• Klasa IV

        • 19 czerwca  2020r.

          Temat:Eugeniusz Kwiatkowski  i budowa  Gdyni. 

          NaCoBeZu: dlaczego  rozpoczęto  budowę  portu w Gdyni. 

          1. Przyczyny: brak polskiego portu morskiego,  chęć  sprzedaży  polskich  towarów  drogą  morską. 

          2. Skutki: powstanie  nowoczesnego  miasta -Gdynia, rozwój  polskiego  handlu  zagranicznego. 

          3. Eugeniusz  Kwiatkowski  był  wybitnym  naukowcem  i politykiem.  Służył  także  w Legionach  Polskich. 

          Polecenie:Na podstawie dostępnych  źródeł .Omów zasługi Eugeniusza Kwiatkowskiego  dla powstania  i rozwoju  państwa  polskiego. 

          Napisz 10 zdań o mieście Gdynia (jak wygląda obecnie).

          Powodzenia!

          5 czerwca 2020r.

          Temat: Józef Piłsudski i niepodległa Polska.

          Cel lekcji: jaka była rola Józefa Piłsudskiego w walce o niepodległą Polskę?

          NaCoBeZu:

          - przyczyny i skutki odzyskania przez Polskę niepodległości

          1. Józef Piłsudski urodził się w 1867 roku w zaborze rosyjskim. Od młodości brał udział  w walce o wolną Polskę. W wieku 20 lat został oskarżony o udział w spisku na życie cara Rosji i zesłany na Syberię.

          2. Po powrocie z zesłania ponownie zaczął walczyć z zaborcą.

          3. W 1914 roku wybuchła I wojna światowa. Powstały wówczas Legiony Polskie. Józef Piłsudski objął dowództwo I Brygady Legionów Polskich.

          4. W listopadzie 1918 roku zakończyła się I wojna światowa. Pokonani Niemcy wypuścili z więzienia Józefa Piłsudskiego.

          5. Polska 11 listopada 1918 roku odzyskała niepodległość. Józef Piłsudski objął dowództwo nad wojskiem i został Naczelnikiem Państwa. Odrodzone państwo polskie określano jako II Rzeczpospolitą.

          6. W 1935 roku zmarł Józef Piłsudski. Ciało jego spoczywa w krypcie na Wawelu, serce zaś zostało złożone w grobie jego matki na cmentarzu w Rossie w Wilnie (Litwa).

          Polecenie:

          1) Na podstawie informacji s.114-115 zapisz odpowiedź do pytania 2.s.115.

          2) Praca z mapa s. 116. odpowiedz pisemnie na pytanie 2.

          3) W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania: 1-8 s. 70-72.

          4) W związku z tym, że w przyszłym tygodniu piątek jest dniem wolnym, proszę przeczytać temat o Marii  Skłodowskiej-Curie s. 104-107. Pisemnie odpowiedz na pytanie s.106 : W jakich dziedzinach Polacy otrzymywali Nagrodę Nobla?

          Powodzenia!

          29 maja 2020r.

          Temat: XVII wiek - stulecie wojen.

          Cel lekcji: poznanie postaci historycznej - króla Jana III Sobieskiego

          NaCoBeZu:

          - przyczyny wojen Polski ze Szwecją,

          - obrona Jasnej Góry 1655 rok,

          - bitwa pod Wiedniem 1683 rok.

          1. Jednym z największych wrogów Polski w XVII wieku była Szwecja.Oba państwa dążyły do uzyskania  przewagi nad Morzem Bałtyckim.

          2. W XVII wieku Szwedzi trzykrotnie najeżdżali Rzeczpospolitą. Najgroźniejszy najazd z lat 1655-1660 przeszedł do historii jako potop szwedzki, ponieważ obce wojska w krótkim czasie wręcz ,,zalały" cały kraj.

          3. W walkach z najeźdźcą wsławił się wybitny wódz - Stefan Czarniecki,który prowadził z wrogiem wojnę podjazdową, czyli atakował mniejsze oddziały wroga.

