzaminu – M. Piquemal „Piekło i niebo”.
W moim planie pracy na ten temat są przewidziane 2 godziny lekcyjne, ale w związku z tym, że wiele osób przesyła mi prace z opóźnieniem, domyślam się, iż nie zawsze macie wystarczająco dużo czasu na przyswojenie lekcji czy wykonanie zadań. Dlatego dodaję jeszcze jedną godzinę, co oznacza, że macie 3 godziny lekcyjne na realizację.
Proszę wykonać zadania z podręcznika ze stron 212.–213. (w zeszycie, a zdjęcia przesłać na mojego maila). Zadania:
1.– jak najkrócej,
2. – jak w poleceniu,
3.– po 3 cechy,
6.– jak w poleceniu,
7.– jednym słowem,
8.– mowa zależna czy niezależna,
9.– jednym słowem + funkcja,
10.– wykres schodkowy + nazwanie zdania,
11.– jednym zdaniem,
12a.– ale z objaśnieniami,
13.– oprócz Achillesa i Juranda,
14– jak w poleceniu.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (20 kwietnia) I, II lekcja
Dzień dobry!
Dziś poznamy kolejny z tekstów Melchiora Wańkowicza oraz pomyślimy o Waszej przyszłej pracy zawodowej, a właściwie o pierwszym kroku, aby ją zdobyć – przypomnimy sobie, jak pisać podanie.
Temat: W jaki sposób bohater tekstu Melchiora Wańkowicza uniknął bratobójczej walki?
Proszę zapoznać się z tekstem na stronach 249.–251., a następnie odpowiedzieć w zeszycie na pytania z zadania 1./s.251., a także w około 5 zdaniach proszę napisać, jaki stosunek do wojny miał bohater.
Temat: Piszemy podania.
Proszę zapoznać się ze schematem pisania podania znajdującym się na stronie 27. w zeszycie ćwiczeń części II, a także z ramką na stronie 26.
W przykładowym podaniu nagłówek ma formułę „Do Dyrektora”. Proszę ją zmienić na „Dyrektor”. Oprócz tego każde podanie powinno wyglądać niemal identycznie jak to zamieszczone w Waszym zeszycie ćwiczeń.
Następnie proszę w zeszycie ćwiczeń wykonać zadania 1., 2., 3./ s. 27–28.
Proszę zapoznać się ze wzorem podania ze strony 238. w podręczniku i według TEGO wzoru napisać podanie z punktora drugiego w ćwiczeniu 4./s. 28. Podanie ma być żartobliwe, ale powinno być zapisane tak, jakby było pisane na poważnie. Podania proszę jednak nie wysyłać do Ministerstwa Edukacji, a do mnie. Życzę owocnej pracy i trochę zabawy przy wykonywaniu tego polecenia.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
UWAGA!
Rozprawkę na temat wojny przesłały mi 4 osoby (z 20). Co prawda zaznaczyłem, że prace przyjmuję tylko do czwartku przed świętami i być może nie zdążyliście jej wtedy napisać, a zastosowaliście się bardzo przepisowo do mojego komunikatu o nieprzyjmowaniu prac w okresie świątecznym. Daję Wam jednak jeszcze dodatkową szansę. Proszę dziś przesłać mi rozprawkę. To dodatkowy termin. Brak Waszej aktywności z polskiego to brak Waszej obecności na polskim. Proszę sobie to uzmysłowić.
Być może tematy z polskiego są obszerne, ale nie wymagam wysyłania wszystkiego, a tylko niewielkiej części i co jakiś czas - wierzę, że można to zrobić. I dobra wiadomość: zrealizowaliśmy cały program nauczania języka polskiego.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (16, 17 kwietnia)
Dzień dobry! Materiały na 3 godziny lekcyjne znajdują się w załączniku.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (6 kwietnia), I i II godzina lekcyjna
Dzień dobry! Dziś czeka nas kolejna lektura obowiązkowa i ćwiczenia przed egzaminem.
Tematy znajdują się w załączniku. Jeśli nie otwiera się jeden z nich, proszę spróbować otworzyć drugi. Jest w nich to samo.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (3 kwietnia)
Dzień dobry! Dziś zapoznamy się z pewnymi niezbyt sympatycznymi zachowaniami językowymi i powtórzymy trochę wiedzy do egzaminu.
Temat: Nieetyczne zachowania językowe. Kłamstwo, manipulacja i prowokacja.
Proszę pod tematem przepisać ramkę z podręcznika ze strony 254.
