Klasa V
Udanych wakacji!
24 czerwca 2020r.
Temat: Czasy świetności dynastii Jagiellonów.
NaCoBeZu:
- unia polsko-węgierska,
- śmierć króla Władysława Warneńczyka w bitwie pod Warną w 1444 roku,
- panowanie Kazimierza Jagiellończyka ,
- wybuch wojny trzynastoletniej,
- Polska odzyskuje Pomorze Gdańskie,
- Jagiellonowie na tronach Polski, Czech i Węgier.
1. Po śmierci Władysława Jagiełły, w 1434 roku, królem Polski został jego syn - Władysław. Po kilku latach, w wyniku zabiegów dyplomatycznych biskupa Oleśnickiego, władca objął także tron Węgier. W 1444 roku Władysław ponióśł śmierć w bitwie z Turkami pod Warną. Z tego powodu do historii przeszedł jako Władysław Warneńczyk.
2. Następcą Władysława Warneńczyka został jego brat - Kazimierz Jagiellończyk. Okres rządów tego władcy był bardzo pomyślny dla Polski. Nastąpił wówczas rozwój gospodarczy i kulturalny kraju. Rozwijało się budownictwo w stylu gotyckim. Wysoką rangę odzyskała Akademia Krakowska.
3. W latach 1454-1466 Kazimierz Jagiellończyk toczył z zakonem krzyżackim wojnę zwaną trzynastoletnią.Konflikt zakończył się zwycięstwem Polski. Na mocy pokoju w Toruniu Królestwo Polskie odzyskało Pomorze Gdańskie.
4. Na przełomie XV i XVI wieku dynastia Jagiellonów oprócz Polski i Litwy rządziła także w Czechach i na Węgrzech.
Polecenie: Opisz na podstawie dostepnych Ci źródeł dynastię Jagiellonów. Skąd pochodzi nazwa? Lata panowania, władcy itp.
Powodzenia!
19 czerwca 2020r.
Temat: Unia polsko-litewska.
NaCoBeZu: przyczyny i skutki wielkiej wojny z zakonem krzyżackim.
1. Przyczyny wojny: agresywna polityka zakonu krzyżackiego, powstanie na Żmudzi, dążenie Polski do odzyskania Pomorza Gdańskiego.
2. Skutki: pokój toruński z 1411 roku i odzyskanie przez Polskę ziemi dobrzyńskiej, odzyskanie przez Litwę Żmudzi.
3. W 1385 roku została zawarta unia polsko- litewska w Krewie. Głównym celem jej podpisania była wspólna walka obydwu państw z Krzyżakami. Wielki książę Jagiełło przyjął chrzest, pojął za żonę Jadwigę i został koronowany na króla Polski.
Na podstawie dostępnych Ci źródeł opisz zasługi królowej Jadwigi dla Polski.
Co wydarzyło się 15 lipca 1410 roku?
Kim był Paweł Włodkowic?
Powodzenia!
5 czerwca 2020r.
Temat: Czasy Kazimierza Wielkiego.
Cel lekcji: rządy Kazimierza Wielkiego - ostatniego króla Polski z dynastii Piastów.
NaCoBeZu:
- polityka zagraniczna Kazimierza Wielkiego,
- założenie Akademii Krakowskiej w 1364 roku,
1. Następcą Władysława Łokietka został jego jedyny syn - Kazimierz nazwany później Wielkim.
2. W 1333 roku odbyła się koronacja Kazimierza Wielkiego.
3. Kazimierz Wielki wybrał dyplomację zamiast wojen. W 1343 roku zawarł w Kaliszu pokój z Krzyżakami. Na jego mocy zakon zwrócił Polsce Kujawy, ziemię dobrzyńską. Krzyżacy zatrzymali Pomorze Gdańskie. Kazimierz Wielki przyłączył do Polski Ruś Halicką.
4. Kazimierz Wielki przeprowadził w Polsce wiele reform: ujednolicił prawa, mieszczanom nadano liczne przywileje, wznoszono sieć zamków, powstało około stu nowych miast. W 1364 roku z inicjatywy króla powstała Akademia Krakowska, nazywana obecnie Uniwersytetem Jagiellońskim.