          4.Szwedzi oblegali klasztor na Jasnej Górze w Częstochowie. Polacy zdołali pokonać wroga, co zmobilizowało ich do kolejnych zwycięstw. Ostatecznie podpisano w 1660 roku pokój w Oliwie.

          5. W XVII wieku Polsce zagrażała też Turcja. Władca Turcji dążył do podboju środkowej Europy. W 1683 roku dotarł do Austrii i otoczył Wiedeń. Na pomoc Austrii ruszył z odsieczą polski król - Jan III Sobieski. Władca zasłynął jako znakomity wódz. Na czele husarii polskiej 12 września 1683 roku odniósł zwycięstwo pod Wiedniem. Turcy uciekli.

          Tylko przeczytaj!

          W drugiej połowie XVII wieku wybuchła kolejna wojna z Turcją. Ogromna armia sułtana wkroczyła w granice Rzeczypospolitej, która nie była przygotowana na atak. Po krótkim oblężeniu w 1672 roku wojska tureckie zdobyły najważniejszą twierdzę na południu kraju – Kamieniec Podolski. Rzeczpospolita utraciła Podole. Napór turecki zdołał powstrzymać hetman Jan Sobieski, pod wodzą którego armia Rzeczypospolitej odniosła wspaniałe zwycięstwo pod Chocimiem w 1673 roku. Sukces ten spowodował, że w 1674 roku pogromcę Turków szlachta wybrała na króla.

           

           

          Jan III Sobieski król Polski i wielki książę litewski w latach 1674–1696. Jeden z najwybitniejszych polskich wodzów. Niemal przez całe swe panowanie prowadził wojny z Turcją. Odniósł przy tym wiele sukcesów, z których największy to bitwa pod Wiedniem. Był również znakomitym pisarzem. Zachowane są jego listy do ukochanej żony – królowej Marysieńki.
           

           

          Jan III Sobieski
          Daniel Schultz, Jan III Sobieski, po 1680, Olej na płótnie, Muzeum Narodowe w Warszawie, domena publiczna
           

          Pałac w Wilanowie był rezydencją, w której mieszkał Jana III Sobieski wraz z rodziną. Na polecenie króla pałac i ogród zaprojektowali włoscy architekci. Władca zgromadził w nim obrazy, rzeźby liczne zdobycze wojenne: wschodnie stroje, meble, broń.

           

           

           
          Pałac w Wilanowie
          Marcin Białek, Pałac w Wilanowie, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0
           
           
           
           

          Odsiecz Wiednia 1683 

           
          Polecenie:

          W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania: 1., 2., 4., 5., 6. s. 50-52.

          Praca z mapą! W zeszycie odpowiedz na pytania: zadania 1. i 2. s. 83 w podręczniku.

          Na podstawie informacji w podręczniku s. 82, zapisz, jak wyglądał husarz - żołnierz husarii.

           

           

          Nowo wybrany król Rzeczypospolitej Jan III Sobieski powstrzymał napór turecki, ale sama Rzeczpospolita nie był w stanie prowadzić wojny z potężnym Imperium Osmańskim. Król szukał więc sprzymierzeńców.

           

           

          W 1683 roku Turcy zaatakowali Austrię. Cesarz chciał pozyskać Rzeczpospolitą jako sojusznika. Wykorzystał to Sobieski, zawierając przymierze z Austrią. Gdy wojska tureckie rozpoczęły oblężenie Wiednia, król polski ze swoją armią pospieszył na ratunek. 12 września 1683 roku pod Wiedniem doszło do wielkiej bitwy między wojskami tureckimi a sprzymierzonymi wojskami austriacko‑niemiecko‑polskimi, dowodzonymi przez Jana III Sobieskiego. Do zwycięstwa przyczyniła się szarża polskiej husarii, która zmusiła Turków do ucieczki. Bitwa zakończyła się wielkim triumfem polskiego króla, który został bohaterem całej Europy. Wojna trwała jeszcze wiele lat, ale Polska wyszła z niej zwycięsko.

           

           

          Polecenie 6

          Pokaż na mapie trasę przemarszu armii Jana III Sobieskiego pod Wiedeń.