Następnie proszę przeczytać i ustnie wykonać zadanie 1./s.254 oraz 2 i 2b./s.256.
W ramach powtórki proszę pobrać materiały, wykonać zadania z j. polskiego (s.1–13.). Proszę, byście robili te zadania samodzielnie, gdyż rozwiązania są ogólnie dostępne. Od Was zależy, czy podejdziecie do zadania poważnie czy nie. Odpowiedzi wyślę później.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (2 kwietnia), 2 godz.
Dzień dobry!
Zakończyliśmy omawianie „Pana Tadeusza”.
W załączniku znajdują się opracowania dotyczące dzisiejszej lekcji, którą, ze względu na objętość, przewiduję na dwie godziny.
Proszę postępować według instrukcji w nim zawartych.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (30 marca), II lekcja
Dzień dobry! Jeszcze raz.
Temat: Opisy przyrody w „Panu Tadeuszu”. Środki stylistyczne – powtórzenie.
Dziś na przykładzie fragmentów „Pana Tadeusza” powtórzymy wiedzę o środkach stylistycznych. W tym celu proszę o pobranie załącznika:
-Pan-Tadeusz-lektura-obowiazkowa-_Opisy_przyrody.doc
Uzupełniony załącznik można wkleić do zeszytu lub – jeśli nie macie możliwości wydruku – przepisać z niego tylko to, co zostało pogrubione.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
PS
Dostałem zaledwie parę rozprawek. Oceny natomiast dostaną wszyscy. Przedłużam czas na przysłanie rozprawki do jutra do godziny 12. (co łącznie daje 5 dni na wykonanie tego zadania).
Aktualizacja (na 30 marca), I lekcja
Dzień dobry!
Temat: „Pan Tadeusz” jako epopeja narodowa.
Dziś chciałbym podać Wam garść informacji podsumowujących pracę z lekturą. I wreszcie – chciałbym, by enigmatyczne i tajemnicze słowo „epopeja” stało się dla Was słowem jasnym i czytelnym, czyli po prostu chcę, byście wiedzieli, dlaczego dzieło Mickiewicza nazywamy epopeją. Poniższą notatkę proszę przepisać do zeszytu i przyswoić.
Analiza tytułu:
a) PAN TADEUSZ
tytułowy bohater, syn Jacka Soplicy;
b) CZYLI OSTATNI ZAJAZD NA LITWIE.
Wydarzenia:
powrót Tadeusza za studiów ▪ grzybobranie, polowanie, uczty ▪ najazd zbrojny szlachty zaściankowej na Sopliców w celu wyegzekwowania prawa Hrabiego do zamku ▪ bitwa z Rosjanami ▪ śmierć Jacka Soplicy ▪ emigracja uczestników bitwy z Rosjanami; perypetie miłosne Tadeusza Soplicy ▪ wizyta gen. Dąbrowskiego w Soplicowie ▪ potrójne zaręczyny
c) HISTORIA SZLACHECKA Z R. 1811 I 1812,
bohater zbiorowy: szlachta: magnaci, zamożni szlachcice, szlachta zaściankowa
czas wydarzeń: kilka dni lata 1811 r. i jeden dzień wiosny 1812 r.
d) WE DWUNASTU KSIĘGACH WIERSZEM.
forma i budowa utworu
2. EPOPEJA
– poetycki utwór wielowątkowy, którego tematem jest życie narodu w ważnym okresie dziejowymW „Panu Tadeuszu” akcja dzieje się w ważnym okresie dziejowym, jakim jest wyprawa Napoleona na Rosję i związane z nią nadzieje Polaków na odzyskanie niepodległości.
– w utworze takim występuje bogate tło obyczajowe, realizm przedstawienia, odzwierciedlone jest wszechstronne życie społeczeństwa;
W „Panu Tadeuszu” pokazany jest w szerokiej perspektywie obraz Polski szlacheckiej. Widzimy podstawowe warstwy ówczesnego społeczeństwa: magnatów (Stolnik Horeszko), zamożną szlachtę (Podkomorzy), szlachtę średniozamożną (sędzia Soplica), ubogą szlachtę (Dobrzyńscy), chłopów (występują epizodycznie, np. powracają z prac polowych). Mickiewicz pokazał, jak wyglądało życie w Polsce. Widzimy uczty, okolicznościowe biesiady, polowania, grzybobrania, tańce, kult tradycji, wiary, patriotyzmu. Postacie są typowe dla tamtych czasów, nie tylko ze względu na noszony strój, ale też sposób życia, mówienia, a nawet myślenia. Bohaterem zbiorowym jest szlachta, która reprezentuje cały naród.