5. W 1364 roku w Krakowie odbył się zjazd europejskich władców. Z tej okazji Mikołaj Wierzynek zorganizował wspaniałą ucztę.
Polecenia:
1) W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania: 1.-7 s.110-112.
2) Praca z tekstem źródłowym s.206. W zeszycie odpowiedz na pytania.
Powodzenia!
3 czerwca 2020r.
Temat: Zjednoczenie Polski.
Cel lekcji: poznanie rządów Władysława Łokietka
NaCoBeZu:
- koronacja Przemysła II,
- zagarnięcie przez Krzyżaków Pomorza Gdańskiego,
- koronacja Władysława Łokietka.
1. Próbę scalenia polskich ziem podjął władca Wielkopolski książę Przemysł II koronowany w 1295 roku.
2. Po śmierci Przemysła II w walkę o zjednoczenie polskich ziem włączył się książę Kujaw, Władysław Łokietek. Opanował Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie. Przeciw niemu wystąpił król czeski Wacław II. Władysław Łokietek był zmuszony do ucieczki z kraju.Wacław II koronował się na króla Polski w 1300 roku.
3. W 1304 roku Władysław Łokietek wrócił do kraju z węgierskimi posiłkami.
4. Wacław II zmarł nagle, a jego syn Wacław III został zamordowany.
5. Po śmierci Wacława III Władysław Łokietek błyskawicznie opanował w 1306 roku Małopolskę, ziemię sieradzko-łęczycką oraz Kujawy i Pomorze Gdańskie.
6. W 1308 roku niespodziewanie Brandenburczycy zajęli Pomorze Gdańskie. Władysław Łokietek poprosił o pomoc Krzyżaków. Wypędzili oni Brandenburczyków, ale w 1309 roku zagarnęli całe Pomorze Gdańskie.
7. W 1320 roku, za zgodą papieża, Władysław Łokietek koronował się w Krakowie na króla Polski.
8. Krzyżacy zajmowali kolejne obszary Polski (ziemię dobrzyńską). Doszło do zwycięskiej bitwy pod Płowcami na Kujawach w 1331 roku. Był to pierwszy sukces w walkach Polski z zakonem krzyżackim.
9. Wkrótce potem Krzyżacy oderwali kolejną polską dzielnicę - Kujawy. W 1333 roku zmarł Władysław Łokietek w wieku 59 lat.
Polecenia:
a) Odczytaj temat s.198.
b) W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania 1.-6. s.108-109.
c) Na podstawie informacji s.202 zapisz odpowiedźna pytanie: Co się stało z insygniami koronacyjnymi piastowskich królów Polski?
29 maja 2020r.
Temat: Rozbicie dzielnicowe.
Cel lekcji: przyczyny i skutki sprowadzenia Krzyżaków do Polski.
NaCOBeZu:
- czym było rozbicie dzielnicowe,
- skutki rozbicia dzielnicowego.
1. Po śmierci Bolesława Krzywoustego w 1138 roku synowie księcia objęli władzę w zapisanych im dzielnicach:
a) najstarszy Władysław Wygnaniec otrzymał Śląsk oraz dzielnicę senioralną z Krakowem,
b) Bolesław Kędzierzawy - Mazowsze i część Kujaw,
c) Mieszko III Stary - Wielkopolskę,
d) Henryk Sandomierski - ziemię sandomierską,
e) Kazimierz Sprawiedliwy - ziemię sieradzką i łęczycką.
2. Okres rozbicia dzielnicowego trwał prawie 200 lat. Z czasem na ziemiach polskich tworzyło się coraz więcej księstw.
3. Spory między książętami piastowskimi sprawiały, że ziemie polskie były narażone na ataki z zewnątrz. Dzielnice księcia Konrada Mazowieckiego atakowali Prusowie. Konrad Mazowiecki w 1226 roku sprowadził do Polski Krzyżaków, by bronili Mazowsze i Kujawy przed Prusami i nadał im ziemię chełmińską.
4. Krzyżacy dokonali podboju terytorium zamieszkanego przez plemiona pruskie i stworzyli niezależne, silne państwo. Wznosili warowne zamki i zakładali miasta. Ich stolicą był zamek krzyżacki w Malborku.