           
           
          Rzeczpospolita w drugiej połowie XVII w.
          Krystian Chariza i zespół,
           
           
          Polecenie 7

          Przyjrzyj się ilustracji i powiedz, jak był witany w Wiedniu polski król.

           
           
          Wjazd Jana III Sobieskiego do Wiednia
          Wjazd Jana III Sobieskiego do Wiednia, domena publiczna
           
           
          Polecenie 8

          Oto fragmenty listu, który tuż po zwycięstwie Jan III Sobieski napisał do swojej żony królowej Marysieńki. Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj ćwiczenie.

           
          Jan III SobieskiList do królowej Marii Kazimiery

          W namiotach wezyrskich, 13 września 1683. Jedyna duszy i serca pociecho, najśliczniejsza i najukochańsza Marysieńko! Bóg i Pan nasz na wieki błogosławiony dał zwycięstwo i sławę narodowi naszemu, o jakiej wieki przeszłe nigdy nie słyszały. Działa wszystkie, obóz wszystek, dostatki nieoszacowane dostały się w ręce nasze. Nieprzyjaciel ucieka w konfuzji [zawstydzony]. Wielbłądy, muły, bydło, owce dostały się w ręce nasze. Prochów samych amunicji nieprzyjaciel porzucił więcej niżeli za milion złotych. Wezyr tak szybko uciekał, że ledwie na jednym koniu i w jednej sukni. Ja zająłem wszystkie jego rzeczy, w tym namiot tak wielki, jak Warszawa albo Lwów. Mam wszystkie jego znaki, chorągiew, którą dał mu cesarz turecki i konia z drogim siodłem. Na polu leży złotych szabel pełno i innych wojennych rynsztunków po wojsku, które uciekło. Liczę, że samych namiotów na polu Turcy zostawili sto tysięcy. A co za delicje miał wezyr przy swoim namiocie, opisać niepodobna. Miał łaźnię, miał ogródek i fontanny, króliki, koty, a nawet papugę i strusia. Wszystko to dostało się w nasze ręce.

           
           
          Ćwiczenie 6
          zadanie interaktywne
          Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
           
           

          Na ilustracji przedstawiono pomnik Jerzego Kulczyckiego znajdujący w Wiedniu. Był to żołnierz w służbie Jana Sobieskiego, który po zwycięstwie wiedeńskim osiedlił się w Wiedniu, gdzie założył pierwszą w tym mieście kawiarnię. Podobno był wynalazcą dosładzania kawy miodem i dolewania do niej mleka. Kawę podawał klientom w stroju tureckim, dodając do niej ciasteczka w kształcie półksiężyca – czyli tureckiego herbu.

           

           

          Pomnik Jerzego Kulczyckiego
          Buchhändler, Pomnik Jerzego Kulczyckiego, 2009, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0
           
           
          Ciekawostka

          Ostatnie 30 lat XVII wieku upłynęło Polakom na długoletniej wojnie z Turcją. W tym samym czasie można jednak wśród szlachty zaobserwować zdumiewające zjawisko – modę na tureckie rzeczy. Ubierano się wówczas w Polsce w stroje przypominające ubiory Turków. Tkaniny, z których je szyto, przywozili kupcy z Turcji. Sprowadzano również tureckie konie, siodła i uprząż. W wojsku polskim zaczęto organizować piechotę ubraną i uzbrojoną jak tureccy janczarzy. Z Turcji przywożono też różne specjały, podawane na magnackich dworach – przede wszystkim słodycze oraz kawę.

           
           
           

          Husaria

           
          Husarz
          Husarz, ok. 1620, Muzeum Narodowe w Poznaniu, domena publiczna
           

          Husaria to rodzaj wojsk konnych. Husarze byli znakomicie wyszkoleni i uzbrojeni, między innymi w długie, mające około pięciu metrów kopie, ozdobione kolorowymi proporcami. Dodatkowo uzbrojeni byli w koncerz (rodzaj długiego i wąskiego miecza), szablę i pistolety. Głowę husarza osłaniał hełm, a pierś i ramiona – zbroja. Jako ozdobę nosili skóry dzikich zwierząt: lampartów, tygrysów i wilków. Używali bardzo drogich i znakomicie wyszkolonych koni. Husaria atakowała w pełnym pędzie, tworząc zwartą grupę i jednym uderzeniem przełamywała obronę nieprzyjaciela. W powszechnym mniemaniu husaria nosiła przymocowane do pleców skrzydła, które są jej symbolem. Czy używała ich jednak w trakcie walki, nie jest to takie oczywiste.