– przedstawia losy bohatera jednostkowego, którego życie związane jest z życiem narodu;
W „Panu Tadeuszu” tą postacią jest ksiądz Robak, a jego życie splata się ze sprawami ojczyzny poprzez organizowanie powstania, walkę narodowowyzwoleńczą i gorliwą służbę.
– występuje narrator wszechwiedzący i wszechobecny;
W „Panu Tadeuszu” ujawnia się on w lirycznych dygresjach oraz inwokacji.
–„Pan Tadeusz” spełnia formalne wymogi epopei, bo:
- zawiera trzy wątki (Losy Jacka Soplicy, Spór o zamek, Sprawa walki narodowowyzwoleńczej);
- składa się z 12 ksiąg, jest pisany wierszem sylabicznym, trzynastozgłoskowym;
- ma walory artystyczne (bogata akcja, elementy sensacyjne – postać Robaka, realizm i prawda historyczna).
– występuje indywidualizacja języka postaci – każda postać ma nieco inny styl mówienia, co znacząco wpływa na psychologiczny rys postaci i go uwiarygadnia; ponadto mamy styl podniosły (gdy mówi się o uroczystych zdarzeniach), styl realistyczny (w opisie obyczajów czy stroju), styl poetycki (w opisach przyrody).
„Pan Tadeusz” spełnia wszystkie warunki epopei, ale przede wszystkim jest epopeją narodową, bo spełniał i nadal spełnia w życiu Polaków ważną rolę – to „Biblia” polskości, katechizm polskości uczący nas miłości do ziemi ojczystej.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (na 27, 28, 29 marca)
Dzień dobry!
Proszę pobrać plik i działać według wytycznych w nim zawartych.
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Aktualizacja (na 26 marca)
Dzień dobry!
Wracamy do toku i ciągu zajęć.
Proszę zapisać temat: Dzieje Jacka Soplicy i historia zamku Horeszków.
Moim celem jest dziś to, byście poznali historię życia Jacka Soplicy w sposób uporządkowany. Pamiętam, że mieliście napisać charakterystykę tego jednego z najważniejszych bohaterów „Pana Tadeusza”. Dziś postaram się wiedzę uporządkować.
Przepiszcie proszę tabelę, ale w sposób uporządkowany. W ten sposób powstanie historia Jacka życia. By ułatwić Wam zadanie, podpowiadam, że w pierwszej kolejności dzielimy zdarzenia na te, które miały miejsce w przeszłości i te, które dzieją się teraz, a więc należą do akcji. Oto moje podpowiedzi.
Jacek Soplica w młodości uważany był za bardzo ważnego, gdyż na sejmikach jego głos w danej sprawie powodował takie samo działanie u mnóstwa innych szlachciców. To powoduje, że liczono się z nim jak z najważniejszym członkiem rodu. Jacek ma takie poważanie, że zaczyna bywać u jednego z magnatów. Tam zakochuje się w jego córce. Mimo iż jest to miłość odwzajemniona, to jednak nie należy ona do szczęśliwych, bo magnat nie chce, by Jacek żenił się z jego córką. To doprowadza do tragedii. Jacek zbija swego niedoszłego teścia. Z goryczy, po tym zdarzeniu, stacza się. Zaczyna pić, żeni się z kobietą, której nie kocha. Jest zmuszony opuścić kraj, bo wszyscy sądzą, że zdradził ojczyznę, nasyłając Moskali na Horeszkę. Nie była to prawda, tylko zwykły zbieg okoliczności – gdy Moskale atakowali zamek, Jacek właśnie tam jechał, by „pożegnać się” ze Stolnikiem. W Rzymie bohater postanawia odpokutować za swe grzechy. Oddaje się służbie wojskowej. Później zmienia się. Staje się coraz bardziej pokorny. Przywdziewa mnisi habit. Służy ojczyźnie, wiążąc nadzieje na odzyskanie niepodległości z cesarzem Francuzów, a następnie próbując wzniecić powstanie na Litwie. Niestety po bitwie z Moskalami, która miała miejsce po dokonaniu zajazdu, ginie, trafiony w dawniejszą ranę.
1. Uporządkuj życiorys Jacka Soplicy. Wpisz w kratki cyfry 1–11.
Wstąpienie do Legionów Polskich.
Przygotowania powstania na Litwie.
Miłość do Ewy Horeszkówny.
Tajny emisariusz Napoleona.