5. W 1241 roku ziemie polskie najechali Mongołowie (Tatarzy). Pokonali rycerstwo polskie pod Legnicą. W starciu zginął książę Henryk Pobożny - wnuk Władysława Wygnańca.
Polecenie: W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania 1.-5. s. 106 - 107.
Odpowiedz na pytanie s. 197 ,,Książęce przydomki".
27 maja 2020r.
Temat:Podsumowanie rozdziału VI.
Cel lekcji: utrwalenie wiadomości
1. Mieszko I i chrzest Polski w 966r.
2. Bolesław Chrobry i zjazd gnieźnieński w 1000r.
3. Kazimierz Odnowiciel wraca do Polski.
4. Panowanie Bolesława Śmiałego.
5. Rządy Bolesława Krzywoustego.
6. Piastowie.
Polecenie: Proszę wykonać na ocenę zadania w ćwiczeniu strony 104-105 i przesłać do 31 maja.
Powodzenia!
22 maja 2020r.
Temat: Tajemnice sprzed wieków. Kto spisywał dzieje Polski?
NaCoBeZu:
- pierwsza polska kronika,
- kim był Gall Anonim?
- kronika Wincentego Kadłubka.
Proszę odczytać temat strony 188-189. Wykonać zadania w zeszycie ćwiczeń i przesłać na ocenę. Lekcja na 6!
Powodzenia!
15 i 20 maja 2020r.
Temat: Społeczeństwo w czasach pierwszych Piastów.
Cel lekcji: poznanie grodu w Gnieźnie i jego mieszkańców
NaCoBeZu:
- w państwie Piastów,
- obowiązki mieszkańców państwa.
1. Obszar Polski w czasach pierwszych Piastów był w większej części porośnięty puszczami. Zamieszkiwało go o wiele mniej osób niż współcześnie.
2. Społeczeństwo państwa Piastów składało się z kilku grup ludności: chłopów, rzemieślników, wojów, kupców, a na czele państwa stał książę.
3. Piastowie zakładali grody i osady w dolinach rzek, na leśnych polanach i na wzgórzach. Jednym z najważniejszych grodów w państwie pierwszych Piastów było Gniezno.
Polecenia:
1) Odczytaj temat strony 183-187.
2) W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania: 1.-6.strony 100-101.
3) Korzystając z dostępnych źródeł,określ,czym zajmowały się poszczególne grupy ludności służebnej: łagiewnicy, korabnicy, bartnicy, szłomnicy.
Powodzenia!
13 maja 2020r.
Temat: Rządy Bolesława Krzywoustego.
Cel lekcji: panowanie Bolesława Krzywoustego i jego testament
NaCoBeZu:
- bratobójcza wojna
- seniorat
1. Następcą Bolesława Śmiałego był jego brat - Władysław Herman.W czasie jego panowania silną pozycję w państwie zdobył palatyn Sieciech.
2. Sieciech został pokonany przez dwóch synów Hermana, przyrodnich braci - Zbigniewa i Bolesława.
3. Po śmierci Władysława Hermana doszło do wojny domowej między jego synami.Z tej rywalizacji zwycięsko wyszedł Bolesław,który przejął władzę w całym kraju.
4. Podczas swoich rządów Bolesław Krzywousty toczył liczne wojny. Udało mu się powstrzymać atak niemiecki w 1109 roku. Następnie podbił oderwane wcześniej od Polski Pomorze Gdańskie i Zachodnie.
5. Bolesław Krzywousty zmarł w 1138 roku. W myśl testamentu władcy Polska została podzielona między jego synów.
Polecenie: Odczytaj temat s.179-182.
a) Odczytaj tekst źródłowy strona w podręczniku 180. Zapisz odpowiedzi dopytań 1. i 2.
b) Korzystając z dostępnych źródeł, wyjaśnij, z jakim legendarnym wydarzeniem jest związana nazwa jednej z dzielnic Wrocławia - Psie Pole.
c) W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania 1.-7. strony 97-99.
Powodzenia.
8 maja 2020r.