           

           

           
          Atak husarii na obrazie Bitwa pod Kłuszynem
          Szymon Boguszowicz , Bitwa pod Kłuszynem, Olej na płótnie, Narodowa Galeria Sztuki we Lwowie, domena publiczna
           
           
          Ćwiczenie 7
          zadanie interaktywne
          Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
           
          Ćwiczenie 8
          zadanie interaktywne
          Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
           
           
           

          Podsumowanie

           
           
          Ćwiczenie 9
          zadanie interaktywne
          Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
           
           

          Polecenia

           
           
          1. Przypomnij, dlaczego szlachta wybrała na króla Jana Sobieskiego.

          2. Opowiedz, jakie były przyczyny i okoliczności wyprawy wiedeńskiej Jana III Sobieskiego.Polecenie:W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania: 1., 2., 4., 5., 6. s. 50-52.Praca z mapą! W zeszycie odpowiedz na pytania: zadania 1. i 2. s. 83 w podręczniku.Na podstawie informacji w podręczniku s. 82, zapisz, jak wyglądał husarz - żołnierz husarii.

          22 maja 2020r.

          Temat:Jan Zamoyski - druga osoba po królu.

          Cel lekcji: poznanie postaci historycznej: Jana Zamoyskiego

          NaCoBeZu:

          - które urzędy pełnił Jan Zamoyski,

          - jakie były jego zasługi dla Rzeczypospolitej?

          - jakie miasto zostało założone przez Zamoyskiego

          1. Jan Zamoyskipełniłnajwyższe stanowiska w państwie - kanclerza i hetmana.

          Kanclerz - kanclerz wielki koronny - najwyższy urząd w dawne j Polsce, odpowiadał on dzisiejszej funkcji premiera i ministra spraw zagranicznych.

          Hetman - najwyższy dowódca wojskowy.

          2. Jan Zamoyski współpracował z królem  Stefanem Batorym. Wspólnie unowocześnili nasze państwo. Zalożyli Akademię Wileńską dziś zwaną Uniwersytetem Wileńskim.  W Zamościu Zamoyski powołał też AkademięZamojską. Wzmocnili armię i pokonali Rosję.

          3. Za wierna służbę Jan Zamoyski otrzymał od króla wiele posiadłości. Był właścicielem 11 miast i ponad 200 wsi. W 1580 roku założył miasto Zamość. Stare Miasto w Zamościu wpisane jest na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

          4. Jan Zamoyski doceniał wagę nauki. Do dziś są powszechnie znane słowa: ,,Takie będą Rzeczypospolite,jakie ich młodzieży chowanie".

          Polecenie: Odczytaj temat strony 76-79.

          W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania 1.-6. strony 49.

          Dla chetnych: Przygotuj prezentację o mieście Zamość. Prześlij do 29 maja.

          Powodzenia!

          15 maja 2020r.

          Temat: Romuald Traugutt i powstanie styczniowe.

          Cel lekcji: poznanie postaci historycznej

          NaCoBeZu:

          - przyczyna i skutki powstania styczniowego,

          - co to jest branka?

          1. Romuald Traugutt był polskim oficerem, przywódcą powstania styczniowego w 1863 roku, którego celem było przywrócenie Polsce wolności. Wychowywała go babcia. Był wielkim patriotą, bardzo zdolnym i pilnym uczniem.

          2. W kwietniu 1864 roku Traugutt został aresztowany przez Rosjan i stracony.

          3. Przyczyna powstania styczniowego:

          a) dążenie Polaków do odzyskania niepodległości

          4. Skutki powstania styczniowego:

          a) śmierć wielu powstańców

          b) zesłanie tysięcy Polaków na Syberię w głąb Rosji

          c) konfiskata (zabranie) majątków uczestników powstania

          Polecenia:

          1.Wyjaśnij, czym była branka? Zapisz w zeszycie.