Ślub z przypadkową szlachcianką.
Udział w bitwie z Moskalami.
Zabicie Stolnika.
Częsty gość Stolnika Horeszki.
Nieformalny przywódca rodu Sopliców.
Wstąpienie do zakonu bernardynów pod imieniem Robak.
Śmierć.
2. Proszę zalogować się na stronę epodreczniki.pl, a dokładnie na:
I tam proszę wykonać ćwiczenie 2.7 i sprawdzić je, zaś poprawną wersję przepisać do zeszytu.
Dla przypomnienia można wykonać (tylko na stronie) ćwiczenie 1.
Następnie proszę (tylko na stronie) wykonać ćwiczenie 2.11.
Praca domowa:
Określ, który moment w życiu Jacka Soplicy stał się punktem zwrotnym. Wyjaśnij, na czym polegała przemiana bohatera. Proszę napisać od 5 do 10 zdań. Odpowiedzi proszę wysłać w dokumencie tekstowym, czcionka – 12, Times New Roman, interlinia 1,5, tekst wyjustowany. Wszelkie prace proszę przesyłać na adres: polski.trzebiego@onet.pl
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent
Drodzy Ósmoklasiści!
Proszę Was, byście powtarzali dotychczasowy materiał i w ten sposób przygotowywali się do egzaminu. Najlepsze ku temu będą zadania testowe. W Waszych ćwiczeniach do języka polskiego (część 2.) znajdują się testy. Proszę je rzetelnie i samodzielnie rozwiązać. Możecie korzystać z wszelkich podpowiedzi i dobrodziejstw internetu, ale proszę nie szukać i nie spisywać gotowych odpowiedzi. Wtedy Wasza praca nie będzie miała żadnego sensu.
Proszę wykonać następujące testy:
a) Test 1. „Rządzący i rządzeni” (s. 99–107); – praca na 16 i 17 marca.
b) Test 2. „W pogoni za…” (s. 108–117); – praca na 18 i 19 marca.
c) Test 3. „O uczonych” (s. 118–125); – praca na 20 i 21 marca.
d) Test 4. „Kupić i sprzedać” (s.126–134); – praca na 23 i 24 marca.
e) Test 5. – póki co nie 😊
Pamiętajcie, że wykonanie zadania nie oznacza automatycznego zaznaczenia odpowiedzi. Np. zadanie 7./ s. 120 (ćwiczenie, cz. 2.): aby poprawnie je wykonać, należy przypomnieć sobie definicję bajki, baśni, powieści, przypowieści i opowiadania i dopiero na podstawie tych definicji można wywnioskować, które z poniższych gatunków literackich nie muszą mieć charakteru dydaktycznego.
Do testów wrócimy. Na pewno! Sprawdzimy je na wiele możliwych sposobów.
Uwaga!!! Wykonanie zadań testowych jest równoznaczne z powtórzeniem następujących zagadnień:
Środki stylistyczne
Gramatyka
Formy wypowiedzi
Inne
Eufemizm
Ironia
Zgrubienie
Zdrobnienie
Metafora
Animizacja
Personifikacja
Epitet
Archaizm
Apostrofa
Wykrzyknienie
Powtórzenie
Wyliczenie
Porównanie
Kontrast
Czasownik
Rzeczownik
Przysłówek
Imiesłów
Przymiotnik
Forma gramatyczna
Wypowiedzenie wielokrotnie złożone
Rodzaje podmiotów
Związek zgody, rządu, przynależności
Końcówka fleksyjna
Wyrażenie przyimkowe
Przydawka
Dopełnienie
Okolicznik
Formant zerowy
Upodobnienia fonetyczne
Ogłoszenie
Opowiadanie
Rozprawka
Reklama
Plakat
Zaproszenie
Charakterystyka
Opis sytuacji
Dialog
Opis obrazu
Artykuł
Wywiad
Streszczenie
Kartka z pamiętnika
Komizm (postaci, sytuacji, języka)
Karykatura
Zasady interpunkcji
Strofa, tytuł
Związek frazeologiczny
Mowa zależna
Pisownia wyrazów wielką literą
Morał
Bajka
Baśń
Powieść
Przypowieść
Liryka pośrednia
Liryka bezpośrednia
Bohater liryczny
Pisownia rz i ż wymiennego
Epika, liryka, dramat
Monolog
Element realistyczny
Element fantastyczny
Symbol
Świat przedstawiony
I dobre wieści – choć na pewno sami pamiętacie – to wszystko już było!
Pozdrawiam
Polonista Piotr Arent