Temat: Kryzys i odbudowa państwa polskiego.
Cel lekcji: poznanie,na czym polegał kryzys państwa polskiego w I poł. XI wieku
NaCoBeZu:
- rządy Kazimierza Odnowiciela
- panowanie Bolesława Śmiałego
1. Przyczyny kryzysu Królestwa Polskiego na początku XI wieku:
a) najazd niemiecki i ruski w 1031 roku,
b) bunty ludności odrzucającej chrześcijaństwo,
c) najazd czeski na Wielkopolskę w 1038 roku.
2.Skutki kryzysu:
a) utrata korony przez władców polskich,
b) spadek znaczenia Polski w Europie,
c) utrata części terytorium państwa,
d) podporządkowanie polskich władców cesarstwu.
3.Państwo polskie przy wsparciu cesarza odbudował Kazimierz Odnowiciel, wnuk Bolesława Chrobrego. Pod jego władzą znalazły się: Wielkopolska, Małopolska, Mazowszeoraz Śląsk. Główną siedzibą władcy był Kraków.
4. Po śmierci Kazimierza Odnowiciela władzę przejął jego najstarszy syn, Bolesław Śmiały. Podejmował wiele wypraw wojennych. Mimo licznych sukcesów wybuchł przeciwko niemu bunt możnych, wspieranych przez biskupa krakowskiego Stanisława. Bolesław musiał uciekać na Węgry.
Polecenie:
W zeszycie przedmiotowym napisz krótkie informacje dotyczące: Mieszka II, Kazimierza Odnowiciela i Bolesława Śmiałego. Niech to będą trzy biogramy przeznaczone do zamieszczenia w encyklopedii. Zwróć uwagę, aby zamieścić w nich najważniejsze informacje o każdym władcy.
W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania1.-6. strony 95-96.
Powodzenia!
6 maja 2020r.
Temat: Polska Bolesława Chrobrego.
Cel lekcji: przyczyny i skutki zjazdu gnieźnieńskiego
NaCoBeZu:
- jak przebiegały rządy Bolesława Chrobrego?
1. Bolesław Chrobry - syn Mieszka I to pierwszy król Polski koronowany w 1025 roku.
2. W 997 roku biskup czeski Wojciech podjął nieudaną próbę nawrócenia na chrześcijaństwo pogańskich plemion pruskich. Po męczeńskiej śmierci misjonarza ogłoszono go świętym i uznano za patrona Polski.
3. W 1000 roku pielgrzymkę do grobu świętego Wojciecha w Gnieźnie odbył cesarz Otton III. Jego spotkanie z Bolesławem Chrobrym przeszło do historii jako zjazd gnieźnieński.
4. Skutkami zjazdu gnieźnieńskiego było powstanie arcybiskupstwa w Gnieźnie i wzrost znaczenia Polski w Europie.
5. Podczas swoich rządów Bolesław Chrobry stoczył wiele wojen. W ich wyniku przyłączył do Polski nowe tereny: Milsko, Łużyce, Grody Czerwieńskie.
* Obejrzyjcie animację Drzwi Gnieźnieńskie!!!
Link do filmiku: https://www.youtube.com/watch?v=cs9X2RiKb2E
Polecenie: W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania1.-6. strony 92 - 94.
Napisz w zeszycie, co oznacza przydomek Bolesława ,,Chrobry".
Powodzenia!
3 maja 2020r.
Temat: Konstytucja 3 maja.
Proszę o obejrzenie filmików, które znajdują się w załączonych linkach.
Pierwszy filmik: https://youtu.be/_EjUJZPd2tk
Drugi filmik: https://youtu.be/-GBAolHelHs
Linki należy skopiować i wkleić do górnej części przeglądarki.
29 kwietnia 2020r.
Temat: Chrzest Polski - analiza SWOT ( mocne, słabe strony, szanse, zagrożenia).