          2. W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania: 1.-6. strony 61-62.

          3.Dla chętnych: Odczytaj temat: strony 85-88.Wykonaj Miniprojekt strona 88.

          8 maja 2020r. Zapisać!

          Temat: Józef Wybicki i hymn Polski

          Cel lekcji: poznanie, kto i kiedy stworzył Legiony Polskie we Włoszech

          NaCoBeZu:

          - poznanie pojęcia emigracja

          - kim byli Jan Henryk Dąbrowski i Józef Wybicki

          - okoliczności powstania Legionów Polskich we Włoszech

          1. W wyniku trzech rozbiorów państwo polskie przestało istnieć. Wielu Polaków opuściło Polskę i udało się na emigrację- osiedlali się w innych krajach.

          2.Na emigracji znalazł się polski dowódca wojskowy - generał Jan Henryk Dąbrowski.Z jego inicjatywy utworzono w 1797 roku we Włoszech Legiony Polskie,które miały u boku Francji walczyć z zaborcami. W ciągu kilku miesięcy Dąbrowskiemu udało się stworzyć wojsko liczące 7 tysięcy żołnierzy.

          3. We Włoszech przebywał też polityk i poeta - Józef Wybicki. On to dla Legionów napisał pieśń, którą później nazwano ,,Mazurkiem Dąbrowskiego", obecnie to nasz hymn narodowy.

          4. Tekst polskiego hymnu nawiązuje do ważnych wydarzeń historycznych: potop szwedzki, rozbiory Polski; przywołane są też postaci Jana Henryka Dąbrowskiego, Stefana Czarnieckiego czy Napoleona Bonapartego.

          Polecenie:

          Odczytaj informacje w podręczniku strony 94-98.

          Przygotuj krótką prezentację (5 slajdów) na temat Józefa Wybickiego z uwzględnieniem wiadomości o hymnie narodowym. Kto ma problem z prezentacją, może napisać referat. Proszę o przesłanie prezentacji do 14 maja.

          W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania 1.-7.strony 58 - 60.

          Powodzenia!

           

          3 maja 2020r.

          Temat: Konstytucja 3 maja.

          Proszę o obejrzenie filmików, które znajdują się w załączonych linkach.

          Pierwszy filmik: https://youtu.be/_EjUJZPd2tk

          Drugi filmik: https://youtu.be/-GBAolHelHs

          Linki należy skopiować i wkleić do górnej części przeglądarki.

          24 kwietnia 2020r.

          Temat: Tadeusz Kościuszko - uzupełnienie wiadomości.

          Cel lekcji: utrwalenie wiedzy na temat postaci historycznej

          NaCoBeZu:

          - kim byli Tadeusz Kościuszko i kosynierzy

          - rozbiory Polski

          - powstanie kościuszkowskie

          1. W rozbiorach Polski uczestniczyły Rosja, Prusy i Austria.

          2. Kosynierzy  to chłopi uzbrojeni w kosy z ostrzami postawionymi na sztorc, czyli do góry. Kosynierzy brali udział w powstaniu kościuszkowskim w 1794 roku.

          Polecenie: Proszę uzupelnić w zeszycie ćwiczeń zadania: 1.-8. strony 55-57.

           prosze odszukać w Internecie informacji na temat hymnu narodowego; wysłuchać pieśni, odczytać informacje.

          Powodzenia!

           

          17 kwietnia 2020r.

          Temat: Skrzynka pytań. Tadeusz Kościuszko na czele powstania.

          Cel lekcji: podsumowanie większej partii materiału

          Proszę w zeszycie odpowiedzieć pełnymi zdaniami na poszczególne pytania (nie zapisywać pytań). Odpowiedzi przysłać na adres e-mailowy bądź numer telefonu. Odpowiedzi będą podlegały ocenie. Proszę zapisać odpowiedzi w takiej kolejności, jakie są zadawane pytania. Czas do 24 kwietnia. Przypominam o uzupełnieniu podsumowania ze stron 46-47 w zeszycie ćwiczeń, podsumowanie podlega ocenie. Tak, analizujemy postać Tadeusza Kościuszki strony w podręczniku 89-93. W zeszycie ćwiczeń nic nie robić odnośnie tej postaci. Do Zamoyskiego wrócimy.

          1) W którym roku uchwalono Konstytucję 3 maja?

          2) Jakie państwa dokonały drugiego rozbioru Polski?

          3) W jakim polskim mieście Tadeusz Kościuszko złożył przysięgę?

          4) Jaką funkcję pełnił Tadeusz Kościuszko podczas powstania w 1794 roku?

          5) W jakiej bitwie powstańcy odnieśli zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi?

          6) Jak byli uzbrojeni kosynierzy?

          7) Jakie państwa dokonały trzeciego rozbioru Polski?

          8) Jak nazywał się król Polski z okresu rozbiorów?

          9) Ile lat trwał okres niewoli narodowej po trzecim rozbiorze Polski?

          10) W której z bitew stoczonych w 1794 roku Kościuszko został wzięty do niewoli rosyjskiej?

          11) Jakich dwóch państw jest bohaterem narodowym Tadeusz Kościuszko?

          12) Gdzie można zobaczyć obraz ,,Panorama Racławicka"?

          13) W którym roku wybuchło powstanie kościuszkowskie?

          14) Pod którego państwa rządami znalazła się Warszawa po trzecim rozbiorze?

          15) W którym roku nastapił trzeci rozbiór Polski?

          16) Jaki los spotkał Polskę po trzecim rozbiorze?

          Powodzenia!

          6 kwietnia 2020r

          Temat: Podsumowanie rozdziału II.

          Cel lekcji: przypomnienie wiadomości od Piastów do Jagiellonów

          NaCoBeZu:

          - rządy Mieszka I, Bolesława Chrobrego, Kazimierza Wielkiego, Jadwigi i Władysława Jagiełło

          - kim byli zawisza Czarny i Mikołaj Kopernik

          Zapisać w zeszycie!

          1.Mieszko I i chrzest Polski w 966 roku.

          2. Bolesław Chrobry - pierwszy król Polski (1025 rok).

          3. W średniowiecznym klasztorze.

          4. Polska Kazimierza Wielkiego.

          5. Rycerze i zamki.

          6. Jadwiga i Jagiełło - unia polsko-litewska.

          7. Zawisza Czarny i bitwa pod Grunwaldem w 1410 roku.

          8. Mikołaj Kopernik - wielki astronom.

          Uwaga! Proszę na ocenę rozwiązać zadania w zeszycie ćwiczeń strony 46-47 (podsumowanie), przesłać zdjęcia na adres e-mailowy bądź na numer telefonu poprawne rozwiązania do 9 kwietnia.

          Pozdrawiam

           

          27 marca 2020 roku

          Temat: Mikołaj Kopernik- wielki astronom.

          Cel: poznanie życia Mikołaja Kopernika

          NaCoBeZu:

          - kim był Mikołaj Kopernik

          - odkrycie Mikołaja Kopernika i powiedzenie: ,,Wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię"

          - znaczenie terminu: astronomia

          1. Mikołaj Kopernik przyszedł na świat w 1473 roku w Toruniu.

          2. Zdobył wykształcenie między innymi w dziedzinie astronomii, matematyki i prawa.

          3. Mikołaj Kopernik odkrył, że Ziemia krąży wokół Słońca. Swoje obserwacje opisał w dziele zatytułowanym ,,O obrotach sfer niebieskich". Jego odkrycie zmieniło dotychczasowe poglądy ludzi dotyczące budowy wszechświata.

          4. Mikołaj Kopernik zasłynąłrówniez jako lekarz i dowódca obrony zamku w Olsztynie.

          Polecenie:

          Na podstawie dostępnych Ci źródeł wymień ( w zeszycie ) dziedziny naukowe, którymi zajmował sięMikołaj Kopernik.

          W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania 1-6 strony 44-45

          Powodzenia

          Pani Ewa Adamkiewicz

          PS Czekam na plakaty o Zawiszy Czarnym, można przesłać zdjęcie na mój numer telefonu bądź drogą e-mailową.