Cel lekcji: analiza problemu
NacoBeZu:
- argumenty
Zapisz w wyznaczonych miejscach w tabeli mocne i słabe strony decyzji o przyjęciu chrztu przez Mieszka I, a następnie wymień szanse i zagrożenia, przed którymi stanęło państwo Polan. Wybierz odpowiednie informacje:
* rozwój kultury na ziemiach polskich,
* groźba buntu ludności wiernej dotychczasowej wierze,
* wzrost pozycji państwa Polan w Europie,
* możliwość nawiązywania przyjaznych stosunków z krajami chrześcijańskimi,
* sojusz z Czechami,
* narzucenie nowej religii wbrew woli ludności,
* ryzyko wojny z pogańskimi plemionami sąsiadującymi z państwem Mieszka I,
* wzrost znaczenia polskiego władcy w kraju i za granicą,
* uniknięcie najazdów chrześcijańskich sąsiadów pod pretekstem walki z poganami,
* dłuższy czas na zaprowadzenie chrześcijaństwa na ziemiach polskich,
* włączenie Polski w krąg kultury chrześcijańskiej.
CHRZEST POLSKI
Mocne strony
Słabe strony
Szanse
Zagrożenia
24 kwietnia 2020r.
Temat: Mieszko I (pierwszy) i początki państwa.
Cel lekcji: poznanie, kiedy powstało państwo Mieszka I
NaCoBeZu:
- skąd się wzięła nazwa Polski
- przyczyny i skutki chrztu Polski
1. Plemię Polanie utworzyli państwo w okolicach Gniezna i nazwali je Polską.
2. Pierwszym historycznym władcą Polski był Mieszko I.
3. Ważnym osiągnięciem Mieszka I było przyjęcie chrztu w 966 roku. Było to możliwe dzięki malżeństwu władcy z czeską księżniczką Dobrawą.
4. Przyczyny chrztu:
a) dążenie Mieszka I do zawarcia sojuszu z Czechami i rozbicia ich przymierza z wrogimi państwu Polan plemionami Wieletów,
b) chęć wzmocnienia pozycji Polski oraz jego władcy w Europie.
5. Skutki chrztu:
a) rozwój kultury na ziemiach polskich,
b) wzrost znaczenia polskiego władcy,
c) początek kształtowania się poczucia wspólnoty wśród mieszkanców państwa Mieszka I.
Polecenie: Proszę w zeszycie ćwiczeń wykonać zadania: 1.-6. strony 90-91.
Prosze obejrzeć na You Toubie filmiki: Piastowie, chrzest Polski i początki państwa polskiego.
22 kwietnia 2020r.
Temat: Zanim powstała Polska.Słowianie.
Cel lekcji: poznanie plemienia Słowian, ich wierzeń
NaCoBeZu:
- kim byli Słowienie i jakie były ich wierzenia
- kiedy i gdzie powstało państwo Polan
1. Lata IV-VI wieków to tak zwana wielka wędrówka ludów.
2. W następnych wiekach V-VIII tereny wschodniej, środkowej i południowej Europy zajął lud, który przybył ze wschodu - Słowianie.
3. Plemiona słowiańskie: Pomorzanie, Polanie, Mazowszanie, Wolinianie, Wieleci, Łużyczanie, Dziadoszanie, Bobrzanie, Ślężanie, Opolanie, Wiślanie, Lędzianie, Czesi, Słowacy, Morawianie.
4. Polanie podporządkowali sobie większość plemion i w X wieku stworzyli silne państwo Polan wokół Gniezna.
5. Słowianie wierzyli w wielu bogów i czcili głównie siły przyrody np.
a) Swaróg - bóg ognia i slońca
b) Perun - władca piorunów
c) Mokosz - bogini deszczu,burzy
d) Weles - bóg świata podziemniego, zmarłych
e) Chors - bóg nocy, księżyca
f) Świętowit - pan wojny, płodności, urodzaju
6. Między slowiańskimi plemionami dochodziło do rywalizacji. Silniejsze narzucały swoją władzę pozostałym, w taki sposób tworzyły się pierwsze państwa słowiańskie ( Państwo Wielkomorawskie, Węgry, Czechy, Ruś Kijowska, Serbia, Chorwacja).
Polecenie: w zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania 1- 4 strony 88-89.
Powodzenia!
15 kwietnia 2020r.
Temat: Polska pierwszych Piastów. Zanim powstała Polska.
Cel lekcji: poznanie osady w Biskupinie
NaCoBeZu:
- budowa grodu w Biskupinie
Proszę zapisać!
Biskupin to najbardziej znany w Europie Środkowej rezerwat archeologiczny. Obejmuje obszar 38 ha ze śladami osadnictwa, od epoki kamienia po wczesne średniowiecze. Dziś w rezerwacie znajdują się rekonstrukcje: obozowiska łowców i zbieraczy, osady pierwszych rolników, osady obronnej na półwyspie, grobów skrzynkowych, wioski piastowskiej.
- Dziś proszę na YouTubie obejrzeć filmiki o osadzie w Biskupinie ( wirtualna prezentacja, wizualizację, festyn i Biskupin z przewodnikiem);
- Na stronie biskupin.pl przeczytać wszelkie informacji;
Pozdrawiam!
6 kwietnia 2020r.
Temat: Podsumowanie rozdziału V, ciąg dalszy.
Cel lekcji: przypomnienie wiadomości o społeczeństwie średniowiecza
NaCoBeZu:
- drabina feudalna
- stany średniowiecza
- senior a wasal
- wyposażenie rycerza
- pasowanie na rycerza
- samorząd miejski
- architektura
1. System feudalny.
2. Epoka rycerzy.
3. Średniowieczne miasto i wieś.
4. Kościół w średniowieczu.
5. Sztuka średniowiecza.
Uwaga! W zeszycie proszę wykonac podsumowanie z podręcznika strona 158. Proszę zapisać w taki sposób, aby odpowiedzi były zrozumiałe (opis i odpowiedź, nie same odpowiedzi).
Powodzenia!
30 marca 2020 r.
Temat: Podsumowanie rozdziału V.
Cel lekcji: powtórzenie materiału
NaCoBeZu:
- system feudalny
- epoka rycerzy
- średniowieczne miasto i wieś
- kościół w średniowieczu
- sztuka średniowiecza
Proszę w zeszycie ćwiczeń wykonać zadania 1.-6. strony 86-87. (do piątku)
Proszę zapisać w zeszycie 27 marca 2020r.
Temat: Sztuka średniowiecza.
Cel lekcji: charakteryzowanie stylu gotyckiego i romańskiego
NaCoBeZu:
- rola sztuki w średniowieczu;
- terminy: Bibli pauperum, styl romański, styl gotycki, portal, sklepienie, witraże, łuki oporowe, apsyda, rozeta, przypory, miniatura, inicjał;
1. Cechy stylu romańskiego: sklepienie w kształcie podkowy, małe okna, wieże, łuki w kształcie półkola, grube mury, portal z płaskorzeźbami i kolumnami, apsyda - pomieszczenie na rzucie półkola, półelipsy lub wieloboku, dostawione do bryły światyni;
2. Cechy stylu gotyckiego: sklepienie krzyżowo-żebrowe, łuki oporowe ostre, wysokie wieże, wysokie okna zakończone ostrym łukiem, portal, czyli obramowanie drzwi - bogato zdobiony płaskorzeźbami, rozeta - kkrągłe okno umieszczane nad wejściem świątyni, witraże;
3. Sztuka średniowiecza miała silny związek z chrześcijaństwem.Ówcześni rzeźbiarze, malarze i pisarze tworzyli dzieła,których głównym tematem były historie i postaci znane z Pisma Świętego.
4. Dzięki malowidłom irzeźbom religijnym wierni, zazwyczaj niepiśmienni, mogli poznać treść Pisma Świętego. Takie dzieła nazywano po łacinie biblia pauperum, czyli Bibliądla ubogich.
5. Śztuka średniowiecza miała za zadanie zachwycać pięknem i uczyć.
Polecenie:
W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania 1-6 strony 84-85.
Dla chętnych ( przypominam ) na ocenę celującą: Prezentacja multimedialna o świętym Franciszku z Asyżu lub o jednym z zakonów ( cystersach, franciszkanach bądź benedyktynach ). Proszę przesłać na adres: adamkiewicz.ewa@wp.pl do przyszłego piątku!
Powodzenia!
Pani Ewa Adamkiewicz